19 Mayıs Gençlik Filmleri

Bütün duyguları sonuna kadar yaşadığımız, özdeşlik kurmaya en meraklı olduğumuz zamanlar, gençlik zamanları. Hâl böyle olunca, insana dair ne varsa tanıklığını eden sinemanın da hayli yakından ilgilendiği bir dönem. Bir kere elden kaçtığı hissi sardı mı bünyeyi, yanıp tutuştuğumuz bu dönemin koltuğumuzu dürten enerjisinden, saç bırakmayan inatçılığından, gururlandıran aykırılığından, ağlatan romantikliğinden ve yola gelmez bağımlılığından yola çıkan birçok film bulunuyor. Bu hayli hareketli, merak uyandıran ve neredeyse hepsinde kışkırtan film deryasından derlediğimiz, hem çocukluğun hem de henüz hiç tadılmamış olan yaşlılığın tatlarını barındıran 10 gençlik filmi... Summer With Monika (Ingmar Bergman, 1953) Dünyaca ünlü İsveçli yönetmen Ingmar Bergman’ın sinema yolculuğundaki en önemli duraklardan biri olan Summer With Monika , gençliğin başına buyruk, özgürlük haykıran tavrının, aşkın tozpembe siluetinin arkasına gizlenmiş olan yetişkinliğin gerçekleriyle savaşını konu ediniyor. Başrollerini Harriet Andersson ile Lars Ekborg’un paylaştığı filmde, Monika ve Hary arasında kısa sürede alevlenen aşkın zamanla sorumluluklarca kuşatılması, güzel sözlerin, tatlı sevmelerin yerini ok gibi saplanan ve hayli acıtan gerçeklerin almasıyla gençliğin erken tükenişi resmediliyor. Sönen tutkular, kendini öfkeye teslim eden heyecanlar, şimdi hayli uzakta kalan o gençlik heyecanı, hayatın içinden, naif ama epey derinden etkileyen bir tarzda anlatılıyor. La Haine (Mathieu Kassovitz, 1995) Cannes başta olmak üzere katıldığı birçok festivalden En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Gençlik Filmi gibi ödüllerle dönen La Haine, yönetmenliğini Mathieu Kassovitz’in yaptığı, ara renkleri olmayan çarpıcı bir film. Başrollerinde Vincent Cassel, Hubert Kondé ve Saïd Taghmaoui’nin yer aldığı filmde, Paris’in kenar mahallerinde yaşayan üç gencin birlikte geçirdiği 24 saat aktarılıyor. Geleceksizliğin, işsizliğin, toplumsal dışlanmanın ve suçun beşiğindeki bu varoşun içinde sokağın hayli politik günlerini fonu yapan film, yeni günün bu gençlere ne getireceği noktasındaki kaygısını her anında canlı tutarak sisteme dokunaklı bir taşlama yapıyor. Trainspotting (Danny Boyle, 1996) Modern hayatın, suyuna kapılmadığınız takdirde daha sert dalgalarla hırpalayan tavrı karşısında kendinden taviz vermeyen gençlere odaklanan Trainspotting , İskoçya’dan hareketle gençliğin büyük resmini çiziyor. Ewan McGregor’un canlandırdığı uyuşturucu bağımlısı Renton’ın başını çektiği bir grup gencin kendi yolunu çizme denemeleri sonrasında, hüsranın daha da diplerine doğru yaptıkları yolculukları anlatılıyor. Danny Boyle yönetmenliğindeki filmde, psikolojik çöküntüyü yansıtan sersem bir ev ve dibi boyladıkça bütün dayatmalara karşı daha da yüksek sesle bilenen replikler birbirlerini tamamlarken, bunlara akıcı kamera ve başarılı oyunculuklar eşlik ediyor. West Beyrouth (West Beirut, Ziad Doueiri, 1998) Orta Doğu’nun güzelliğiyle olduğu kadar, çektiği acılarla da anılan şehirlerinden Beyrut’un, iç savaşta olduğu 1970’lerin ortasında geçen filmde, yalnızca gençliğinin izinden giderek günlük hayatlarını alıkoymaya çalışan savaşa direnen üç gencin birlikteliği konu ediliyor. Yönetmen koltuğunda Ziad Doueiri’yi gördüğümüz West Beyrouth , ne savaşa ne de gençlik ütopyasına kendini kaptırdığı sade ve hayatın içinden anlatımıyla samimi bir izlenim bırakıyor. Mizahı hiç elden bırakmayan film savaş karşısında, gençliğin en zor durumlarda dahi imdadına yetişen saf enerjisinden yahut can havliyle sarıldığı haylazlığından ilham alıyor. Cidade de Deus (City of God, Fernando Meirelles, 2002) 4 dalda Oscar adaylığı ve toplamda aldığı 57 ödülle Fernando Meirelles’in en öne çıkan filmi Cidade de Deus, Paulo Lins’in romanından hareketle, uyuşturucu, silah ve parayla sarmalanmış Tanrıkent’in tehlikeli sokaklarına odaklanıyor. Sokakların olanca şiddetinden ve her biri kendine özgün, ne zaman ne yapacağı belli olmaz karakterlerinden doğan gerginliğiyle izleyicisini bir an bile rahat bırakmayan film, kurgusal yolculuğunu Alexandre Rodrigues’in hayat verdiği Buscape adındaki bir karakterin küçüklüğünden yola çıkarak anlatmaya başladığı hikâyesiyle yapıyor. Gençliğin alt-üst oluşu ile düze çıkışı arasındaki ince çizgiyi hayli vurucu bir anlatımla aktaran film, tükenmek bilmeyen uyuşturucu savaşlarının kendi arasında ve devlete karşı sürdürdüğü kanlı çatışmayı ortaya seriyor. The Dreamers (Bernardo Bertolucci, 2003) Gençlik eylemleri deyince akla gelenlerden biri de şüphesiz ki; Fransa’dan başlayarak dünyanın dört bir yanına yayılan 1968 Öğrenci Hareketi’dir. Bernardo Bertolucci’nin yönetmenliğini yaptığı ve 1968 Fransa’sında geçen The Dreamers , Michael Pitt, Louis Garrel ve Eva Green’in canlandırdığı üç gencin arasındaki hayli çalkantılı ilişki üzerinden hem söz konusu döneme hem de gençliğe dair bir tasvir sunuyor. Protestonun nefes almaya benzediği o dönemde bir yandan politik bir gerginlikle yoğrulan sokakta, diğer yandan ise bütün tazeliğiyle keşfedilmeyi bekleyen bedenin, cinselliğin, hayallerin peşinde cesurca koşturan gençliğin yolunu bulma mücadelesi tutkulu bir biçimde yansıtılıyor. This Is England (Shane Meadows, 2006) İzleyiciyi Falkland Savaşı sonrası 1980’lerin başındaki İngiltere’ye götüren This Is England , yönetmenliğini Shane Meadows’un yaptığı sarsıcı bir film. Thomas Turgoose’un henüz gençliğin kapısında olan, bir yandan çocukluğun verdiği şaşkınlık, diğer yandan gençliğin getirdiği bunalım ile silik bir karakteri canlandırdığı filmde Turgoose’a başrolde Stephen Graham eşlik ediyor. Film, savaşı kötülemekle beraber, onun ardında bıraktığı küllerden yeniden doğup son bir kez hakikatli bir intikam almak için ırkçılıkla bilenen gençlerin 12 yaşındaki Shaun’da bıraktığı etkiyi hayli soğukkanlı bir biçimde anlatıyor. Onaylanmanın ve erken yaşta bir çevre edinmenin getirdiği özgüvene kendini çabucak kaptıran Shaun, işlerin giderek ciddileşmesi ve şiddetin artışıyla neye uğradığını şaşırarak çocuksuluğuyla gençliğinin arasında sıkışıp kalıyor ve bu sıkışmışlık başarılı bir şekilde izleyiciye yansıtılıyor. Die Welle (The Wave, Dennis Gansel, 2008) Dennis Gansel yönetmenliğindeki Die Welle , güç odaklı bir düşünüşün toplumsallaşarak faşizme nasıl yol açtığına dair gençlikten hareketle bir gözlem sunarken, gençlerin zaaflarının bu süreçte oynadığı rolü ve onaylanma isteğiyle ortaya çıkan gücün kolektifleşme sürecini çarpıcı bir anlatımla aktarıyor. Bir Alman lisesinde geçen film, Jürgen Vogel’in canlandırdığı, öğrencilerin hiç de oralı olmadıkları otokrasi dersinin hocalığını yapan Rainer Wegner’in derse dikkat çekmek üzere yaptığı deneyin kontrolden çıkmasını konu ediniyor. Bu deneyin kısa zamanda devasa bir hareket alanı bulan, güce ve disipline tapan, takıntılı bir bağlılık ve kardeşlik anlayışına sahip olan bir gençlik örgütlenmesine dönüşmesi üzerinden faşizme dair göndermelerde bulunuluyor. J'ai tué ma mère (I Killed My Mother, Xavier Dolan, 2009) Sinema dünyasının genç olduğu hâlde son derece başarılı yönetmenlerinden Xavier Dolan’ın yazıp yönettiği, aynı zamanda başrolünde yer aldığı J'ai tué ma mère , bir anne ve oğlun uslanmaz ilişkisine ışık tutuyor. Kendine has tarz ve psikolojik açıdan hayli dengesiz bünyesinden doğan aykırılığına gençliğinin verdiği isyanı katan Hubbert ile onun bütün öteye savruluşlarının ardından yine geri döndüğü annesiyle arasındaki ilişkiyle, gençliğin aileyle çarpışması oto-biyografik bir anlatımla sunuluyor. Bu epey güçlü çarpışmaların nasıl sonlanacağına dair izleyicide ciddi bir psikolojik gerilim yaratan film, gençliğin diş bilemesi karşısında alttan almayan annenin sözünü asla esirgemeyen tarzıyla canlılığını son anına kadar muhafaza ediyor. Kasi az gorbehaye irani khabar nadareh (No One Knows About Persian Cats, Bahman Ghobadi, 2009) Bütün filmlerinde ülkesi İran’a dair farklı farklı pencerelerden kesitler sunan Bahman Ghobadi, Kasi az gorbehaye irani khabar nadareh filminde ise İran’da geleneksel müzikler dışında rock, R&B, rap gibi batılı tarzda müzik icra etmeye çalışan gençleri konu ediniyor. Tahran sokaklarını mekân edinen film, tam anlamıyla kadim bir kültür diyarı olan İran’ın günlük hayatına ışık tutarken, Negar ve Ashkan adında iki genç özelinde genel anlamda gençliğin fotoğrafını çıkarmaya çalışıyor. Kendilerine alternatif alanlar yaratmaya çalışan, bu uğurda kimi zaman canından olan, tamamen yer altına çekilmiş nice genç insanı izlediğimiz filmde, görüntülerle bütünleşen müzikler ise yaşanan trajediyi daha da çarpıcı hâle getiriyor.

YazarınDiğer Yazıları

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

Editörün Seçtikleri

Welcome Back!

Create New Account!

Retrieve your password