Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Mi país imaginario (2022)
    Belgesel

    Mi país imaginario (2022)

    Ahmet Sert
    1 hafta önce
    La Traversée (2021)
    Animasyon

    La Traversée (2021)

    Selin Tanyeri
    1 hafta önce
    Arsenic and Old Lace (1944)
    Film Önerileri

    Arsenic and Old Lace (1944)

    Ekin Tayman
    2 hafta önce
    Dreamgirls (2006)
    Film Önerileri

    Dreamgirls (2006)

    Göksu Ertüren
    2 hafta önce
    Rancho Notorious (1952)
    Western

    Rancho Notorious (1952)

    Mustafa Yılmaz
    3 hafta önce
    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)
    Film Önerileri

    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)

    İrem Yavuzer
    3 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Gece Trenini Kaçırmak: Ömer Kavur Sineması
    Liste

    Gece Trenini Kaçırmak: Ömer Kavur Sineması

    Ahmet Sert
    3 gün önce
    Aftersun (2022): Babamı Özledim!
    Eleştiri - İzlenim

    Aftersun (2022): Babamı Özledim!

    Ezgi Ulukoca
    1 hafta önce
    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)
    Eleştiri - İzlenim

    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)

    Nehir Arslan
    1 hafta önce
  • HABERLER
    MUBI Şubat Programı Açıklandı
    Haberler

    MUBI Şubat Ayı Programı Açıklandı!

    Güliz Kartal
    7 saat önce
    Wim Wenders’in Kült Filmi “Paris,Teksas” Bu Cumartesi Artizan Sanat’ta!
    Haberler

    Wim Wenders’in Kült Filmi “Paris,Teksas” Bu Cumartesi Artizan Sanat’ta!

    Tuluhan Sena
    18 saat önce
    “Bir Zamanlar Gelecek: 2121” Avrupa Prömiyerini 43. Uluslararası Fantasporto Film Festivali’nde Yapıyor
    Haberler

    “Bir Zamanlar Gelecek: 2121” Avrupa Prömiyerini 43. Uluslararası Fantasporto Film Festivali’nde Yapıyor

    Nazlı Esen Albayrak
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Çerçeve (2020)
    Kısa Filmler

    Çerçeve (2020)

    Günsu Akçatepe
    1 hafta önce
    The Thing (2011)
    Kısa Filmler

    The Thing (2011)

    Seda Ertunç
    3 ay önce
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    6 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Mi país imaginario (2022)
    Belgesel

    Mi país imaginario (2022)

    Ahmet Sert
    1 hafta önce
    La Traversée (2021)
    Animasyon

    La Traversée (2021)

    Selin Tanyeri
    1 hafta önce
    Arsenic and Old Lace (1944)
    Film Önerileri

    Arsenic and Old Lace (1944)

    Ekin Tayman
    2 hafta önce
    Dreamgirls (2006)
    Film Önerileri

    Dreamgirls (2006)

    Göksu Ertüren
    2 hafta önce
    Rancho Notorious (1952)
    Western

    Rancho Notorious (1952)

    Mustafa Yılmaz
    3 hafta önce
    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)
    Film Önerileri

    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)

    İrem Yavuzer
    3 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Gece Trenini Kaçırmak: Ömer Kavur Sineması
    Liste

    Gece Trenini Kaçırmak: Ömer Kavur Sineması

    Ahmet Sert
    3 gün önce
    Aftersun (2022): Babamı Özledim!
    Eleştiri - İzlenim

    Aftersun (2022): Babamı Özledim!

    Ezgi Ulukoca
    1 hafta önce
    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)
    Eleştiri - İzlenim

    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)

    Nehir Arslan
    1 hafta önce
  • HABERLER
    MUBI Şubat Programı Açıklandı
    Haberler

    MUBI Şubat Ayı Programı Açıklandı!

    Güliz Kartal
    7 saat önce
    Wim Wenders’in Kült Filmi “Paris,Teksas” Bu Cumartesi Artizan Sanat’ta!
    Haberler

    Wim Wenders’in Kült Filmi “Paris,Teksas” Bu Cumartesi Artizan Sanat’ta!

    Tuluhan Sena
    18 saat önce
    “Bir Zamanlar Gelecek: 2121” Avrupa Prömiyerini 43. Uluslararası Fantasporto Film Festivali’nde Yapıyor
    Haberler

    “Bir Zamanlar Gelecek: 2121” Avrupa Prömiyerini 43. Uluslararası Fantasporto Film Festivali’nde Yapıyor

    Nazlı Esen Albayrak
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Çerçeve (2020)
    Kısa Filmler

    Çerçeve (2020)

    Günsu Akçatepe
    1 hafta önce
    The Thing (2011)
    Kısa Filmler

    The Thing (2011)

    Seda Ertunç
    3 ay önce
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    6 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Binbir Gece Filmleri: Three Thousand Years of Longing (2022)

Rabia Elif Özcan Rabia Elif Özcan
5 ay önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 5 min
0
0
Binbir Gece Filmleri: Three Thousand Years of Longing (2022)
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

“Benim hikâyem gerçek.”

Her bir kelimesi iddialı; ancak bir o kadar da öznel, alabildiğine kişisel. Tek başına kendince bir hayat süren yazar ve anlatı uzmanı Alithea, yüzyıllara meydan okuyan hikâyesine bu kelimelerle başlar ve kısa bir de açıklama ekler ardından: “Ama bunu bir masal gibi anlatırsam size daha inandırıcı gelecektir.” Bunları der demez de izleyiciyi inanmak ile inanmamak; gerçeklik ile kurgu arasında çözüme asla kavuşamayacak bir düğümün ortasında bırakır. Tam üç bin yıl, hatta insanın telaffuz ettiği ilk kelimeyle başlayan bir süreç boyunca bu düğüm daima var olacaktır. Dahası; tüm dilleri, anlatıları, kültürleri, inançları, dinleri ve ideolojileri de inşa edecek, inanıp inanmamaksa biz “dünya izleyicileri”ne kalacaktır. George Miller’ın yönetmenliğinde, 2022 yapımlı Three Thousand Years of Longing, işte bu yegâne düğümün hikâyesini uzun soluklu bir masalın içine koyarak özellikle son zamanlarda yaygınlaşan sözlü anlatı sanatını “binbir gece filmine” dönüştürür.

Özetle bir konferans için İstanbul’a gelen İngiliz anlatı uzmanı Alithea’nın, bu büyüleyici şehrin efsunu içinde bir masala dâhil oluşunu anlatır film. Mısır Çarşısı’nın esrarengiz dükkânlarında kaybolurken bir şişeye gönlünü kaptırır. Eski, dikkat çekmeyen, üstelik yangında hasar görmüş bir şişedir bu. Fakat Alithea’nın gözleri değil, gönlü seçmiştir onu. Ve gönül dokunduysa, muhakkak bir bildiği vardır. Bu noktada daha fazla ayrıntıya özellikle girmek istemem, çünkü filmi iki uçlu bir tünele benzetiyorum: Bir ucundan girdikten sonra kesintisiz ve soluksuz bir şekilde sona ulaşma arzusu serpiliyor biz izleyicilerde; fakat uçtaki ışığa ancak tek başına gidebiliyor insan. Yani bir bakıma kişisel bir yolculuk davetini kabul etmiş oluyor Alithea’nın son derece “gerçek” hikâyesine dâhil olunca. Ve tünel, kendi içinde kapalı olduğundan ilk sahne ile son sahne arasında hiçbir kesintiye yer vermemesi gerekiyor yolcunun -ki sonundaki düğümü kalbinde (kendince) çözümleyebilsin.

Bu yapısından ötürü filmdeki olay akışının tadını çıkarmayı sizlere bırakıp anlatı biçemi ve gerçekçilik konuları üzerinde durmak isterim. Tarih, bir anlatı olmaktan çıkıp yazılı bir kalıba döküldüğü andan itibaren gerçeklik değeri de değişmiştir. Harfler, işaretler, kelimeler ve cümleler, soluk renkli kâğıda döküldüğü vakit donar. Artık onları değiştirmek, eğip bükmek mümkün değildir. Bu nedenle söz uçarken, yazı daima sabit kalır. Yazının somut gerçekliği tartışılmazken sözün uçarı kıvraklığı, bükümleri, havadaki tınısı, sırtlandığı anlamı da tamamen kendi ellerinde hamur gibi bükebilme gücünü verir sözlü anlatıma. Alithea da açılış sözüyle her şeyin başlangıcını bu devingen zemine inşa etmiştir: Benim – hikâyem – gerçek. Bu cümle, basitçe yan yana sıralanmış üç sözcükten ibaret olarak değerlendirilemez. Daha doğrusu, daha en başta öyle büyük bir iddia taşır ki dikkate alınmak zorundadır. Dolayısıyla her bir kelime ayrı ayrı incelenmeyi hak eder. Bu nedenle gelin sizlerle ufak bir dil analizi yaparak Alithea’nın hikâyesinde dile getirilmeyenleri keşfedelim.

“Benim” derken Alithea tüm anlatıyı daha en başta sahiplenir. Anlatıcı olarak otoritesini ilan eder. Hikâyenin sonrasında gelecek gerçeklik, artık bu güç tarafından kontrol edilecek, değiştirilecek, belki taraflı hâle getirilecektir. Öte yandan sahipleniş, hikâyeyi bir kapalı kutu içine koyar. İnsanlık tarihi bir hikâyeler nehriyse eğer, “benim” diyerek sahiplenilen bir nokta, nehrin içindeki bir damlanın özeline indirger her şeyi. Onu diğerlerinden ayırır, özelleştirir. Artık dinleyeceğimiz her şeyin, bir mahremiyete ait olduğunu ve kişiselleştirildiğini biliriz. Alithea’nın hikâyesi ancak onun dudaklarından, onun sesiyle, onun yüreğiyle anlatılıp yaşanabilir.

“Hikâyem” kelimesiyle de tüm anlatının rengini belli etmiştir. Dinleyeceğimiz şeylerin gerçekliğini bu kalıp içinde tartıp biçeriz. Çünkü her hikâye, kişisel bir deneyimin dile dökülmüş kurgusal bir panoramasıdır. Bu yönüyle de tarihi olgulara, olaylara ne denli yakın olursa olsun öznelliğin sınırlarında kalacaktır. Ve bu “hikâye”nin iyelik ekiyle aktarılmış olması da öznelliği pekiştirir.

“Gerçek” kelimesi neden eklenmiştir peki? Böyle bir iddiada bulunarak zaten şimdiye kadar kurulan “kurgusal ve öznel gerçekliğe” bir ironi mi yapılmak istenmiştir? Şahsi bir hikâyenin, öznel bir anlatının gerçek olabilmesi mümkün müdür? Alithea da mesleği gereği böylesi bir paradoksu kucaklayabilecek en iyi karakterdir. Çünkü doğası gereği hiçbir öznel anlatının gerçekliği sorgulanamaz. Her hikâye; kendi gerçekliğini kurgular, onun dimağından seslenir. Yarattığı evren bu kurgunun çizdiği çerçevede pekâlâ gerçektir; ancak sınırların dışında herhangi bir mutlakiyet iddia edemez. Dolayısıyla kendi hikâyesinin gerçek olduğunu söylerken Alithea, tüm anlatı evreninin biricik paradoksunu üç kelimede ifade etmiştir. Daha da büyük bir iddiada bulunacak olursak, post yapısalcılığı üç kelimede özetlemiştir.

Sonrasında yaptığı kısa açıklama ise taşları yerine oturturken her şeyi daha ilginç kılar. Gerçek olan bir hikâye, daha inandırıcı kılınmak için bir masal dilinde anlatılacaktır! Kurgusallık ve öznellik, bu açıklamayla beraber zirve noktasına ulaşır. Artık bu yolculuğa cinler de dâhil olur, ifritler de girip çıkar, büyülü yolculuklar ve zaman bükülmeleri de. Bu unsurların her biri, “gerçek” kelimesini yerle bir eder; Derrida’nın oyunu gibi oynar içinden çekip çıkardığı anlamla. Böylece Miller, bin bir gece masallarının anlatı yapısını beyazperdeye uyarlayarak hem göze hem kulağa ve düşlere hitap eden muhteşem bir anlatı şöleni kurmuştur. Şölenin son lokması yüreğimizi burkarak gözlerimizi doldururken baştaki üç kelimeyi bir defa daha hatırlamak, hikâye anlatıcılığının tarifsiz gücünü ve büyüsünü bir kez daha bizlere yaşatır.

Biz kelimeler ve söz dizimlerinin satır aralarında kayboladuralım, siz bu romantik masalın tadını çıkarın ve tek başınıza gireceğiniz tünelin sonunda yanınızda kimleri bulacağınıza hayret edin!

 

 

 

 

 

Etiketler: binbir gece masallarıGeorge Milleridris elbaistanbulPia ThunderboltThree Thousand Years of Longingtilda swinton
Rabia Elif Özcan

Rabia Elif Özcan

1995 yılının temmuz ayında, Konya’da doğdu. Bir elinde kalem, bir elinde kitap; okuyarak ve yazarak büyüdü. Ömrüne kelimelerden bir yol çizmek üzere 2014’te Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümüne başladı. Yürürken, yerken, yaşarken okudu; kelimeleri nefes gibi tüketti, bir bir içindeki mürekkebe doldurdu. Ve gün geldi, bir film şeridinin üzerinde, mürekkep akmaya başladı.

YazarınDiğer Yazıları

    Holy Spider (2022)

    Holy Spider (2022)

    10 Ocak 2023
    “Kısa” Bir Korku Molası: Korku Türünde Kısa Filmler Seçkisi

    “Kısa” Bir Korku Molası: Korku Türünde Kısa Filmler Seçkisi

    29 Aralık 2022
    The Vast of Night (2019)

    The Vast of Night (2019)

    19 Kasım 2022
Sonraki Yazı
Spielberg, Chazelle ve Mendes’ten Sinema Konulu 3 Yeni Film Geliyor!

Spielberg, Chazelle ve Mendes'ten Sinema Konulu 3 Yeni Film Geliyor!

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Birlikte Ama Yalnız: Vortex (2021)

Birlikte Ama Yalnız: Vortex (2021)

Tuba Büdüş
3 Temmuz 2022

Bir Sahne- Ne Kadın Ne Doğa Ne Ana: Clara Sola (2021)

Bir Sahne- Ne Kadın Ne Doğa Ne Ana: Clara Sola (2021)

Rabia Elif Özcan
24 Haziran 2022

Savaş Temalı Filmler: Gerçek Mi, Kurmaca Mı?

Savaş Temalı Filmler: Gerçek Mi, Kurmaca Mı?

Selin Tanyeri
28 Nisan 2022

Sekiz Buçuğa On Var: Korkusuz Korkak (1979)

Sekiz Buçuğa On Var: Korkusuz Korkak (1979)

Mustafa Yılmaz
14 Nisan 2022

Bedenden Damlayan Korku: Titane (2021)

Bedenden Damlayan Korku: Titane (2021)

Ahmet Sert
5 Kasım 2021

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Playlists
  • Podcasts
  • Etkinlikler
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In