Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Mi país imaginario (2022)
    Belgesel

    Mi país imaginario (2022)

    Ahmet Sert
    2 gün önce
    La Traversée (2021)
    Animasyon

    La Traversée (2021)

    Selin Tanyeri
    4 gün önce
    Arsenic and Old Lace (1944)
    Film Önerileri

    Arsenic and Old Lace (1944)

    Ekin Tayman
    7 gün önce
    Dreamgirls (2006)
    Film Önerileri

    Dreamgirls (2006)

    Göksu Ertüren
    1 hafta önce
    Rancho Notorious (1952)
    Western

    Rancho Notorious (1952)

    Mustafa Yılmaz
    2 hafta önce
    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)
    Film Önerileri

    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)

    İrem Yavuzer
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Aftersun (2022): Babamı Özledim!
    Eleştiri - İzlenim

    Aftersun (2022): Babamı Özledim!

    Ezgi Ulukoca
    2 gün önce
    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)
    Eleştiri - İzlenim

    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)

    Nehir Arslan
    4 gün önce
    Kırıl(ma)mış Kalbin Çaresi: Amélie (2001)
    Analiz

    Kırıl(ma)mış Kalbin Çaresi: Amélie (2001)

    Ekin Tayman
    7 gün önce
  • HABERLER
    Netflix’in 2023 Yılında İzleyicilerle Buluşacak Filmleri Belli Oldu
    Haberler

    Netflix’in 2023 Yılında İzleyicilerle Buluşacak Filmleri Belli Oldu

    Nazlı Esen Albayrak
    1 gün önce
    Adam Driver’ın Filmi 65’ten Yeni Fragman
    Haberler

    Geçmişle Geleceği Buluşturan, Adam Driver’lı “65” Filminden Yeni Fragman!

    Serap Ilgın
    2 gün önce
    Pera Film'den Yeni Seçki
    Haberler

    Pera Film’in Yeni Seçkisi “Uğrak”

    Güliz Kartal
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Çerçeve (2020)
    Kısa Filmler

    Çerçeve (2020)

    Günsu Akçatepe
    4 gün önce
    The Thing (2011)
    Kısa Filmler

    The Thing (2011)

    Seda Ertunç
    3 ay önce
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    6 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Mi país imaginario (2022)
    Belgesel

    Mi país imaginario (2022)

    Ahmet Sert
    2 gün önce
    La Traversée (2021)
    Animasyon

    La Traversée (2021)

    Selin Tanyeri
    4 gün önce
    Arsenic and Old Lace (1944)
    Film Önerileri

    Arsenic and Old Lace (1944)

    Ekin Tayman
    7 gün önce
    Dreamgirls (2006)
    Film Önerileri

    Dreamgirls (2006)

    Göksu Ertüren
    1 hafta önce
    Rancho Notorious (1952)
    Western

    Rancho Notorious (1952)

    Mustafa Yılmaz
    2 hafta önce
    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)
    Film Önerileri

    Glass Onion: A Knives Out Mystery (2022)

    İrem Yavuzer
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Aftersun (2022): Babamı Özledim!
    Eleştiri - İzlenim

    Aftersun (2022): Babamı Özledim!

    Ezgi Ulukoca
    2 gün önce
    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)
    Eleştiri - İzlenim

    Arşivin Tanıdık Hüznü ve Gizli Heyecanı: The Super 8 Years (2022)

    Nehir Arslan
    4 gün önce
    Kırıl(ma)mış Kalbin Çaresi: Amélie (2001)
    Analiz

    Kırıl(ma)mış Kalbin Çaresi: Amélie (2001)

    Ekin Tayman
    7 gün önce
  • HABERLER
    Netflix’in 2023 Yılında İzleyicilerle Buluşacak Filmleri Belli Oldu
    Haberler

    Netflix’in 2023 Yılında İzleyicilerle Buluşacak Filmleri Belli Oldu

    Nazlı Esen Albayrak
    1 gün önce
    Adam Driver’ın Filmi 65’ten Yeni Fragman
    Haberler

    Geçmişle Geleceği Buluşturan, Adam Driver’lı “65” Filminden Yeni Fragman!

    Serap Ilgın
    2 gün önce
    Pera Film'den Yeni Seçki
    Haberler

    Pera Film’in Yeni Seçkisi “Uğrak”

    Güliz Kartal
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Çerçeve (2020)
    Kısa Filmler

    Çerçeve (2020)

    Günsu Akçatepe
    4 gün önce
    The Thing (2011)
    Kısa Filmler

    The Thing (2011)

    Seda Ertunç
    3 ay önce
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    6 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Devler ve Cüceler: Dönersen Islık Çal (1992)

Doğaç İlbay Doğaç İlbay
1 sene önce
Eleştiri - İzlenim, Genel, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 3 min
0
0
Devler ve Cüceler: Dönersen Islık Çal (1992)
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Başrollerinde Fikret Kuşkan, Mevlüt Demiryay ve Derya Alabora’nın olduğu 1990’lı yılların Türkiye Sineması’’ndan bir örnek Dönersen Islık Çal (1992) alışılageldik ana akım anlatıların dışına taşan bir yapımdır. Yönetmen Orhan Oğuz’un Memduh Ün yapımcılığında çektiği film bir başka “ötekiler” filmi olarak göze çarpmaktadır. 1980’li yılların ardından Türkiye Sineması giderek kendi üslubunu oluşturmaya başlamıştır. Dönersen Islık Çal o dönem için (bittabi günümüzde de) cüretkâr bir temayı ele alır. Bu defa Beyoğlu izbelerinde yaşamını idame etmeye çalışan bir cüce ve trans bireyin yolları kesişir. Yaşam zaten rastlantılar, virtüellerin edinimlere dönüşmesi değil midir? Film de toplumda benzeşmezlikleri sebebiyle dışlanan karakterlerin arasındaki gelgitli ilişkiyi dinamik bir şekilde işler. Cüce ve trans bireyin toplumla olduğu kadar kendileriyle ve birbirleriyle olan yabancılıkları da deneyimlerle aşınır. Cücenin başta kadın sandığı kişinin trans olduğunu anladığı sahne (ayakta işeyen bir kadın!) bir karşılaşma anıdır. Ötekiyle kurulan ilişkide karşılaşmalar can alıcı önemdedir.. Cüce transa karşı başta heteroseksist yaklaşır. Fakat belki de kendi yalnızlığı ve izole edilmişliğinden gelen duygulanımla ötekine  karşı köprülerini indirir.

 

Teknik açıdan yapımın özellikle ışık ve görsel kompozisyon bağlamında noksanlıkları olduğu söylenebilir. Bütçe veya görüntü yönetimiyle alakalı bir durum olabilir bu sorun. Öte yandan diyalogların yersiz tekerlemeler içermesi de dikkatli izleyici için yer yer rahatsız edici bir unsurdur. Fakat filmin mikrokozmosu olan senaryo özellikle cüce karakteri etrafında örülen yapıyla beraber görsel imgelerin gücünü yer yer etkileyici bir şekilde vermeyi başarıyor. Kontrastlar bu noktada metaforik imajlarla karşımıza çıkmaktadır; güçsüz olarak addedilen bir cücenin tehlike anında düdük çalarak insanları kurtarması, izleyicinin filmin sonuna dek “MacGuffin” olarak gördüğün dolabın içerisinden çıkan objeler, yine cücenin tüm şehre/akan trafiğe düdük çalarak “Cüce olan ben değilim sizsiniz, hepiniz benden daha cücesiniz” ve trans bireyin ‘Hep gece yürüyecek değiliz ya, biraz da güneşe doğru yürüyelim’ replikleri filmi güçlendiren etmenler olarak dikkat çekiyor.

Normatif olanın evrensel ölçekte makbul olanın sınırları belirlenmiştir, Eylemleri tam olarak bilinmese de kestirilebilir. Oysa bir cüce beden olarak  standart olanın altındadır, insan evreni ona göre dizayn edilmemiştir. O ise bazen problemlere karşı fiziksel güçten farklı bir yöntem dener. Düdük çalarak ve muhakeme kabiliyetiyle başkalarını zor durumdan kurtarabilmektedir. Bir trans birey de cinsel kimlik olarak alanın dışındadır. Varlığına ancak karanlıkta izin verilir.. Film de bana kalırsa gücünü ‘bu iki ötekinin’ birbirleriyle kurdukları törpülenmemiş gelgitli ilişkiden almaktadır. Filmsel uzamda kurulabilecek kadar dost olan iki karakter arka sokakların karanlığında birbirlerini aydınlatırlar. Fakat en sonunda içlerinden yalnızca birisi gün ışığını görebilecektir. Trans (Fikret Kuşkan) filmin sonlarında gökkuşağını andıran renkli topları İstiklâl Caddesi’ne fırlatır. Böylece normatif olanın, kamusal alanın bilindik sınırları aşınmaya başlar; zira arka planda insanlar şuurlarını kaybederek toplarla oynarlar. Bu esnada trans bireyin varlığı da sorun olmaktan çıkar. Gündüz vakti güneşe doğru yürümemesi gerekirken o maskesini (peruğu) yüzünden çıkarır. Böylece film cüce ve trans bireyin tikelliklerinde, sınırları çerçevelenmiş olan hoşgörüsüz insan evreninde bir yarılma yaratır. Teknik sıkıntılarına karşın Dönersen Islık Çal izleyiciyinin aklından kolay kolay çıkmayacak bir film olarak nitelendirilebilir.

 

Filmin Künyesi

Yönetmen: Orhan Oğuz
Oyuncular: Fikret Kuşkan, Mevlüt Demiryay Derya Alabora
Etiketler:  derya alabora#Gece ve Şehir90'lar sinemasıbeyogludönersen ıslık çalfikret kuşkangecememduh ün
Doğaç İlbay

Doğaç İlbay

Lisans ve Yüksek lisansını sinema alanında yaptı. Senaryo yazar, kısa film çeker sonra da üzerine ses ve renk döküp afiyetle kurgular. Çeşitli mecralarda sinema, edebiyat, ekoloji ve politika üzerine yazılar yazdı. Felsefeyle, siyasetle, sporla ve tabii ki sinemayla kesişen bir hayatı var. Yeni diller öğrenmeye meraklıdır. Keşfetmeye değil icat etmeye çalışır. İşlenmiş şeker ve et tüketmez.Teoriyi de pratiği de önemser, Sokağı sever.

YazarınDiğer Yazıları

    Türkiye Sineması’nda Bir Yetenek: Serdar Orçin Filmleri

    Türkiye Sineması’nda Bir Yetenek: Serdar Orçin Filmleri

    22 Kasım 2022

    Sayat Nova (1969)

    22 Kasım 2022
    Hayati’nin Hayatı: Ceviz Ağacı (2020)

    Hayati’nin Hayatı: Ceviz Ağacı (2020)

    2 Ekim 2022
Sonraki Yazı
Berlin Film Festivali Panorama

Berlin Film Festivali Panorama Seçkisi Açıklandı

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Birlikte Ama Yalnız: Vortex (2021)

Birlikte Ama Yalnız: Vortex (2021)

Tuba Büdüş
3 Temmuz 2022

Bir Sahne- Ne Kadın Ne Doğa Ne Ana: Clara Sola (2021)

Bir Sahne- Ne Kadın Ne Doğa Ne Ana: Clara Sola (2021)

Rabia Elif Özcan
24 Haziran 2022

Savaş Temalı Filmler: Gerçek Mi, Kurmaca Mı?

Savaş Temalı Filmler: Gerçek Mi, Kurmaca Mı?

Selin Tanyeri
28 Nisan 2022

Sekiz Buçuğa On Var: Korkusuz Korkak (1979)

Sekiz Buçuğa On Var: Korkusuz Korkak (1979)

Mustafa Yılmaz
14 Nisan 2022

Bedenden Damlayan Korku: Titane (2021)

Bedenden Damlayan Korku: Titane (2021)

Ahmet Sert
5 Kasım 2021

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Playlists
  • Podcasts
  • Etkinlikler
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In