İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 38. İstanbul Film Festivali’ne geri sayım başladı. Festival 5-16 Nisan tarihleri arasında, usta yönetmenlerin yeni filmlerinden genç ustalara, yaratıcılığın sınırlarını zorlayan filmlerden klasik başyapıtlara zengin bir program sunmaya hazırlanıyor. 38. İstanbul Film Festivali’nin tarzı, yaklaşımı, tekniği ya da anlatımı farklı filmlerden oluşan bölümü “Mayınlı Bölge”’de 9 film yer alıyor. Yunanistan’dan ABD’ye, İngiltere’den Şili’ye çeşitli ülkelerden bir seçkiyle alışılmadık, öncü ve sivri filmler beyazperdede sinefillerle buluşuyor.
38. İstanbul Film Festivali “Mayınlı Bölge” Bölümü Filmleri:
Dağ / The Mountain
Yer yer Yorgos Lanthimos ve David Lynch’i anımsatan tarzı ve etkileyici görselliğiyle kimin deli kimin akıllı olduğuna dair düşündürücü sorular soran, Rick Alverson’ın yönettiği Dağ, 50’li yılların Amerika’sında geçen bir hikâye anlatıyor. Dünya prömiyerini Venedik Festivali’nde yapan bu alabildiğine huzursuz edici filmin çarpıcı oyuncu kadrosunda Ready Player One’ın yıldızı Tye Sheridan ile Jeff Goldblum’un yanı sıra kült oyuncu Denis Lavant da yer alıyor. Filmin merkezinde lobotomi deneyleri yapan aile dostları Dr. Fiennes’in yanında fotoğrafçı olarak çalışmaya başlayan genç Andy var.
Deniz Şeytanı / Kraben Rahu / Manta Ray
2018 Venedik En İyi Film–Ufuklar
2018 Kahire En İyi Yönetmen
2018 Selanik En İyi Yönetmen
2018 Zagreb En İyi Film
İlk uzun metrajlı filminde müzikleri çok yönlü Fransız sanatçı Christine Ott ile Mathieu Gabry’ye teslim eden Tay yönetmen Phuttiphong Aroonpheng, yerinden edilmişlerin çaresizliğini, bedensiz kalan ruhların sesini hümanist bir duyarlılıkla perdeye taşıyor. Taylandlı bir balıkçı, Rohingya göçmenlerinin boğulduğu deniz kıyısındaki ormanda yaralı, baygın bir adam bulur. Tek kelime konuşmayan bu adamı evine götürüp iyileştiren balıkçı ona Thongchai ismini verir. Balıkçı bir gün denizden dönmeyince Thongchai yavaş yavaş onun hayatını, evini ve hatta eşini sahiplenir.
Mahvol, Mahluk, Mahvol / Muere, Monstruo, Muere / Murder Me, Monster
2018 Mar del Plata Arjantin Filmleri–En İyi Sanat Yönetimi, En İyi Kurgu, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Film Müziği
Harflerin, dağların ve cinsel canavarların iç içe geçtiği Mahvol, Mahluk, Mahvol, The Wild Ones ile adını duyuran Alejandro Fadel’in yetişkinler için yarattığı karanlık bir masal. And Dağları’nın ıssız, uzak bir bölgesinde tuhaf ve ürkütücü cinayetler işlenmektedir. Art arda başsız kadın cesetlerinin bulunduğu bu yerde, olayları araştırmakla görevli dedektif Cruz bir kâbusun içine çekilmektedir sanki. Sevdiği kadın Francisca da başı kesilerek öldürülünce, Cruz kendini tamamen bu acımasız katili yakalamaya adar. Katil bir motosiklet çetesinin psikopat üyesi midir yoksa söylentilere göre, bazı sözlerin tekrarlanmasıyla ortaya çıkan bir canavar mı?
Okul Çıkışı / L’Heure de la Sortie / School’s Out
2018 Sitges Mansiyon
Prömiyerini Venedik Film Festivali’nin sıradışı filmlerin gösterildiği Sconfini bölümünde yapan, Sébastien Marnier’nin yönettiği Okul Çıkışı, tedirgin edici müzikleri, karanlık ve yoğun atmosferiyle diken üstünde izlenen bir gizem filmi. Kırk yaşındaki Pierre, öğretmenleri intihar edince üstün yetenekli çocukların sınıfına atanır. Dünyanın, ekolojik bir felaketin eşiğinde olduğunu düşünen bu süper zeki çocuklar başta Pierre’e yalnızca ilginç ve ketum gelir. Birtakım tekinsiz olaylar sonrasında Pierre, bu öğrencilerden altısının gizlice bir şeyler çevirdiğine inanır ve esrar perdesini aralamayı kendince bir takıntıya dönüştürür. Okul Çıkışı, huzursuzluk veren tonunu hiç kaybetmeden sürprizlerle ilerleyen bir çağdaş toplum eleştirisi.
Sonuçlar / Posledice / Consequences
2018 Cinefest Miskolc (Macaristan) Sanat Sinema Ödülü
2018 Slovenya Film Festivali En İyi Yönetmen, En İyi Erkek Oyuncu (M. Zemljič), En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (T. Šturbej), İzleyici Ödülü, Eleştirmenler Ödülü
Gerçekçiliği, gözlemciliği, hip hop ve rap ağırlıklı müzikleri ve özellikle amatör oyuncularının çarpıcı ve doğal performanslarıyla öne çıkan Sonuçlar, cinselliğin yasak ama fazla mevcut olduğu, maço hayranlığının zirveye ulaştığı bir ıslahevinde geçiyor. Darko Štante’nin yönettiği, ilk gösterimini Toronto Film Festivali’nin Keşif bölümünde yapan Sonuçlar, Slovenya gençliğinin sosyal medya, ırkçılık, cinsellik ve şiddet girdabından çıkış yolu arayışını yetkinlikle, klişelere düşmeden yansıtıyor. Öfke patlamaları canına tak eden annesi tarafından mahkeme zoruyla “yarı- açık” bir ıslahevine yerleştirilen Andrej, burada psikopatlığın eşiğindeki Zele’nin çetesine dahil oluyor. Zele’den korkusu hayranlığına karışınca Andrej’in hayatı zorlaşıyor.
Rüzgâr / The Wind
Amerikan folk-korku western türünü kan, doğaüstü, hayalet ve büyülü gerçeklikle genişleten Rüzgâr, özünde evde yalnız kalmanın ürkünçlüğü ve kadınların hayatın doğal akışından dışlanmaları hakkında bir dram. Yönetmen Emma Tammi’nin bu ilk filmi, 1890’larda kocasıyla birlikte Vahşi Batı’ya göç eden ve ıssız, çorak bir araziye yerleşen Lizzy’nin hikâyesini anlatıyor. Lizzy, zaman geçtikçe o bölgeye has, kötücül bir varlığın onu taciz ettiğine inanıyor; ancak kocası onu boş inançları yüzünden tersliyor. Gece duyulan ulumalar, gölgeler, duman, ateş ve rüzgârın hiç eksik olmadığı Rüzgâr, doğanın her öğesiyle tehdit saçtığı, ıssız ve tekinsiz bir dünya tasvir ediyor.
Kazı / The Dig
2018 Galway En İyi İrlanda Filmi
Kuzey İrlandalı kardeşler Andrew ve Ryan Tohill’in ilk filmi bir aile dramı olarak yola çıkıp, ardından gizem filmine evriliyor. Film, adını baba Sean’un uçsuz bucaksız bir arazide kızının cesedini aramak için kazdığı deliklerden alıyor. Çarpıcı performansıyla Moe Dunford’un canlandırdığı Callahan, cinayet suçuyla 15 yıl cezasını çektikten sonra geri geldiğinde yaslı babanın kazılarına yardım ediyor—hem vicdan azabından hem de başka hiçbir şekilde yardımcı olamadığından, çünkü ne cinayeti ne de o geceyi hiç ama hiç hatırlamıyor. Gizem duygusunu ve temposunu hiç düşürmeyen Kazı, geçmişe perde çekemeyen, keder, yanıltıcı anılar ve saplantıyla kendini tüketen bir ailenin sürükleyici portresini çiziyor. Filmin yönetmenleri Andrew ve Ryan Tohill ile başroldeki, Vikingler dizisinden hatırladığımız Moe Dunford, festivalin konukları arasındalar. Dunford, ayrıca Uluslararası Yarışma jürisinde yer alıyor.
Sargasso Denizi Mucizesi / To thávma tis thálassas ton Sargassón / The Miracle of the Sargasso Sea
Şubat ayında Berlin Film Festivali’nin Panorama bölümünde ilk gösterimini yapan ve “güneşin altında, Lynch-vari bir psikolojik dram” sözleriyle övülen Sargasso Denizi Mucizesi, gerilim filmiyle, İncil’e dair görsel göndermelerle dolu bir rüya dünyası arasında kendine yer buluyor. Yunanistan’ın batısında, yılanbalığı çiftliklerinin olduğu küçük bir kasabada iki yalnız, mutsuz kadın yaşamaktadır: kasabanın kaba, umutsuz emniyet müdürü Elisabeth ile bir şarkıcının suskun kız kardeşi Rita. Kasabada biri beklenmedik bir şekilde ölünce hem iki kadın yakınlaşır hem de birtakım sırlar açığa çıkar. Özellikle Elisabeth rolündeki Angeliki Papoulia’nın performansıyla övülen Syllas Tzoumerkas’ın üçüncü filmi, özgün görsel diliyle hem şaşırtıcı hem sarsıcı bir kasaba kâbusu. Tzoumerkas, festivalin konukları arasında.
Büyü / Spell
Büyü, nefes kesen görüntüleri, izleyiciyi kansız ürperten ve derinden işleyen korku hissiyle tuhaf, uçuk bir dünyada geçiyor. Yönetmen Brendan Walter daha çok Sia, Green Day, Lorde ve Fall Out Boy için hazırladığı fotoğraf projeleri, video klipler ve reklam kampanyalarıyla tanınıyor. Nişanlısı aniden ölen Amerikalı bir çizer, ruhunu dinlendirmek için İzlanda’ya gider. Issız dağlarda tepelerde gezinirken ölüleri diriltebilen bir büyücü ve bu ritüeli gerçekleştirmeye hazır iki kişiyle karşılaşır. Kendini pek tatsız ve tehlikeli durumlara sokmuştur, ama belki de her şey kafasında olup bitmektedir.