Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Tout le monde aime Jeanne (2022)
    Film Önerileri

    Tout le monde aime Jeanne (2022)

    Tuba Büdüş
    7 saat önce
    Indiana Jones and the Dial of Destiny (2023)
    Aksiyon / Macera

    Indiana Jones and the Dial of Destiny (2023)

    Bora Taşçı
    3 ay önce
    Who Will Sing for You (2018)
    Film Önerileri

    Who Will Sing for You (2018)

    Ekin Tayman
    3 ay önce
    El Juicio (2023)
    Suç / Gizem

    El Juicio (2023)

    Doğaç İlbay
    3 ay önce
    Son of Saul (2015)
    Film Önerileri

    Son of Saul (2015)

    Burakhan Yanık
    3 ay önce
    Matilda (1996)
    Film Önerileri

    Matilda (1996)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 30. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Suyun Üstü (2023) Filminin Yönetmeni Aslıhan Ünaldı ile Söyleşi
    30. Altın Koza

    Suyun Üstü (2023) Filminin Yönetmeni Aslıhan Ünaldı ile Söyleşi

    Tuba Büdüş
    3 gün önce
    Sanki Her Şey Biraz Felaket (2023) Filmi Üzerine Umut Subaşı ve Cemre Erül ile Söyleşi
    30. Altın Koza

    Sanki Her Şey Biraz Felaket (2023) Filmi Üzerine Umut Subaşı ve Cemre Erül ile Söyleşi

    Fil'm Hafızası
    4 gün önce
    Bir Gün 365 Saat (2023) Filminin Yönetmeni Eylem Kaftan ile Söyleşi
    30. Altın Koza

    Bir Gün 365 Saat (2023) Filminin Yönetmeni Eylem Kaftan ile Söyleşi

    Tuba Büdüş
    5 gün önce
  • HABERLER
    Keriz Parası 13 Ekim’de Sinemalarda !
    Haberler

    Keriz Parası 13 Ekim’de Sinemalarda !

    Ekin Taneri
    12 saat önce
    Haluk Bilginer, Maria Filminin Başrolünü Angelina Jolie ile Paylaşacak
    Haberler

    Haluk Bilginer, Maria Filminin Başrolünü Angelina Jolie ile Paylaşacak

    İrem Naz Güvel
    17 saat önce
    Wes Anderson Ve Netflix İşbirliği
    Haberler

    Wes Anderson Ve Netflix İşbirliği

    Fil'm Hafızası
    19 saat önce
  • KISA FİLMLER
    Handheld (2020)
    Kısa Filmler

    Handheld (2020)

    Pelin Çılgın
    2 ay önce
    Abiye (2017)
    Kısa Filmler

    Abiye (2017)

    Fil'm Hafızası
    2 ay önce
    Kronos (2019)
    Kısa Filmler

    Kronos (2019)

    Fatma Özen
    4 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Tout le monde aime Jeanne (2022)
    Film Önerileri

    Tout le monde aime Jeanne (2022)

    Tuba Büdüş
    7 saat önce
    Indiana Jones and the Dial of Destiny (2023)
    Aksiyon / Macera

    Indiana Jones and the Dial of Destiny (2023)

    Bora Taşçı
    3 ay önce
    Who Will Sing for You (2018)
    Film Önerileri

    Who Will Sing for You (2018)

    Ekin Tayman
    3 ay önce
    El Juicio (2023)
    Suç / Gizem

    El Juicio (2023)

    Doğaç İlbay
    3 ay önce
    Son of Saul (2015)
    Film Önerileri

    Son of Saul (2015)

    Burakhan Yanık
    3 ay önce
    Matilda (1996)
    Film Önerileri

    Matilda (1996)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 30. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Suyun Üstü (2023) Filminin Yönetmeni Aslıhan Ünaldı ile Söyleşi
    30. Altın Koza

    Suyun Üstü (2023) Filminin Yönetmeni Aslıhan Ünaldı ile Söyleşi

    Tuba Büdüş
    3 gün önce
    Sanki Her Şey Biraz Felaket (2023) Filmi Üzerine Umut Subaşı ve Cemre Erül ile Söyleşi
    30. Altın Koza

    Sanki Her Şey Biraz Felaket (2023) Filmi Üzerine Umut Subaşı ve Cemre Erül ile Söyleşi

    Fil'm Hafızası
    4 gün önce
    Bir Gün 365 Saat (2023) Filminin Yönetmeni Eylem Kaftan ile Söyleşi
    30. Altın Koza

    Bir Gün 365 Saat (2023) Filminin Yönetmeni Eylem Kaftan ile Söyleşi

    Tuba Büdüş
    5 gün önce
  • HABERLER
    Keriz Parası 13 Ekim’de Sinemalarda !
    Haberler

    Keriz Parası 13 Ekim’de Sinemalarda !

    Ekin Taneri
    12 saat önce
    Haluk Bilginer, Maria Filminin Başrolünü Angelina Jolie ile Paylaşacak
    Haberler

    Haluk Bilginer, Maria Filminin Başrolünü Angelina Jolie ile Paylaşacak

    İrem Naz Güvel
    17 saat önce
    Wes Anderson Ve Netflix İşbirliği
    Haberler

    Wes Anderson Ve Netflix İşbirliği

    Fil'm Hafızası
    19 saat önce
  • KISA FİLMLER
    Handheld (2020)
    Kısa Filmler

    Handheld (2020)

    Pelin Çılgın
    2 ay önce
    Abiye (2017)
    Kısa Filmler

    Abiye (2017)

    Fil'm Hafızası
    2 ay önce
    Kronos (2019)
    Kısa Filmler

    Kronos (2019)

    Fatma Özen
    4 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Analiz

Huzursuzluğun Bakışı: Wind (1996)

Ahmet Sert Ahmet Sert
2 sene önce
Analiz, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 5 min
0
0
Huzursuzluğun Bakışı: Wind (1996)
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Kısa bir zaman önce bir arkadaşımla girmiş olduğumuz bir tartışmada sinemanın insan zihninde duygusal ve düşünsel bir imleme aracı olarak yer edinip edinemeyeceğini konuşuyorduk. O kendinden son derece emin bir şekilde, sinemanın zihni uyuşturmaktan ve insanı hissiz (numb) kılmaktan başka bir amaca muktedir olamayacağını, bu amaca ancak resim ve heykel gibi performatif ve soyut (abstract) sanatların hizmet edebileceğini iddia ediyordu. Benim düşüncelerimse karşı bir argüman koyamayacak kadar bulanıktı. Ancak aradan geçen süre zarfında sinemanın ve resmin amacından ziyade; bu iki sanat arasındaki ilişki, farklar ve sinema özelinde gerçek bir duygusal etki yaratıp yaratılamayacağı üzerine düşünme fırsatım oldu. Üzerinden gideceğimiz Marcell Iványi imzalı Wind (1996) filmi de -eğer var olduğunu iddia edeceksek- resimden taşıp sinemaya doğru uzanan pek aşina olmadığımız bir soyutlama duvarını aşarak başlıyor.

Filmin ilham kaynağı, Lucien Hervé’nin The Three Women adlı fotoğrafı. Orijinal fotoğrafta üç tane -taşrada yaşadıkları hükmüne varabileceğimiz giysiler giyen- kadın, üçü de aynı yere bakarlar. Nereye baktıklarını bilemeyiz. Niçin baktıklarını da. Baktıkları yer ve orada olanlar sinematik olmayan kadrajın dışındadır. Wind ise aynı Hervé fotoğrafındaki gibi kadrajın dışında bir yere bakan üç tane kadın planı ile açılır. Yavaş yavaş kamera bu üç kadını arkasında bırakıp, ters taraftan dolaşarak bu üç kadının baktıkları yere doğru bizi götürmeye başlar. Macar bozkırı, taşranın dümdüz coğrafi yapısı, metal tenekeler taşıyan bir çoban, otların ortasında yalnız kalmış bir ağaç ve odun direklerden sallanan kafalarına çuval geçirilmiş insan iskeletleri… Tam oradan geçtiğimiz esnada bir adamın daha başına çuval geçirilir ve altındaki tabure itilerek o da yaşamını aynı direk üstünde saniyeler içinde yitirir. Sonrasında başladığımız yere, üç kadın kadrajına geri döneriz. Artık izlenecek bir şey kalmadığını anlayan bu üç kadın, usulca evlerine dönerler.

Eğer Hervé’nin fotoğrafı bir resim olsaydı ve onu bir müzede ya da galeride gezerken görmüş olsaydık, bu üç kadının nereye baktığı hakkında bir fikir yürütür müydük? Yoksa yalnızca nereye baktıklarını önemsemeden resmin kendisine odaklanıp detaylara mı anlam yüklemeye çalışırdık? Peki ya sanatçının amacı ne olurdu? O, bu kadraj dışındaki soyutlamayı orada bilinen bir olay olduğu bilinciyle mi yapmış olurdu? Ya da belki de ucunu açık bırakarak zihnimizin bu eser karşısında acı çekmesini istedi. Peki Wind bu konuya kendince bir açıklık getirerek bize iyilik mi kötülük mü yapıyor? Kadrajın dışında olan biteni görmek hakkımız mıydı? Tablodan filme yaptığımız bu geçiş nizami miydi? Yoksa uyuşturulmaya yer arayan zihnimizi oyalayan bir soru-cevap oturumundan mı ibaretti? Bu soruların hiçbirine herhangi bir cevabım yok. Ancak fark etmiş olacaksınız ki, sorduğumuz soruların bizi götürdüğü yönde, Emmanuel Lévinas’ın koyacağı gibi problem artık bilinenler dünyasındaki bir bilgi tartışması olmaktan çıkıp etik boyutunda bir anlam kurma çabasına dönüşüyor [1].

Filmin daha ilk açıldığı sahnede, son derece meraklı bir şekilde önlerinde olan biteni izleyen üç kadını gördüğümüz zaman; bu sahnede bakışın ağırlığı vardır (bkz. Lacanian gaze). Sadece planın varlığı bile cevap gerektiren bir soruyu yaratır: Bu üç kadın neye bakmaktadır? Tartışmayı sinema düzleminde yürüttüğümüz için, daha henüz soruyu yaratırken bir cevap alabilme ihtimalimiz olduğunu biliriz. Az bir süre bekledikten sonra sorumuzun cevabını alacağımızı biliyoruz yaratı esnasında. İşte bunun için bir galeride tablosunu görmek ile aynı planın filmini izlemek arasında fark var: Tablo cevap veremeyeceği için daha ilk etapta aynı soruyu oluşturmayabilir. Filmde nereye baktıklarını merak ettiğimiz ve cevap almayı umut ettiğimiz daha ilk anda, kamera diğer tarafa dönmeye başlar. Bu, merakımızı daha da fazla körükleyici bir hamledir. Artık nereye baktıklarını öğrenmek için yanıp tutuşuyoruzdur. Bakışların ağırlığını üstümüzde gittikçe daha da fazla hissetmeye başlarız. Sonunda bahsi geçen bakış -resimde en baştan beri olduğu gibi- soruyu oluşturan değil, sorunun kendisi olur.

Kamera infaz edilen adamların olduğu sahneye eriştiğinde ve artık sorumuz cevaplandığında, tatmin olma hissi çok uzun sürmez. Bakışın doğurduğu duygusal etki ancak film bittikten sonra bize nüfuz etmeye başlar. Şüphesiz ki asılarak idam edilen bir adamı film başladıktan hemen sonra izleseydik aynı etki üzerimizde kalmazdı. Nitekim, biz cevaplandı zannetsek de sorularımız aslında cevaplanmamıştır. Bu adamlar kim? Niye asılıyorlar? Niye kimse bir şey yapmıyor? Yazının başında belirtmiş olduğumuz bilgiden etiğe geçişte, ne sorularımız yerlerini niye sorularına bırakmışlardır. Kamera mekânsallığı yarattığı andan itibaren biz ekran karşısındakiler niye orada olduğumuz sorusunu zaten bilinçsiz olarak sormuş oluruz. Sessizlik içerisinde bir adamın asılmasını izlemek, sinemanın bir hap misali bize bütün cevapları verdiği işlevini yitirmesine yol açar. Ne bir yüz ifadesi, ne bir duygu, ne de bir ses. Sahnenin bütün duygusal yükü bizim üzerimize yüklenmiştir. Filmin bizi en çok zorladığı an da bu andır: Kameranın kayıtsızlığına, üç kadının kayıtsızlığına, kuşların ve ağaçların kayıtsızlığına, cellatın ve ölülerin kayıtsızlığına bizim kayıtsızlığımız da eşlik edecek mi sorusu filmden doğru bize sorulmuştur. Buradaki duygusal yükü kuran edebi bir güç de vardır. Bu gücün esası geçip gitme eylemindedir. İdam sehpalarının önünden ve bütün bir bozkır coğrafyasından öylece geçer gideriz. Gerçek manada hiçbir eylemsellik yoktur. Resim galerisine dönelim. Tabloların da önünden öylece geçip gittiğimiz için güçlü değiller mi?

Wind bizi bildiğimizi zannettiğimiz ile sormaya dahi gücümüzün yetmediği soruların arasında sıkıştırır ve orada bırakır. Anlama kapasitemiz yeterli olmadığında ve sorularımıza cevap alamadığımızda da tarifsiz bir huzursuzluğa gömülürüz. Huzursuzluğu hem film hem de resim için geçerli kılan ise verilecek herhangi bir cevabın yetersiz kalacağını bilmektir.

[1] Lévinas, E. (2006). Humanism of the Other.

Etiketler: emmanuel levinaslucien hervemacaristanmarcell ivanyiszelwind
Ahmet Sert

Ahmet Sert

1999 yılında İstanbul’da doğdu. Kadıköylü. Orta Doğu Teknik Üniversitesi mezunu. Şimdilerde University of Michigan'da doktora eğitimine devam ediyor. Sonunda deniz çıkmayacağını bildiği yokuşları iniyor, yeryüzünün bütün arka bahçelerini arayışta. İnandığı montaj-imgeyi bulma yollarında; sıkıntılarını gömdüğü kanepe eşiğinde, izlemenin edilgenliğinde kaybolmuş durumda.

YazarınDiğer Yazıları

    Objelerin Biçareliği: The Girl and the Spider (2021)

    Objelerin Biçareliği: The Girl and the Spider (2021)

    17 Ağustos 2023
    Belki Yarından da Yakın: Close (2022)

    Belki Yarından da Yakın: Close (2022)

    28 Nisan 2023
    The World After Us (2021)

    The World After Us (2021)

    28 Nisan 2023
Sonraki Yazı
Pablo Larraín İmzalı Prenses Diana’nın Hayatını Anlatan Spencer’dan Fragman Geldi

Pablo Larraín İmzalı Prenses Diana'nın Hayatını Anlatan Spencer'dan Fragman Geldi

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Mutluluğun Formülünü Kadehlerde Arayan Film: Druk / Another Round (2020)

Mutluluğun Formülünü Kadehlerde Arayan Film: Druk / Another Round (2020)

Ezgi Ulukoca
20 Temmuz 2022

Bir Sahne- Ne Kadın Ne Doğa Ne Ana: Clara Sola (2021)

Bir Sahne- Ne Kadın Ne Doğa Ne Ana: Clara Sola (2021)

Rabia Elif Özcan
24 Haziran 2022

Huzursuzluk Manifestosu: Nitram (2021)

Huzursuzluk Manifestosu: Nitram (2021)

Burakhan Yanık
1 Haziran 2022

Umut Aşılayan Çocuk Filmleri

Umut Aşılayan Çocuk Filmleri

Fil'm Hafızası
29 Nisan 2022

Gizli Hazine: Gölgede Kalmış İran Filmleri

Gizli Hazine: Gölgede Kalmış İran Filmleri

İrem Yavuzer
13 Nisan 2022

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 30. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In