2022 yılında ilki gerçekleştirilen Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları bu yıl üçüncüsünü gerçekleştirmeye hazırlanıyor. Sinema sektörü denince akla gelebilecek her alanda sektörün dertlerine, nasıl işlediğine, sektörde ne gibi sorunlarla karşılaşıldığına ve tabii ki en önemlisi senaryodan, yönetime, yapımcılıktan, oyunculuğa, işleyişin nasıl olduğuna ve daha nicesine ayna tutan buluşmalar yine Sinematek/Sinema Evi’nde Sinema Adası iş birliği ile gerçekleşecek.
Birçok oturum, panel ve söyleşinin gerçekleşeceği; sektörden öncü kişilerin konuşmacı olacağı bu buluşmaların detaylarını ve daha pek çok şeyi Sinema Adası’nın kurucusu Esra Güzel ile konuştuk. Keyifli okumalar.
Merhaba Esra Hanım, öncelikle sizi tebrik etmek istiyorum. Üç yıldır hemen hemen her yıl aynı tarihte ve aynı mekânda bir etkinliği gerçekleştirmek özellikle bizim ülkemizde gerçekten zor iştir. Ki mevzu sinema gibi bir sanat dalıysa işler iyice zorlaşıp sarpa sarar. Bu nedenle ben ilk sorumu da buradan devam ederek sormak istiyorum: Geriye dönüp baktığınızda yolun en başındayken bu noktayı hayal etmiş miydiniz? Uzun vadeli bir planınız veya hayaliniz var mıydı? Eğer öyle bir plan ya da hayal vardıysa şu an onun tam olarak neresindesiniz?
Çok çok teşekkür ederiz… Herkesin her zaman bir fikri vardır. Onu bir kez hayata geçirir ve çoğu zaman da bunun devamı çeşitli sebeplerden ötürü gelmez. Bizim sürdürülebilirliğimizin devam etmesindeki en önemli faktör etkinliğimize büyük bir gönül bağı ile bağlı olmamız ve Sinematek/Sinema Evi ile iş birliği içinde olabilmemizdir.
Sektör Buluşma Günleri’ni bu sene üçüncü kez hayata geçiriyor olmaktan dolayı çok mutluyuz. Etkinlik içeriğini oluşturmak bir senelik bir sürece yayılıyor ve bu süreçte içeriğimize özgün neler katabiliriz diye düşünüyoruz, tartışıyoruz. Bütün aylar, haftalar, saatler, sonsuz sahil yürüyüşleri ve uykusuz geceler aslında Sektör Buluşma Günleri’ne bir adım daha yaklaşabilmek için. Geri dönüp baktığımda ürettiğimiz içeriklerden onur duyuyorum. Üretmek uzun ve zorlu bir yol. Bu yolda yürümenin, inişli çıkışlı da olsa çok keyifli olduğunu söylemem gerekir 🙂
Sinema Adası’nı 2018 yılında bütün sektörün buluştuğu bir ada olarak hayal ederek kurmuştum. Birinci Sektör Buluşma Günlerini organize ederken yirmi altı yaşındaydım. Bu uzun vadeli bir hayaldi, üretmeye devam edeceğiz o yüzden hayallerimin tam ortasındayım diyebilirim 🙂
Peki, madem geçmişin değerlendirmesine daha da detaylı bakalım mı? Geçtiğimiz iki yılda yapılan Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları’ndan kimler geldi, kimler geçti? Şöyle bir hafıza tazeleme yapacak olursak, bir çırpıda hangi isimleri art arda sıralayabiliriz? Ve tabii bu isimlerin yaptığı atölye, söyleşi veya masterclass tarzındaki etkinliklerden en çok aklınızda kalan, en çok ses getiren, ilgi uyandıran hangisiydi? Var mı bu soruyu duyunca direk aklınıza gelen bir isim?
Zor bir soru. Paneller, söyleşiler, atölyeler… Bütün tema içeriklerimiz ve konuklarımız birbirinden değerli sinema profesyonelleri. Dijital kanallardan kısa film yönetmenlerine, BKM’den MUBI’ye, Dağıtım şirketlerinden senaristlere, sendikalara kadar uzanan çok kapsayıcı ve birleştirici bir içeriğimiz var. Bütün panellerimiz ilgi uyandırıyor. Bu yüzden spesifik bir isim söyleyemeyeceğim.
O zaman merakla beklenen bu yılki program ile ilgili tüyolar alabilir miyiz? Hangi platformlar, isimler olacak? Her şey belirlendi mi? Yoksa program hâlâ belirleme süreci devam mı etmekte? Ayrıca “Olmasını istediğiniz platform veya bireylerin belirlenme süreci nasıl gerçekleşiyor?” diye de sormak istiyorum.
Bütün programımız hazır üç gün boyunca izleyicilerin, sinema alanına dair her şeye ulaşmalarına imkân sağlayacağız. Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları ile sektörde aktif çalışan veya sektöre girmek isteyen sinemaseverlerle profesyonelleri buluşturarak ulusal ve uluslararası sinemacılara ağ kurma imkânı ve erişilebilirlik sağlamayı hedefliyoruz. Sinematek’in avlusunda ise network alanımız bulunmakta ve şirketler sektör paydaşları ile bir araya gelecek katılımcılarla doğrudan da iletişim sağlayabiliyorlar.
Bu sene Sektör Buluşma Günlerimize iki özgün içerik dâhil oldu: Uluslararası sinemacılar ve Antalya Kısaları… 2023 Cannes Film Festivali’ne alının ilk Ürdün filmi olan İnşallah Erkek Olur / Inshallah a Boy (2023) filmin yönetmeni Amjad Al Rasheed, Duhok Film Festivali’nin Genel Sanat Yönetmeni Shawkat Amin Kurki gibi değerli uluslararası sinemacılar da aramızda olacak.
Bildiğiniz üzere maalesef geçen sene Antalya Film Festivali yapılamadı. Festivalin seçkisinde yer alan on üç kısa filmi de Sektör Buluşmaları programımıza dahil ettik. Ve bu on üç kısa film, İstanbul Sinematek/Sinema Evi’nde gösterilirken eş zamanlı olarak İzmir Karaca Sineması, Ankara Kült Kavaklıdere Sineması ve Diyarbakır Mordem Sanat Merkezi’nde de gösterilecek. Bunun için o kadar heyecanlıyız ki 🙂
İlk defa bir filmin gösteriminin ve özellikle kısa filmlerin dört şehirde aynı gün ve saatte gösterimi olacak. Program belirleme sürecimiz belirttiğim gibi bir yıllık bir süreci kapsıyor. Sinema bütün sanat dallarını kapsadığı için sinema üretimine dokunan her şey bizim panel konumuzdur. Telif Hakları, Sendikalar, Senaryo Danışmanlığı, Oyuncu-Menajer İlişkisi, Sinema Akımları-Teorileri, Yönetmen-Yapımcı İlişkisi, Sinemada Sansür, Kısa Film Yönetmenleri, Festivaller, Sinemada Kurgu, Görüntü Estetiği…
Bu duyduklarım karşısında açıkçası ben de aşırı heyecanlandım. Özellikle kısa film gösterimleri ve Amjad Al Rasheed’in gelecek olması çok güzel gelişmeler. Peki, bu üç yıllık süreç boyunca teklif götürüp de karşılık bulamadığınız bir durumla karşılaştınız mı? Yoksa sektör kendi içinde dayanışmaya açık mı? Siz bu birkaç yıllık süreç boyunca mutlaka bu durumu gözlemleyip bir çıkarımda bulunmuşsunuzdur diye düşünüyorum. Yanlış mı düşünüyorum?
Teklif götürüp de karşılık bulamadığımız şu ana kadar olmadı. Hatta bize de artık panel içerik teklifleri ile gelen sinema profesyonelleri oluyor. Onları da değerlendirmeye alıyoruz. İlgi ile takip edilmesi ve değer görmesi bizi oldukça memnun ediyor. İçeriklerimizi belirlerken tema başlıkları ve konuşmacıların üzerine uzun tartışmalar yapıyoruz. Üzerine düşünülmüş bir şekilde belirlediğimiz tema başlığını kim daha iyi ifade edebilirse o konuşmacıya davet götürüyoruz. Emek veren, üreten sinemacılar her zaman önceliğimizdir. Herhangi bir ağ ilişkisi içerisinde değiliz, adaletli ve seçici olduğumuzu söylemeden edemeyeceğim.
Bu buluşmalarda sizin de ifade ettiğiniz gibi bir film fikrinin ortaya çıkmasından tut da filmin tamamlanıp seyirci ile buluşmasına yani bir nevi artık eserin, seyircinin olduğu noktaya kadar geçen tüm süreç ile ilgili etkinlikler gerçekleştiriliyor: Senaryo yazım aşamasından oyuncu seçimine, yönetmenlikten yapımcılığa, kurgudan festival sürecine kadar akla gelebilecek hiçbir aşama es geçilmiyor görüldüğü kadarıyla. Peki, Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları’nı takip edenlerin daha çok hangisine ilgi gösterdiklerini veya daha çok hangi alanın desteklenmesine ihtiyaç var? Bunu gözlemleyebildiniz mi veya bir kayıt tutabildiniz mi?
Bütün panellerimizi kayıt altına alıyoruz ve her panelde izleyici istatistiğini tutuyoruz. İki senedir toplamda altmış panel-söyleşi oturumu gerçekleştirdik. Bütün oturumlarımızda salonların dolduğunu söyleyebilirim. Üç günde aşağı yukarı üç bin izleyici ağırlıyoruz. Her bir panelin ilgilisi ve izleyicisi farklı olduğu için spesifik bir panel adını veremeyeceğim. Bana kalırsa sinemanın bütün alanlarının desteklenmesi gerekiyor. Aynı zamanda film yönetmeni ve yapımcısı da olduğum için üretim süreçleri, fonlar, telif hakları gibi birçok alanın yeniden revize edilip, desteklenmesi gerekiyor.
Anlıyorum. Peki, öyleyse bu buluşmaların sektöre yeni adım atanlara ne gibi şeyler kazandırdığını da konuşalım mı biraz? Sektör Buluşmaları’nın geçmiş iki yılında sizinle tanıştıktan sonra sektöre giren veya oradaki yerini daha da etkinleştiren, hayallerini gerçekleştirenler oldu mu? Var mı bizimle paylaşmak istediğiniz başarı hikâyeleri? Neticede bunları sadece konuşmak, işin bir anlamda teorik kısmı. Ama önemli olan katılımcıların bu buluşmalarda öğrendiklerini bizzat hayatın içinde deneyimleyebilmeleri. Mutlaka size bu anlamda geri dönüşler olmuştur diye düşünüyorum?
Film sektörüne adım atmak isteyenler, öğrenciler ve sinemaseverler; sinema sektörüne dışarıdan baktığı zaman oranın ”ulaşılamaz” olduğunu sanıyorlar. Biz ulaşılabilirliğin o kadar zor ve imkânsız olmadığını da katılımcılarımıza gösteriyoruz. Bizimle beraber hayallerini gerçekleştiren insanlar var. İlk seneki etkinliğimizde asistanımız olan kişi iki yıldır Blu TV’de çalışıyor, yine ilk sene izleyici olarak etkinliğimize gelen Ersen Akkol iki senedir program koordinatörlüğümüzü yapıyor. Bunlar ilk aklıma gelenler 🙂
Ne mutlu😊 Sektörün nabzını yakından takip eden biri olarak Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları’nın geçtiğimiz iki yılın programlarını incelediğimde sizi takdir ettiğimi söylemem gerek. Zira seçtiğiniz isimler; o yıl filmleriyle veya yaptıkları işlerle ön plana çıkan, ödül alan, çok konuşulan isimler. Mesela destek olduğu filmlerin birçoğu ödüle layık olmuş yapımcılar, yılın en çok konuşulan kısa veya uzun metraj filmlerin yönetmenleri veya oyuncuları… Bir nevi katılımcıların da fazlasıyla ilgisini çekmek amaçlanıyor sanki değil mi?
Katılımcıların ilgisini çekmek birinci amacımız değil. Bir sene boyunca sinema sektöründe üretilen içerikleri takip ettiğimiz gibi sendikaların da güncel sorunlarını da takip ediyoruz. İçeriklerimiz özgün ve tekrara düşmeme gibi özelliği de var. Tamamen kendimizin düşündüğü, tartıştığı ve üzerine konuşmasını sinema tarihi açısında da önemli bulduğumuz temalardan oluşmaktadır. Animasyon atölyemiz de var, sinemada sansür panelimiz de. Her konu kendi içinde niş olmakla beraber sinemanın kapsayıcı özelliğini de taşımaktadır.
Son olarak buradan bu sinema sektöründeki kapsayıcılık konusuna da ne kadar önem verdiğinizi biraz konuşalım isterseniz. Geçen yılki programda Susma Bitsin platformunun da bir söyleşi gerçekleştirdiğini görüyorum. Siz ne söylemek istersiniz?
Bütün sektörlerde kadın olmak çok zor. Sinema sektöründe her ne kadar ”sanat” eseri ortaya çıkarıyor olsak da bizler de çeşitli şeylere maruz kalıyor. Susma Bitsin Platformu ile iki sene boyunca panel yaptık. Sektör Buluşma Günlerimizde belirttiğim gibi sadece yönetmenlik ve senaryo panelleri değil bizim önceliğimiz, kapsayıcı olmaya ve göz ardı edilmeye çalışılan her şeyi göz önüne çıkarmaya çalışıyoruz. Sadece Susma Bitsin Platformu değil, Kuir Sinema, Kürt Sineması, sendikal haklar, sansür gibi üzerine konuşulmasına mesafeli durulan her şeyin yanında ve destekçisiyiz. Susacak mıyız? Hiç sanmayız. Bildiğimiz en doğru yoldan yürümeye devam edeceğiz.
Ne güzel söylediniz. Çok teşekkürler. Son olarak söylemek istediğiniz, benim sormayı atladığım herhangi bir şey var mıdır?
İki sene boyunca Sektör Buluşma Günleri’nde bizi yalnız bırakmayan bütün davetlilerimize ve izleyicilerimize çok teşekkür etmek istiyoruz. Sinema Adası ekibine ve iş birliği yaptığımız sevgili Sinematek/Sinema Evi ailesine çok teşekkür ederiz! Hep beraber uzun ve keyifli bir yol yürüyoruz.
Çok teşekkür ederim. Geçen yıllarda çok aktif takip edememiştim. Ama bu yıl mutlaka orada olmak istiyorum. Dilerim; Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları bu yıldan sonra da uzun yıllar yoluna devam eder. Dilerim sektörde güzel işler yapmak isteyen nice insana bir yerden dokunup yol göstermiş olursunuz. Görüşmek dileğiyle…
Güzel dileklerin için teşekkür ederiz. Umarım hep bir arada birlikte devam eder. 31 Mayıs-1-2 Haziran’da Sinematek/Sinema Evi’nde görüşmek üzere.
