Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    7 gün önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    2 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    3 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi
    Röportaj

    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

    İrem Yavuzer
    4 gün önce
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    2 hafta önce
  • HABERLER
    Project Hail Mary’nin İlk Fragmanı Yayınlandı!
    Haberler

    Project Hail Mary’nin İlk Fragmanı Yayınlandı!

    Elif Arı
    12 saat önce
    Bekleneni Karşıladı Mı?: Yeni Superman’e İlk Tepkiler Geldi
    Haberler

    Bekleneni Karşıladı Mı?: Yeni Superman’e İlk Tepkiler Geldi

    Can Turbay
    1 gün önce
    42. Münih Uluslararası Film Festivali’nde Ödüller Sahiplerini Buldu!
    Haberler

    42. Münih Uluslararası Film Festivali’nde Ödüller Sahiplerini Buldu!

    Seher Kızılırmak
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    10 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    7 gün önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    2 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    3 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi
    Röportaj

    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

    İrem Yavuzer
    4 gün önce
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    2 hafta önce
  • HABERLER
    Project Hail Mary’nin İlk Fragmanı Yayınlandı!
    Haberler

    Project Hail Mary’nin İlk Fragmanı Yayınlandı!

    Elif Arı
    12 saat önce
    Bekleneni Karşıladı Mı?: Yeni Superman’e İlk Tepkiler Geldi
    Haberler

    Bekleneni Karşıladı Mı?: Yeni Superman’e İlk Tepkiler Geldi

    Can Turbay
    1 gün önce
    42. Münih Uluslararası Film Festivali’nde Ödüller Sahiplerini Buldu!
    Haberler

    42. Münih Uluslararası Film Festivali’nde Ödüller Sahiplerini Buldu!

    Seher Kızılırmak
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    10 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Bir Sahne: Farenin Son Çırpınışı

Deniz Sayınhan Deniz Sayınhan
10 yıl önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 3 min
0
1
Bir Sahne: Farenin Son Çırpınışı
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Nuri Bilge Ceylan’ın benim için en özel filmi olan Uzak (2002), taşradan şehre iş bulma ümidiyle gelen Yusuf’un, kent hayatını çoktan benimsemiş akrabası Mahmut’un yanında kaldığı günleri anlatır. Bu iki karakter üzerinden kent yaşamını, taşralı ve şehirlinin hayatı algılayış biçimini, yaşadıkları çelişkileri film öylesine yalın ve sahici bir şekilde aktarır ki her sahnesi üzerine söylenebilecek binlerce söz yaratır.

uzak_yusuf-snowy-road-res

Kendisi de taşradan gelmiş olan ancak zaman içinde kentlileşmeyi başaran Mahmut, kendi egemenliğini ilan ettiği evinde Yusuf’a bir konuktan ziyade işgalci gözüyle bakar. Şehirde nasıl davranılması gerektiğini bilmeyen, dolayısıyla Mahmut’un gözünde hayata dair algısı oldukça dar olan Yusuf ise taşra ile kent arasında kalmış, bir yandan ümitsizce iş aramakta, bir yandan da akrabasının tacizkâr tavırlarından bunalmaktadır. Yusuf bu çıkmazın içinde uykusuzlukla boğuşurken bir gece, evdeki tuzağa yakalanmış farenin iniltileriyle bölünür.

Farenin acı içinde kıvranışı, Yusuf için yabancı bir tepki değildir. Kendi doğasından uzakta bir yabancı olarak Yusuf ile farenin can çekişmeleri arasında açık bir benzerlik, hatta özdeşlik bulunmaktadır. Taşrada yaşamasına izin verilmeyen Yusuf’un zihnine ekilen şehir rüyaları gerçeğe döküldüğünde, bu rüyalar çıkışsız bir kâbus biçimine bürünür. Kentin tuzakları içinde nasıl yer edineceğini bilemez. Mahmut’un özünden uzaklaşarak evrenin uyumlu bir parçası hâline geldiği bu yerde Yusuf, henüz emekleme aşamasındadır.

Mahmut ile Yusuf’un olaya tepki veriş biçimleri, ikisi arasındaki farklılığı net bir biçimde ortaya koyar. Taşradan uzaklaştıkça onu aşağılama eğilimi yükselen, taşraya dair şeylerden neredeyse korkmakta olan Mahmut, can çekişmekte olan fareyi kendi eliyle yok edemez. Evindeki bu düşmanın dilinden anlayabilecek kişi olarak Yusuf’u görmektedir. Bir canlı olmasından çok, evi için zararlı bir unsur olan bu farenin acı çekmesiyle de ilgilenmez. Ondan kurtulmak dışında, yani kendi huzurunun korunmasından daha önemli bir şey yoktur onun için.

uzakasdasd

 

Modern insanın en büyük eseri, yeniden yaratılan dünyanın merkezi şehir, kendisini en çok da doğal olandan ve insanın özünden korumaya çalışmaktadır. Sınıfsal ayrımların keskinleştiği, iş bölümünün en üst düzeyde olduğu, rekabetin had safhada yaşandığı ve en mistik inanışların bile rasyonalize edildiği soğuk kentler insan için doğanın yeni biçimidir. Taşra ile bağını koparan insan, doğayı biçimlendirirken onu parçalamış, doğal olanın yerini yapay ve sanal unsurlara teslim etmiştir.

Bu uzaklaşma içinde Mahmut, Georg Simmel’in deyimiyle “yüreği yerine beyniyle tepki veren” bir metropol insanına dönüşmüştür. Bulunmaması gereken bir yerde bulunan fare de, şehirde var olmanın kurallarını bilmeden kurtuluşunu arayan Yusuf da cezalandırılmayı, hatta buradan kovulmayı hak etmektedir. Şehrin yasaları içinde ne bencillik ne de kibir, günah değildir, bunlar hayata tutunmak için gerekli olan “erdemler”dir.

uzakmaaaamut

Yusuf ise farenin çektiği acıya üzülmektedir; onun bu şekilde bırakılmasına, naylon bir poşetin içinde canlı canlı kedilere yem edilmesine razı gelemez. Yusuf, karanlık sokakta sessiz sedasız fareyi çektiği acılardan kurtarırken saklamaya çalıştığı bir günah işlercesine etrafını kolaçan eder. Yusuf bu hâliyle, ondan daha akıllı ve üstün bir gücün ayıbını örtmek mecburiyetinde gibidir. O, vicdanı sızlayan bir “emir kulu”dur. Mahmut, onun bu anlamsız telaşına pencereden, tıpkı fareye baktığı gibi küçümseyen gözlerle bakmaktadır.

Yusuf’un hayallerinde onu refaha kavuşturan renkli bir dünya olarak tasvir ettiği fakat karşısına çıkan engeller içinde eriyip gittiği; Mahmut’un ise insanlardan uzakta bilinçsizce çırpındığı, gitgide yalnızlaştığı ve kendine yabancılaştığı bu şehirde, ikisi için de kaçış yolu belirsizdir. Yusuf’un çırpınışında kendini gördüğü fare, Mahmut adına ufak bir sorundan ibaret gözükse de onun saklı çaresizliğini gözler önüne serer. Yukarıdan oldukça aydınlık görünen bu kentte, bu iki adamdan hangisinin daha uzakta olduğunun cevabı, bir türlü ulaşamadıkları arzularında gizlidir.

https://filmhafizasi.com/wp-content/uploads/2016/01/Uzak_The_Mouse_Scene.mp4
Deniz Sayınhan

Mart 1995’te İstanbul’da doğdu. Çocuk yaşlardan beri karmakarışık bulduğu dünyayı anlamak için kendine hep bir yol aradı. Mavi önlük giydiği zamanlarda tanıştığı sinema, bu yolda en büyük tutkusu oluverdi. Sinemanın gizemli evrenine duyduğu merak ile dünyayı anlama isteğini bir araya getirebilmek için 2013’te İstanbul Üniversitesi Sosyoloji bölümüne girdi. Yazarak ve hayal kurarak en büyük tutkusuna doğru kendi yolunu çizmeye devam ediyor.

Etiketler: deniz sayınhanfaremahmutmehmet emin topraknuri bilge ceylanşehirtaşrauzakyusuf
Deniz Sayınhan

Deniz Sayınhan

Mart 1995’te İstanbul’da doğdu. Çocuk yaşlardan beri karmakarışık bulduğu dünyayı anlamak için kendine hep bir yol aradı. Mavi önlük giydiği zamanlarda tanıştığı sinema, bu yolda en büyük tutkusu oluverdi. Sinemanın gizemli evrenine duyduğu merak ile dünyayı anlama isteğini bir araya getirebilmek için 2013’te İstanbul Üniversitesi Sosyoloji bölümüne girdi. Yazarak ve hayal kurarak en büyük tutkusuna doğru kendi yolunu çizmeye devam ediyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Kaçacak Yer Yok: Kaygı

    Kaçacak Yer Yok: Kaygı

    18 Mayıs 2017
    Büyük Kentlerin Kayıp İnsanları

    Büyük Kentlerin Kayıp İnsanları

    1 Nisan 2017
    A Man Called Ove: Ove Nasıl Kurtulur?

    A Man Called Ove: Ove Nasıl Kurtulur?

    12 Şubat 2017
Sonraki Yazı
Uluslararası Film Eleştirmenleri Derneği Ödülleri Belli Oldu

Uluslararası Film Eleştirmenleri Derneği Ödülleri Belli Oldu

Yorumlar 1

  1. Serkan mutlu says:
    9 yıl önce

    Benim de en sevdigim filmi ‘Uzak’ fare ile Yusuf’un bağlılığını farketmemistim. Teşekkürler. Bence ‘Uzak’ en uzun ‘Samsun sigarasi’ reklamı.

    Yanıtla

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

İpek Ömercikli
1 Haziran 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Fil'm Hafızası
2 Nisan 2025

81. Venedik Film Festivali’nden İzlenimler

Hegemonyayı Öldürmek: Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri (2024)

Tülay Işık Kalafat
8 Mart 2025

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Tuba Büdüş
21 Temmuz 2024

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In