Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Kurak Günler (2022)
    Drama

    Kurak Günler (2022)

    Bora Taşçı
    2 ay önce
    Jeanne (2019)
    Film Önerileri

    Jeanne (2019)

    Ekin Tayman
    2 ay önce
    In The Loop (2009)
    Film Önerileri

    In The Loop (2009)

    Burakhan Yanık
    3 ay önce
    A Feature Film About Life (2021)
    Drama

    A Feature Film About Life (2021)

    Doğaç İlbay
    3 ay önce
    Zootopia (2016)
    Animasyon

    Zootopia (2016)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 ay önce
    Nomadland (2020)
    Film Önerileri

    Nomadland (2020)

    Göksu Ertüren
    3 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)
    Eleştiri - İzlenim

    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)

    Mustafa Yılmaz
    4 gün önce
    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)
    Analiz

    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)

    İrem Yavuzer
    7 gün önce
    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları
    Liste

    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

    Tuba Büdüş
    2 hafta önce
  • HABERLER
    Barış Gelini: Pippa Bacca MUBI’de Gösterimde
    Haberler

    Barış Gelini: Pippa Bacca MUBI’de Gösterimde

    Ekin Taneri
    22 saat önce
    Toronto Film Festivali’nde Ebert Yönetmen Ödülü Sam Mendes’e Verilecek
    Haberler

    Toronto Film Festivali’nde Ebert Yönetmen Ödülü Sam Mendes’e Verilecek

    Nazlı Esen Albayrak
    2 gün önce
    3. antep kısa film festivali
    Haberler

    “Gel Ses Ver!” Diyerek Başlayan Serüven, 3. Antep Kısa Film Festivali ile Devam Ediyor

    Serap Ilgın
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    6 gün önce
    Impasse (2009)
    Kısa Filmler

    Impasse (2009)

    Zeynep Özaydın
    9 ay önce
    The Pregnant Ground (2019)
    Kısa Filmler

    The Pregnant Ground (2019)

    Berfin Tataroğlu
    9 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Kurak Günler (2022)
    Drama

    Kurak Günler (2022)

    Bora Taşçı
    2 ay önce
    Jeanne (2019)
    Film Önerileri

    Jeanne (2019)

    Ekin Tayman
    2 ay önce
    In The Loop (2009)
    Film Önerileri

    In The Loop (2009)

    Burakhan Yanık
    3 ay önce
    A Feature Film About Life (2021)
    Drama

    A Feature Film About Life (2021)

    Doğaç İlbay
    3 ay önce
    Zootopia (2016)
    Animasyon

    Zootopia (2016)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 ay önce
    Nomadland (2020)
    Film Önerileri

    Nomadland (2020)

    Göksu Ertüren
    3 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)
    Eleştiri - İzlenim

    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)

    Mustafa Yılmaz
    4 gün önce
    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)
    Analiz

    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)

    İrem Yavuzer
    7 gün önce
    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları
    Liste

    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

    Tuba Büdüş
    2 hafta önce
  • HABERLER
    Barış Gelini: Pippa Bacca MUBI’de Gösterimde
    Haberler

    Barış Gelini: Pippa Bacca MUBI’de Gösterimde

    Ekin Taneri
    22 saat önce
    Toronto Film Festivali’nde Ebert Yönetmen Ödülü Sam Mendes’e Verilecek
    Haberler

    Toronto Film Festivali’nde Ebert Yönetmen Ödülü Sam Mendes’e Verilecek

    Nazlı Esen Albayrak
    2 gün önce
    3. antep kısa film festivali
    Haberler

    “Gel Ses Ver!” Diyerek Başlayan Serüven, 3. Antep Kısa Film Festivali ile Devam Ediyor

    Serap Ilgın
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    6 gün önce
    Impasse (2009)
    Kısa Filmler

    Impasse (2009)

    Zeynep Özaydın
    9 ay önce
    The Pregnant Ground (2019)
    Kısa Filmler

    The Pregnant Ground (2019)

    Berfin Tataroğlu
    9 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Bir Sahne: Farenin Son Çırpınışı

avatar Deniz Sayınhan
7 sene önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 3 min
0
1
Bir Sahne: Farenin Son Çırpınışı
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Nuri Bilge Ceylan’ın benim için en özel filmi olan Uzak (2002), taşradan şehre iş bulma ümidiyle gelen Yusuf’un, kent hayatını çoktan benimsemiş akrabası Mahmut’un yanında kaldığı günleri anlatır. Bu iki karakter üzerinden kent yaşamını, taşralı ve şehirlinin hayatı algılayış biçimini, yaşadıkları çelişkileri film öylesine yalın ve sahici bir şekilde aktarır ki her sahnesi üzerine söylenebilecek binlerce söz yaratır.

uzak_yusuf-snowy-road-res

Kendisi de taşradan gelmiş olan ancak zaman içinde kentlileşmeyi başaran Mahmut, kendi egemenliğini ilan ettiği evinde Yusuf’a bir konuktan ziyade işgalci gözüyle bakar. Şehirde nasıl davranılması gerektiğini bilmeyen, dolayısıyla Mahmut’un gözünde hayata dair algısı oldukça dar olan Yusuf ise taşra ile kent arasında kalmış, bir yandan ümitsizce iş aramakta, bir yandan da akrabasının tacizkâr tavırlarından bunalmaktadır. Yusuf bu çıkmazın içinde uykusuzlukla boğuşurken bir gece, evdeki tuzağa yakalanmış farenin iniltileriyle bölünür.

Farenin acı içinde kıvranışı, Yusuf için yabancı bir tepki değildir. Kendi doğasından uzakta bir yabancı olarak Yusuf ile farenin can çekişmeleri arasında açık bir benzerlik, hatta özdeşlik bulunmaktadır. Taşrada yaşamasına izin verilmeyen Yusuf’un zihnine ekilen şehir rüyaları gerçeğe döküldüğünde, bu rüyalar çıkışsız bir kâbus biçimine bürünür. Kentin tuzakları içinde nasıl yer edineceğini bilemez. Mahmut’un özünden uzaklaşarak evrenin uyumlu bir parçası hâline geldiği bu yerde Yusuf, henüz emekleme aşamasındadır.

Mahmut ile Yusuf’un olaya tepki veriş biçimleri, ikisi arasındaki farklılığı net bir biçimde ortaya koyar. Taşradan uzaklaştıkça onu aşağılama eğilimi yükselen, taşraya dair şeylerden neredeyse korkmakta olan Mahmut, can çekişmekte olan fareyi kendi eliyle yok edemez. Evindeki bu düşmanın dilinden anlayabilecek kişi olarak Yusuf’u görmektedir. Bir canlı olmasından çok, evi için zararlı bir unsur olan bu farenin acı çekmesiyle de ilgilenmez. Ondan kurtulmak dışında, yani kendi huzurunun korunmasından daha önemli bir şey yoktur onun için.

uzakasdasd

 

Modern insanın en büyük eseri, yeniden yaratılan dünyanın merkezi şehir, kendisini en çok da doğal olandan ve insanın özünden korumaya çalışmaktadır. Sınıfsal ayrımların keskinleştiği, iş bölümünün en üst düzeyde olduğu, rekabetin had safhada yaşandığı ve en mistik inanışların bile rasyonalize edildiği soğuk kentler insan için doğanın yeni biçimidir. Taşra ile bağını koparan insan, doğayı biçimlendirirken onu parçalamış, doğal olanın yerini yapay ve sanal unsurlara teslim etmiştir.

Bu uzaklaşma içinde Mahmut, Georg Simmel’in deyimiyle “yüreği yerine beyniyle tepki veren” bir metropol insanına dönüşmüştür. Bulunmaması gereken bir yerde bulunan fare de, şehirde var olmanın kurallarını bilmeden kurtuluşunu arayan Yusuf da cezalandırılmayı, hatta buradan kovulmayı hak etmektedir. Şehrin yasaları içinde ne bencillik ne de kibir, günah değildir, bunlar hayata tutunmak için gerekli olan “erdemler”dir.

uzakmaaaamut

Yusuf ise farenin çektiği acıya üzülmektedir; onun bu şekilde bırakılmasına, naylon bir poşetin içinde canlı canlı kedilere yem edilmesine razı gelemez. Yusuf, karanlık sokakta sessiz sedasız fareyi çektiği acılardan kurtarırken saklamaya çalıştığı bir günah işlercesine etrafını kolaçan eder. Yusuf bu hâliyle, ondan daha akıllı ve üstün bir gücün ayıbını örtmek mecburiyetinde gibidir. O, vicdanı sızlayan bir “emir kulu”dur. Mahmut, onun bu anlamsız telaşına pencereden, tıpkı fareye baktığı gibi küçümseyen gözlerle bakmaktadır.

Yusuf’un hayallerinde onu refaha kavuşturan renkli bir dünya olarak tasvir ettiği fakat karşısına çıkan engeller içinde eriyip gittiği; Mahmut’un ise insanlardan uzakta bilinçsizce çırpındığı, gitgide yalnızlaştığı ve kendine yabancılaştığı bu şehirde, ikisi için de kaçış yolu belirsizdir. Yusuf’un çırpınışında kendini gördüğü fare, Mahmut adına ufak bir sorundan ibaret gözükse de onun saklı çaresizliğini gözler önüne serer. Yukarıdan oldukça aydınlık görünen bu kentte, bu iki adamdan hangisinin daha uzakta olduğunun cevabı, bir türlü ulaşamadıkları arzularında gizlidir.

play-rounded-fill
Etiketler: deniz sayınhanfaremahmutmehmet emin topraknuri bilge ceylanşehirtaşrauzakyusuf
avatar

Deniz Sayınhan

Mart 1995’te İstanbul’da doğdu. Çocuk yaşlardan beri karmakarışık bulduğu dünyayı anlamak için kendine hep bir yol aradı. Mavi önlük giydiği zamanlarda tanıştığı sinema, bu yolda en büyük tutkusu oluverdi. Sinemanın gizemli evrenine duyduğu merak ile dünyayı anlama isteğini bir araya getirebilmek için 2013’te İstanbul Üniversitesi Sosyoloji bölümüne girdi. Yazarak ve hayal kurarak en büyük tutkusuna doğru kendi yolunu çizmeye devam ediyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Kaçacak Yer Yok: Kaygı

    Kaçacak Yer Yok: Kaygı

    18 Mayıs 2017
    Büyük Kentlerin Kayıp İnsanları

    Büyük Kentlerin Kayıp İnsanları

    1 Nisan 2017
    A Man Called Ove: Ove Nasıl Kurtulur?

    A Man Called Ove: Ove Nasıl Kurtulur?

    12 Şubat 2017
Sonraki Yazı
Uluslararası Film Eleştirmenleri Derneği Ödülleri Belli Oldu

Uluslararası Film Eleştirmenleri Derneği Ödülleri Belli Oldu

Yorumlar 1

  1. avatar Serkan mutlu says:
    7 sene önce

    Benim de en sevdigim filmi ‘Uzak’ fare ile Yusuf’un bağlılığını farketmemistim. Teşekkürler. Bence ‘Uzak’ en uzun ‘Samsun sigarasi’ reklamı.

    Cevapla

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Loving Vincent (2017)
Biyografi / Tarih

Loving Vincent (2017)

Ezgi Ulukoca
12 Nisan 2020
“Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi  (1998)
Analiz

“Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi (1998)

Ekin Tayman
4 Ağustos 2022
79. Venedik Film Festivali Programı Açıklandı
Haberler

79. Venedik Film Festivali Programı Açıklandı

Ekin Taneri
29 Temmuz 2022
  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2020

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Playlists
  • Podcasts
  • Etkinlikler
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2020

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In