Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    No Other Choice (2025)
    Film Önerileri

    No Other Choice (2025)

    Fil'm Hafızası
    6 gün önce
    Twilight (1990)
    Korku - Gerilim

    Twilight (1990)

    İrem Yavuzer
    3 hafta önce
    The Greatest Showman (2017)
    Film Önerileri

    The Greatest Showman (2017)

    Ayşe Yapışık
    3 hafta önce
    The Things You Kill (2025)
    Suç - Gizem

    The Things You Kill (2025)

    Rabia Elif Özcan
    1 ay önce
    Ben Is Back (2018)
    Drama

    Ben Is Back (2018)

    Merve Çolak
    1 ay önce
    Dünya Yaşlanıyor, Sinema Yaşlılara ve Geleceğimize Bakıyor
    Savaş

    Ivan’s Childhood (1962)

    Nesrin Karadağ
    1 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    Fil’m Hafızası Uluslararası İzmir Kısa Film Festivali Özel Seçkisi: Zamanın Kıyısında Beş Hikâye
    Liste

    Fil’m Hafızası Uluslararası İzmir Kısa Film Festivali Özel Seçkisi: Zamanın Kıyısında Beş Hikâye

    Ayşe Şimal Gürdamar
    18 saat önce
    Bugonia (2025): İnsanlığın Çürüyen Kozasında Bir Alegori
    Eleştiri - İzlenim

    Bugonia (2025): İnsanlığın Çürüyen Kozasında Bir Alegori

    Serkan Kalender
    3 gün önce
    Ayvalık Film Festivali’nde Kaçırılmaması Gereken Türkiye Prömiyeri Filmler
    Eleştiri - İzlenim

    Suretin Sesi, Düşüşün Yankısı: Sound of Falling  (2025)

    Tuba Büdüş
    4 gün önce
  • HABERLER
    Haftalık Sinema Özeti
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    İrem Naz Güvel
    8 saat önce
    Noah Baumbach, 2025 Gotham Ödülleri’nde Onur Ödülüne Layık Görüldü!
    Haberler

    Noah Baumbach, 2025 Gotham Ödülleri’nde Onur Ödülüne Layık Görüldü!

    Ahmet Ege Çakırel
    9 saat önce
    Ankara Film Festivali’nde Taptaze Filmler
    Haberler

    Ankara Film Festivali’nde Taptaze Filmler

    Ekin Taneri
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    1 ay önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    2 ay önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    2 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    No Other Choice (2025)
    Film Önerileri

    No Other Choice (2025)

    Fil'm Hafızası
    6 gün önce
    Twilight (1990)
    Korku - Gerilim

    Twilight (1990)

    İrem Yavuzer
    3 hafta önce
    The Greatest Showman (2017)
    Film Önerileri

    The Greatest Showman (2017)

    Ayşe Yapışık
    3 hafta önce
    The Things You Kill (2025)
    Suç - Gizem

    The Things You Kill (2025)

    Rabia Elif Özcan
    1 ay önce
    Ben Is Back (2018)
    Drama

    Ben Is Back (2018)

    Merve Çolak
    1 ay önce
    Dünya Yaşlanıyor, Sinema Yaşlılara ve Geleceğimize Bakıyor
    Savaş

    Ivan’s Childhood (1962)

    Nesrin Karadağ
    1 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    Fil’m Hafızası Uluslararası İzmir Kısa Film Festivali Özel Seçkisi: Zamanın Kıyısında Beş Hikâye
    Liste

    Fil’m Hafızası Uluslararası İzmir Kısa Film Festivali Özel Seçkisi: Zamanın Kıyısında Beş Hikâye

    Ayşe Şimal Gürdamar
    18 saat önce
    Bugonia (2025): İnsanlığın Çürüyen Kozasında Bir Alegori
    Eleştiri - İzlenim

    Bugonia (2025): İnsanlığın Çürüyen Kozasında Bir Alegori

    Serkan Kalender
    3 gün önce
    Ayvalık Film Festivali’nde Kaçırılmaması Gereken Türkiye Prömiyeri Filmler
    Eleştiri - İzlenim

    Suretin Sesi, Düşüşün Yankısı: Sound of Falling  (2025)

    Tuba Büdüş
    4 gün önce
  • HABERLER
    Haftalık Sinema Özeti
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    İrem Naz Güvel
    8 saat önce
    Noah Baumbach, 2025 Gotham Ödülleri’nde Onur Ödülüne Layık Görüldü!
    Haberler

    Noah Baumbach, 2025 Gotham Ödülleri’nde Onur Ödülüne Layık Görüldü!

    Ahmet Ege Çakırel
    9 saat önce
    Ankara Film Festivali’nde Taptaze Filmler
    Haberler

    Ankara Film Festivali’nde Taptaze Filmler

    Ekin Taneri
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    1 ay önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    2 ay önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    2 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Özel Dosyalar

(Bölüm 3) Dünya Sineması: Yeni Akımların Doğuşu

Fil'm Hafızası Fil'm Hafızası
5 yıl önce
Özel Dosyalar, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 33 min
0
0
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Stalin Sonrası Sovyet ve Rusya Sineması

Stalin’in ölümünden sonra 50’ler ve 60’larda Sovyet Rusya kültür ve sanat alanında görünürde gelişmiş ve kendini uluslararası etkenlere açmıştı. Kruşçev çözülmesi adıyla anılan, Stalin dönemi sansürlerin ve baskıların azaldığı bu dönemde doğal olarak Sovyet Sineması da elle tutulur biçimde gelişmiş ve Fransa ve İtalya’daki yeni dalga akımlarından etkilenmeye başlamıştı. Batı’yla bu kültür teması yönetmenlerin farklı bir yönde gelişebilmesine imkan vererek Stalin dönemi ağır propaganda filmlerinden uzaklaşabilmelerini sağladı. 

Bu dönemin şüphesiz ki, en çok tartışılan, eleştirisi ve analizi yapılan yönetmeni Andrey Tarkovski’ydi. İlk uzun metraj filmi Ivan’s Childhood’da (1962) bile savaşta geçen bir çocukluğu anlatsa da bunu savaşın fizikselliğinden son derece uzakta ve yoğun bir kişisellikle yapmış olması diğer savaş filmlerinden ne kadar uzak olduğunu kanıtlar. Bu film Venedik Film Festivali’nde ödül alarak Tarkovski’nin uluslararası ününün başlangıcını işaretler. Yine de, Tarkovski’nin Sovyet değerlerine uzaklığı, en azından devlet tarafından algılanmış bu uzaklık, daha sonraki filmleri için bir tehdit oluşturmuştur. Andrei Rublev (1966) ve Mirror (1975) birçok zorlukla ekranlara taşınabilmiştir. Sovyet yetkililer Andrei Rublev’in defalarca kesilmesini istemiştir; çünkü 15. Yüzyılda bir simge ressamının baskı altındaki yaşamını anlatan, sanatsal, politik ve dinsel özgürlüğü kutlayan bu film doğal olarak 20. Yüzyıl Sovyet dünyası hakkında da bir şey söyler. Mirror ise fazla anlaşılmaz, fazla elitist olarak algılanmış, Rusya’yı yansıtmayan ve gereksiz derecede sürrealist bir film olarak görülmüştür– her ne kadar doğrusal olmayan anlatısında savaştan izler taşısa da. Bu yüzden ekranlara taşınması uzun zaman almıştır. Tarkovsky aynı Solaris (1972) ve Stalker (1979) ile bilim kurguyu şiirselleştirmiş ve kişiselleştirmiştir– onun için her şey bir inanç karmaşasıdır. Şiirsel sinemanın öncülerinden olan Tarkovski ne anti-Sovyettir ne de tam Sovyet değerlerine uyar– o sadece modern dünyadaki inanç ve özgürlük eksikliğini yansıtmak ister. Ülkesinde film çekmesi zorlaşınca da hayatına ve filmlerine İtalya’da devam eder, Nostalghia (1983) ve Sacrifice’da (1986) anavatana ve saf inanca duyulan özlem son derece belirgindir. 

Brezhnev dönemi yine baskı ve sansürle birlikte gelir; sonra Gorbachev dönemi yine sanatsal özgürlüğü yeniler– yönetmenler tekrar göreceli bir özgürlükle üretmeye başlar. Glasnost denen bu dönemin tam başında çıkan Elem Klimov’un Come and See’si (1985) belki de tüm zamanların en etkileyici ve tüyler ürperten savaş karşıtı filmidir. Bu film birçok yönden Ivan’s Childhood’u anımsatır, fakat Tarkovski’nin aşırı içselliğine karşı Klimov fiziksel şiddeti de izleyicisine yansıtır– hatta yaşatır demek daha doğru olur. Sosyalist ve şiirsel gerçekçiliği birleştirerek neredeyse izleyici birinci şahıs pozisyonuna zorlayan, tekrar izlemesi neredeyse imkansız, cesur bir filmdir. Glasnost dönemi “Sovyet” sinemasının son demlerini işaretlemiş, Klimov gibi yönetmenlerin Sovyet gerçekliğini ve savaşın dehşetlerini olabildiğince kötücül bir anlatıyla yansıtmalarıyla birlikte sanatsal dönüşümü başlatmıştı. 

Glasnost dönemi sonrası önemli yönetmenlerden biri de Alexander Sokurov’dur. Tarkovski’yle tanışıp Mirror’dan etkilenerek birçok film üretir– tabii ilk filmleri, özellikle de belgeselleri, Sovyet yetkilileri tarafından yine bastırılmaya çalışır. Tarkovskii gibi Sokurov da doğrusal olmayan deneysel ve şiirsel filmleriyle ön plana çıkar. Yani gerçekliği olduğu gibi yansıtma gibi bir derdi yoktur. Her ne kadar böyle bir amacı olmasa da, politiklikten asla uzak değildir– hatta politik güçle ve diktatörlerle ilgili yaptığı, Moloch (1999), Taurus (2001), The Sun (2005) gibi bir çok filmi vardır.  Doğal olarak, Rusya’da yapılan ve geçen bir film, apolitik olamaz. Bu Sokurov için geçerli olduğu gibi, ondan sonra denebilecek Andrey Zvyaginstev gibi yönetmenler için de geçerlidir. Sovyet Rusya’daki baskı, her ne kadar farklı bir şekilde olsa da, modern Rusya’da da vardır. Zvyaginstev’in filmleri Rusya’yı kötü yansıttığı gerekçesiyle çoğu kez devlet ve eleştirmenler tarafından tepki almıştır. Leviathan (2014), yönetmenin en çok konuşulmuş ve Oscar adaylığı bulunan film, belki de bu konudan en çok etkilenen işidir. Venedikte Jüri Ödülü’nü alan Loveless (2017) bile görünüşte politiklikten son derece uzak olmasına rağmen Rusya’daki sevgisizlik ve kayıtsızlığı yansıttığı gibi okumaları bulunmaktadır; ki bu, Sovyet sinema tarihi düşünülürse, çok da akıl dışı değildir. 

İpek Ömercikli

Fil'm Hafızası

Sayfa 10 / 11
Önceki1...91011Sonraki
Etiketler: akımlaralmanyaamerikadünya sinemasıfransaingiltereitalyajaponyarusyatürkiye
Fil'm Hafızası

Fil'm Hafızası

YazarınDiğer Yazıları

    No Other Choice (2025)

    No Other Choice (2025)

    19 Ekim 2025
    San Sebastian Film Festivali Günlükleri -3

    San Sebastian Film Festivali Günlükleri -3

    7 Ekim 2025
    32. Adana Altın Koza Ulusal Yarışma Filmleri Günlükleri – 4

    32. Adana Altın Koza Ulusal Yarışma Filmleri Günlükleri – 4

    27 Eylül 2025
Sonraki Yazı
”James Bond”un Yıldızı, Usta Oyuncu Sean Connery Hayatını Kaybetti

''James Bond''un Yıldızı, Usta Oyuncu Sean Connery Hayatını Kaybetti

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Tuba Büdüş
28 Ağustos 2025

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

İrem Yavuzer
7 Temmuz 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Ayşe Ekin Sağıroğlu
28 Kasım 2024

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Fil'm Hafızası
18 Eylül 2024

  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Fil’m Hafızası – Keşfetmenin Keyfi
  • Hakkımızda
    • Hakkımızda
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In