Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Cloud Atlas (Wachowski Kardeşler – Tom Tykwer, 2012)
    Bilim Kurgu / Fantastik

    Cloud Atlas (Wachowski Kardeşler – Tom Tykwer, 2012)

    Ezgi Ulukoca
    1 ay önce
    Johnny (2022)
    Biyografi / Tarih

    Johnny (2022)

    Burakhan Yanık
    1 ay önce
    A Quiet Place (2018)
    Film Önerileri

    A Quiet Place (2018)

    Bora Taşçı
    1 ay önce
    The World After Us (2021)
    Film Önerileri

    The World After Us (2021)

    Ahmet Sert
    1 ay önce
    Close (2022)
    Film Önerileri

    Close (2022)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    1 ay önce
    Election (1999)
    Film Önerileri

    Election (1999)

    Doğaç İlbay
    1 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Onur Berk Arslanoğlu ile “Kuru Otlar Üstüne” Röportajı
    Röportaj

    Onur Berk Arslanoğlu ile “Kuru Otlar Üstüne” Röportajı

    Cemal Pampal
    2 gün önce
    Türkiye’den Toplumcu Gerçekçi Filmler
    Özel Dosya

    Türkiye’den Toplumcu Gerçekçi Filmler

    Fil'm Hafızası
    1 hafta önce
    Boğa Boğa: Oldurmak veya Öldürmek
    Eleştiri - İzlenim

    Boğa Boğa: Oldurmak veya Öldürmek

    Selin Tanyeri
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Tobias Menzies Formula 1 Filmi Kadrosunda
    Haberler

    Tobias Menzies, Formula 1 Filmi Kadrosunda!

    Güliz Kartal
    23 saat önce
    MUBI Haziran Seçkisi
    Haberler

    MUBI’de Haziran Ayında Neler Var?

    Berke Kabasakal
    2 gün önce
    TRT 2’den Haziran Ayında Her Akşam Farklı Film
    Haberler

    TRT 2’den Haziran Ayında Her Akşam Farklı Film

    Nazlı Esen Albayrak
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Kronos (2019)
    Kısa Filmler

    Kronos (2019)

    Fatma Özen
    2 hafta önce
    Çerçeve (2020)
    Kısa Filmler

    Çerçeve (2020)

    Günsu Akçatepe
    4 ay önce
    The Thing (2011)
    Kısa Filmler

    The Thing (2011)

    Seda Ertunç
    7 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Cloud Atlas (Wachowski Kardeşler – Tom Tykwer, 2012)
    Bilim Kurgu / Fantastik

    Cloud Atlas (Wachowski Kardeşler – Tom Tykwer, 2012)

    Ezgi Ulukoca
    1 ay önce
    Johnny (2022)
    Biyografi / Tarih

    Johnny (2022)

    Burakhan Yanık
    1 ay önce
    A Quiet Place (2018)
    Film Önerileri

    A Quiet Place (2018)

    Bora Taşçı
    1 ay önce
    The World After Us (2021)
    Film Önerileri

    The World After Us (2021)

    Ahmet Sert
    1 ay önce
    Close (2022)
    Film Önerileri

    Close (2022)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    1 ay önce
    Election (1999)
    Film Önerileri

    Election (1999)

    Doğaç İlbay
    1 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Onur Berk Arslanoğlu ile “Kuru Otlar Üstüne” Röportajı
    Röportaj

    Onur Berk Arslanoğlu ile “Kuru Otlar Üstüne” Röportajı

    Cemal Pampal
    2 gün önce
    Türkiye’den Toplumcu Gerçekçi Filmler
    Özel Dosya

    Türkiye’den Toplumcu Gerçekçi Filmler

    Fil'm Hafızası
    1 hafta önce
    Boğa Boğa: Oldurmak veya Öldürmek
    Eleştiri - İzlenim

    Boğa Boğa: Oldurmak veya Öldürmek

    Selin Tanyeri
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Tobias Menzies Formula 1 Filmi Kadrosunda
    Haberler

    Tobias Menzies, Formula 1 Filmi Kadrosunda!

    Güliz Kartal
    23 saat önce
    MUBI Haziran Seçkisi
    Haberler

    MUBI’de Haziran Ayında Neler Var?

    Berke Kabasakal
    2 gün önce
    TRT 2’den Haziran Ayında Her Akşam Farklı Film
    Haberler

    TRT 2’den Haziran Ayında Her Akşam Farklı Film

    Nazlı Esen Albayrak
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Kronos (2019)
    Kısa Filmler

    Kronos (2019)

    Fatma Özen
    2 hafta önce
    Çerçeve (2020)
    Kısa Filmler

    Çerçeve (2020)

    Günsu Akçatepe
    4 ay önce
    The Thing (2011)
    Kısa Filmler

    The Thing (2011)

    Seda Ertunç
    7 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Perfumed Nightmare (1977): Tek Dişi Kalmış Canavar

Büşra Soylu Küçükkaya Büşra Soylu Küçükkaya
2 sene önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 4 min
0
0
Perfumed Nightmare (1977): Tek Dişi Kalmış Canavar
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Filipinli yönetmen Kidlat Tahimik’in 1977 tarihli kült filmi, Perfumed Nightmare yarı otobiyografik kurgusal bir seyahat hikayesini anlatır. Yapımın senaristliğini ve başrolünü üstlenen Tahimik emperyalizm, modernite ve teknoloji üzerine absürt komedi bir eleştiri sunar. Film, kendine özgü estetiği ve politik temaları nedeniyle uluslararası film eleştirmenleri tarafından postkolonyal filmler arasında bir kilometre taşı olarak kabul edilir. Sunduğu derinlikli politik eleştirilerine rağmen başkahramanın neşeli, hayalperest ve iyimser oluşu filme canlılık katmıştır.

Filmin ilk yarısında, Amerika’nın ekonomik ve teknolojik gelişimine ilgi duyan genç Kidlat’ı izleriz. ABD sömürgesi altındaki Filipinler’in bir köyünde yaşayan Kidlat’ın en büyük hayali; çocuk yaşta Disneyland’a, gençliğinde ise Kennedy Uzay Merkezi’ne gitmektir. Bu düşlerle her gün radyodan -bugün hala Amerika’nın propaganda aracı olarak nitelendirilen- “Amerika’nın Sesi” kanalını dinler. Teknolojik ilerlemenin ülkesi Filipinler için tek çıkış yolu olduğunu düşünür ve gelişmiş teknolojisi nedeniyle Amerika’ya hayranlık besler. Ta ki karşısına bir fırsat çıkıp Batı’yı gerçek anlamda keşfedene kadar. 

Filmde Filipince diyalogların üzerine senkronize olmayan İngilizce seslendirmeler yapılmıştır. Bu bilinçli seçim, bir yandan filme kurmaca-belgesel bir çerçeve kazandırırken diğer yandan İngilizce’nin Filipinler’in ikinci resmi dili olmasına uzanan emperyal süreci tasvir etmekte. Filmdeki bir başka ses düzenlenmesi Kidlat’ı Avrupa’ya götüren Amerikalının sesinde yapılmıştır. Tanrısal bir ses kullanılmış, böylece Amerikalı konuşurken otoriterlik, ulaşılmazlık hissi hissedilir.

Berlin Film Festivali Uluslararası Eleştirmenler Ödülü’nü kazanan Perfumed Nightmare, Filipin Bağımsız Sinemasının ilk örneklerinden. Yönetmen Tahimik, sömürge baskısını dramatize etmeden, mizah gücü yüksek bir dille Üçüncü Dünya Sineması’nın en özgün yapımlarından birine imza atar. 

Bu özgünlüğün belki de en temel unsuru Kidlat’ın anlatımı ile sahnedeki görüntülerin çarpıcı kontrastlar oluşturmasıdır. Söz gelimi; Neil Armstrong’un Ay’a ayak bastığı anda söylediği “İnsan için küçük, insanlık için dev bir adım” sözlerini işitirken; sokakta koşturup gülümseyen Filipinli çocukların yalın ayaklarını seyrederiz. Bu sahne bize moderniteyi sorgulama imkanı verir: Bir tarafta Ay’a insan gönderecek bilimsel ve teknolojik gelişim sağlanabilmişken nasıl oluyor da bu denli yoksulluk, eşitsizlik ve adaletsizlik devam edebilir? 

Şüphesiz Filipinli yönetmen bu ve benzeri soruları soran veya sorduran ilk entelektüel değil. Moderniteye ve kapitalist modern toplumlara önemli eleştiriler getiren Frankfurt Okulu’nun katkılarını bu noktada hatırlamakta fayda var. Bu okulun ünlü temsilcilerinden Habermas’a göre bilim ve teknoloji, insanlığın nihai özgürleşmesine imkan vermek bir yana, günlük politikalara ikame olabilecek teknik ve teknokratik reçeteler getiren, dolayısıyla mevcut hegemonik ilişkileri yeniden üreten, onlara meşruiyet kazandıran bir yapı arz etmektedir [1]. Esasında yönetmen Tahimik’in kendisi bu teknokratik reçetelerin en kurumsal halini bizzat deneyimlemiş eski bir ekonomik kalkınma profesyonelinden başkası değil. Ülkesi Filipinler’de lisans eğitimi almasının ardından ABD’ye giden yönetmen, burada işletme yüksek lisansı yaptıktan sonra Uluslararası Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nda çalışmak üzere Paris’in yolunu tutar. 1961’de Paris’te kurulan teşkilat, ülkelere nasıl kalkınacakları konusunda rehberlik eden, personel yetiştiren bir uluslararası kuruluştur. Dolayısıyla Tahimik’in böylesine itibarlı bir kurumda çalışmayı bırakıp ülkesine dönmesi; ardından Batı’yı ve Batı’nın kalkınma reçetelerini eleştirdiği filmler yapması oldukça ilgi çekici bir durum.

Finale doğru Batı’yı keşfettikçe Kidlat’ın hayalleri yıkılmaya başlar. İnsanlığın teknoloji aracılığıyla ilerleyeceği umudunu yitirir. “Marketler varken, süpermarketlere neden ihtiyaç var? Uçaklar varken daha hızlı uçaklara neden ihtiyaç var? Yetmeyen ne?” diye düşünerek kapitalizmi sorgulamaya başlar. Bu bağlamda filmi, modern ve Batılı olan her şeye duyulan tutku ve hayranlığa yönelik bir sorgulama olarak değerlendirmek mümkün. 

Esasında bu filmi Batı eleştirisi yapan postkolonyal bir film ararken tesadüfen keşfettim. Bu keşfi mümkün kılan faktör ise filmin Berlin Film Festivali’nden ödül almış olması oldu. Zira belli başlı festivaller sayesinde bu tür filmler görünürlük kazanmakta. Başka bir deyişle, hangi filmin Batı eleştirisini iyi yaptığını yine Batı’nın ölçütleri belirlemekte. Bu durum sizce de biraz tuhaf değil mi?

 

–

[1] Delanty, Gerard-Neal Harris. “Critical theory and the question of technology: The Frankfurt School revisited.” Thesis Eleven (2021), s. 6

 

Kaynakça:

–Delanty, Gerard-Neal Harris. “Critical theory and the question of technology: The Frankfurt School revisited.” Thesis Eleven (2021)

-Habermas, Jürgen. “Technology and Science as «Ideology».” (1971): 49-55.

Etiketler: Filipin SinemasıFilipinlerkapitalizmKidlat TahimikPerfumed Nightmare
Büşra Soylu Küçükkaya

Büşra Soylu Küçükkaya

1993'te İstanbul’da doğdu. Yaşanabilir kentler için çalışan bir şehir plancısı. İki kedi annesi bir sinemasever. Dünyadaki eşitsizliklerle derdi olan film ve yönetmenlerin takipçisi.

YazarınDiğer Yazıları

    Close (2022)

    Close (2022)

    27 Nisan 2023
    Aaahh Belinda (2023): Biraz Dunganga Biraz Popcorn

    Aaahh Belinda (2023): Biraz Dunganga Biraz Popcorn

    27 Nisan 2023
    Kurak Günler (2022): Biraz Gerilim, Biraz Oryantalizm

    Kurak Günler (2022): Biraz Gerilim, Biraz Oryantalizm

    5 Ocak 2023
Sonraki Yazı

Engelsiz Filmler Festivali "Çocuklar İçin" Seçkisi Açıklandı

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Bir Kentin Örümcek Fobisi: Holy Spider (2022)

Bir Kentin Örümcek Fobisi: Holy Spider (2022)

İrem Yavuzer
8 Aralık 2022

Dirmit ve Ötesi: Bir Nezaket Erden Röportajı

Dirmit ve Ötesi: Bir Nezaket Erden Röportajı

Ahmet Sert
28 Kasım 2022

Sinemada Bir Başyapıt: Jean-Luc Godard

Sinemada Bir Başyapıt: Jean-Luc Godard

Fil'm Hafızası
1 Kasım 2022

Dağ, Deniz, Birleşme ve Ayrılma: Decision to Leave (2022)

Dağ, Deniz, Birleşme ve Ayrılma: Decision to Leave (2022)

Selin Tanyeri
26 Ekim 2022

Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

Tuba Büdüş
7 Ağustos 2022

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Playlists
  • Podcasts
  • Etkinlikler
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In