Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    Prince of Darkness (1987)
    Film Önerileri

    Prince of Darkness (1987)

    İpek Ömercikli
    2 hafta önce
    Decision To Leave (2022)
    Film Önerileri

    Decision To Leave (2022)

    Ayşe Yapışık
    2 hafta önce
    Other People’s Children (2022)
    Drama

    Other People’s Children (2022)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
    Dead of Winter (2025)
    Suç - Gizem

    Dead of Winter (2025)

    İrem Yavuzer
    3 hafta önce
    No Other Choice (2025)
    Film Önerileri

    No Other Choice (2025)

    Fil'm Hafızası
    2 ay önce
    Twilight (1990)
    Korku - Gerilim

    Twilight (1990)

    İrem Yavuzer
    2 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    Günah Kadar Masum: Left-Handed Girl (2025)
    Eleştiri - İzlenim

    Günah Kadar Masum: Left-Handed Girl (2025)

    Rabia Elif Özcan
    3 gün önce
    Mavi ve Dingin: Hiver à Sokcho (2024)
    Eleştiri - İzlenim

    Mavi ve Dingin: Hiver à Sokcho (2024)

    Selin Tanyeri
    1 hafta önce
    Alkan Avcıoğlu ile Post Truth (2025) Hakkında Söyleşi
    Röportajlar

    Alkan Avcıoğlu ile Post Truth (2025) Hakkında Söyleşi

    Tuba Büdüş
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Leonardo DiCaprio’dan AI yorumu: “Sanat ancak insandan gelebilir”
    Haberler

    Leonardo DiCaprio’dan AI yorumu: “Sanat ancak insandan gelebilir”

    Evin Arslan
    2 saat önce
    Jennifer Lawrence ve Josh Hutcherson The Hunger Games Serisine Geri Dönüyor
    Haberler

    Jennifer Lawrence ve Josh Hutcherson The Hunger Games Serisine Geri Dönüyor

    Elif Arı
    1 gün önce
    Yunanistan Sineması Günleri’nde En İyi Kısa Film Zange Seçildi
    Haberler

    Yunanistan Sineması Günleri’nde En İyi Kısa Film Zange Seçildi

    Ekin Taneri
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    A Kind of Testament (2023)
    Kısa Filmler

    A Kind of Testament (2023)

    Büşra Yayla
    2 hafta önce
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    3 ay önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    3 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    Prince of Darkness (1987)
    Film Önerileri

    Prince of Darkness (1987)

    İpek Ömercikli
    2 hafta önce
    Decision To Leave (2022)
    Film Önerileri

    Decision To Leave (2022)

    Ayşe Yapışık
    2 hafta önce
    Other People’s Children (2022)
    Drama

    Other People’s Children (2022)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
    Dead of Winter (2025)
    Suç - Gizem

    Dead of Winter (2025)

    İrem Yavuzer
    3 hafta önce
    No Other Choice (2025)
    Film Önerileri

    No Other Choice (2025)

    Fil'm Hafızası
    2 ay önce
    Twilight (1990)
    Korku - Gerilim

    Twilight (1990)

    İrem Yavuzer
    2 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    Günah Kadar Masum: Left-Handed Girl (2025)
    Eleştiri - İzlenim

    Günah Kadar Masum: Left-Handed Girl (2025)

    Rabia Elif Özcan
    3 gün önce
    Mavi ve Dingin: Hiver à Sokcho (2024)
    Eleştiri - İzlenim

    Mavi ve Dingin: Hiver à Sokcho (2024)

    Selin Tanyeri
    1 hafta önce
    Alkan Avcıoğlu ile Post Truth (2025) Hakkında Söyleşi
    Röportajlar

    Alkan Avcıoğlu ile Post Truth (2025) Hakkında Söyleşi

    Tuba Büdüş
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Leonardo DiCaprio’dan AI yorumu: “Sanat ancak insandan gelebilir”
    Haberler

    Leonardo DiCaprio’dan AI yorumu: “Sanat ancak insandan gelebilir”

    Evin Arslan
    2 saat önce
    Jennifer Lawrence ve Josh Hutcherson The Hunger Games Serisine Geri Dönüyor
    Haberler

    Jennifer Lawrence ve Josh Hutcherson The Hunger Games Serisine Geri Dönüyor

    Elif Arı
    1 gün önce
    Yunanistan Sineması Günleri’nde En İyi Kısa Film Zange Seçildi
    Haberler

    Yunanistan Sineması Günleri’nde En İyi Kısa Film Zange Seçildi

    Ekin Taneri
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    A Kind of Testament (2023)
    Kısa Filmler

    A Kind of Testament (2023)

    Büşra Yayla
    2 hafta önce
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    3 ay önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    3 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Sinemada İzleyicinin Konumu ve Deneyimi

Şura Aydın Şura Aydın
7 yıl önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 4 min
0
0
Sinemada İzleyicinin Konumu ve Deneyimi

Sinemada İzleyicinin Konumu ve Deneyimi

Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Sinemanın tarihi süreçteki gelişimini düşündüğümüzde toplumsal olayları ve teknolojinin gelişimini temellendirme noktaları olarak alabiliriz. İzleyici kitlesinin beklentileriyle beraber sinemacıların değişen dünyaya nasıl tepki verdikleri filmlerinin içeriğini doğrudan etkilemektedir. Aynı zamanda film yapım süreci içinde kullanılan tekniklerle de bu tepkilerin yansımasını filmin yapısında görmek mümkün olur. Tekniklerin teorik ve eleştirel olarak geliştirilmesinin yanı sıra teknolojinin sunduğu imkanlar bu alandaki düşünceleri genişletmektedir. Örnek olarak sinemaya sesin dahil olması, teknolojik imkanların sinemayı değişime, farklı bir yaklaşım noktasına ittirmesi bu öncü çıkışlardan biriydi. Benzer şekilde İkinci Dünya Savaşı’nı sinemanın diğer büyük etkileyicilerinden biri olarak saymak da mümkün. Savaşın yarattığı toplumsal şok, filmlerin içeriğine, tanıklıklarına ve izleyici kitlesine farklı bir deneyim sunmaya başlamışken dönem içerisindeki stok, enerji, taşınabilirlik sıkıntıları da teknolojinin usûl yaratmadaki rolünü ortaya çıkarmaktadır.

 

Blood Of The Beast (Georges Franju, 1949), büyük bir savaş geçirmiş toplumun ve aktarılmak istenen düşüncelerin nasıl değiştiğine dair örnek oluşturmaktadır. Jeannette Slaniowski bu filme getirdiği yorumunda, gösterilen mekânın, vahşetin ve üst-ses ironisinin toplama kamplarına dair sembolik ve gerçeküstü geleneğe bağlı bir temsiliyet iddiasını belirleyici yaklaşım olarak kullanmaktadır. Aynı zamanda da filmin, vahşeti izleyicisine direkt olarak sunmasından dolayı ortaya çıkan duygusal izlenimin, filmin hatırlanabilirliğini güçlü kılmakta olduğunu da söyler. Bu bakış açısıyla semboller üzerinden düşünmek, filmin sahip olduğu “kendisini duygusal deneyim üzerinden sonraki zamanlarda da hatırlatma gücünü” biraz indirgemekte görünmektedir. Filmde de görüldüğü gibi İkinci Dünya Savaşı’yla beraber toplumun şiddete birebir tanıklığı bir anda artmış ve sinemaya bunu taşıyabilmek, deneyimin kendisini ifade edilebilir kılmak amaçlar arasına girmiştir. Toplama kamplarıyla direkt benzerlik kurmanın biraz ötesine geçerek, gezi belgeseli ritmiyle beraber şiddet imajının gösterilmek istenmesi, yani filmin temel fikri, savaşın ve kampların yaşandığını bilen ve tanık olan insanların hafızasındaki ve hayal gücündeki değişime ulaştırmaktadır. Bir diğer deyişle, Blood Of The Beast (Georges Franju, 1949) , sembollerle ulaşabileceği toplama kampı temsili yerine gösterdikleriyle şiddete tanık olma deneyimini yaşatmayı amaç edinerek toplama kamplarının yaşandığını ve insanların bunu bildiğini ve düşüncelerinin de hayal ettiklerinin de bundan etkilendiğini göstermektedir. Böylelikle film de bu deneyimin bir ürününe dönüşmektedir.

 

 

Benzer dönemin yapımlarından olan Night and Fog (Alain Resnais, 1956) ise izleyicisini savaşa ve toplama kamplarının asıl mekanına ve kayıtlara dair bir tanıklık deneyimine zorlamaktadır. Geçmişten referans alınan bir nokta ile savaşın üzerinden zaman geçmesiyle beraber hatırlanacak tarihi bir olaya dönüştüğü bir başka nokta arasında film boyunca gidip gelinir. Filmin anlatısına göre sadece geçmiş ve şimdi sunulsa da izleyicinin konumu ve düşünceleri de hedeflendiği için aslında biri savaşın gerçekleştiği diğeri de filmin “ardından” kabul ettiği ve çekimin yapıldığı iki geçmiş zamandan ve de sabitlenemeyen şimdiki zamandan bahsetmek daha uygun olacaktır. Sandy Flitterman-Lewis’in de değindiği gibi film izleyicisini “izleyen ve tanık olan” (observer-witness) konumları arasında gidip gelen deneyime zorlamaktadır. Bu durum bir yandan da gösterilen boş ve açık alanları olduğu gibi algılamayı engelleyerek, bir şeylerin eksikliğini duyumsamaya itmektedir. Mekanlar üzerinden gösterilebilen değişime ek olarak direkt görülemese de seyirci hem kendi deneyimiyle hem de sürekli ilerleyen zamanla birlikte bir yorumlama ve yaklaşım biçimi geliştirir. Hatırlamanın çok yönlü yorumlanabilir yapısı, bizi film ne zaman izlenirse izlensin yeniden yapılandırılmış ve şekillendirilmiş olduğuyla karşılaştırmaktadır. Bu da filmi zamandan kopartarak her dönemde canlı ve dinamik tutmaktadır.

 

 

Sinemanın teknolojik olanaklarla da beraber daha da yaygınlaşıp erişilebilir olması hem içerik hem de yapım usulleri üzerine düşünen yönetmenlere çeşitli teknikler deneyip kullanmalarına imkân sağlamıştır. Daha en baştaki Dziga Vertov’un kameranın ve montajın tüm kapasitesini keşfetmeye yönelik çalışmalarına benzer eleştirel ve teorik düşünceler 60’lara yaklaşıldığında French New Wave’e doğru giden bir izde yeniden canlanır. Auteur Teori’nin de sunduğu temel iddiaya göre film yönetmenin kendi üslubunu sunduğu bir ifade alanıdır. Kurmaca olsun ya da olmasın yönetmenin stiliyle beraber filmler kendi aralarında birleşip öznel ayrı bir bütünlük yaratmaktadır. Chris Marker’ın da film yapma yöntemleri ve kullandığı teknikler bu anlamda kendi bakışını ve yaklaşımını yaptığı filme nasıl yansıttığına ulaştırabilecek çıkış noktaları kabul edilebilir. Letter From Siberia (Chris Marker, 1957)’da kullandığı gibi filme belgesel gibi yaklaşırken hem animasyonu hem farklı türden kayıtları hem de montajın esnekliğini dahil ederek kendi bakış açısını, dünyayı yorumlama biçimini de sunmuş olur.  Marker, film kavramını essay film türüyle adlandırabilecek serbest bir deney ve ifade alanı haline getirmiştir. Son olarak; kullandığı farklı tarihi kayıtlarla, fotoğraflarla, renk kullanımının özel bir amaç doğrultusunda dahil olmasıyla ve de kamera hareketleriyle Night and Fog (Alain Resnais, 1956) da bu anlamda farklı tekniklerin bir araya getirilerek hem kendini yansıtan hem de öznelliğini sunan bir örnek olarak gösterilebilir.

Şura Aydın

1996 yılının hoş bir Nisan gününde doğdu. Çocukluğu Adapazarı’nda geçti. Lise öğrenimini Sakarya Anadolu Lisesi’nde tamamladı. Eğitimine halen Boğaziçi Üniversitesi’nde, Psikoloji bölümünde devam ediyor. Günün birinde mandalina olmak istiyor.

Etiketler: alain resnaisavrupabllod of the beastschris markerfranjufransaletter from siberianight and fog
Şura Aydın

Şura Aydın

1996 yılının hoş bir Nisan gününde doğdu. Çocukluğu Adapazarı’nda geçti. Lise öğrenimini Sakarya Anadolu Lisesi’nde tamamladı. Eğitimine halen Boğaziçi Üniversitesi’nde, Psikoloji bölümünde devam ediyor. Günün birinde mandalina olmak istiyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Miyazaki’nin Dilinden: Howl’s Moving Castle (2004)

    Miyazaki’nin Dilinden: Howl’s Moving Castle (2004)

    20 Ocak 2019
    Mekânlar ve Hisler: Ceylan Özgün Özçelik

    Mekânlar ve Hisler: Ceylan Özgün Özçelik

    22 Kasım 2018
    Yeşil Yaşamın Peşinde: Leave No Trace (2018)

    Yeşil Yaşamın Peşinde: Leave No Trace (2018)

    25 Ekim 2018
Sonraki Yazı
Rita Moreno “West Side Story”de Yer Alacak

Rita Moreno "West Side Story"de Yer Alacak

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Alkan Avcıoğlu ile Post Truth (2025) Hakkında Söyleşi

Alkan Avcıoğlu ile Post Truth (2025) Hakkında Söyleşi

Tuba Büdüş
4 Aralık 2025

Bir Başka Yas Anlatısı: En Güzel Cenaze Şarkıları (2025)

Bir Başka Yas Anlatısı: En Güzel Cenaze Şarkıları (2025)

Büşra Soylu Küçükkaya
28 Kasım 2025

Tüketim Kültürüne Alternatif Bir Bakış

Tüketim Kültürüne Alternatif Bir Bakış

İrem Yavuzer
24 Kasım 2025

Evliliklerde Güç ve İktidar: The Roses (2025)

Evliliklerde Güç ve İktidar: The Roses (2025)

Yaşar Gülveren
20 Kasım 2025

Eddington (2025)

Eddington (2025)

Serkan Kalender
19 Haziran 2025

  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Fil’m Hafızası – Keşfetmenin Keyfi
  • Hakkımızda
    • Hakkımızda
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In