Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    A Real Pain (2024)
    Film Önerileri

    A Real Pain (2024)

    Selin Tanyeri
    3 gün önce
    Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)
    Film Önerileri

    Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)

    İpek Ömercikli
    5 gün önce
    Front Of The Class (2008)
    Film Önerileri

    Front Of The Class (2008)

    Merve Çolak
    7 gün önce
    Spartacus (1960)
    Biyografi / Tarih

    Spartacus (1960)

    Tülay Işık Kalafat
    1 hafta önce
    Joyland (2022)
    LGBTİ

    Joyland (2022)

    Ayşe Yapışık
    1 hafta önce
    Mirai (2018)
    Animasyon

    Mirai (2018)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Cannes Film Festivali: Son 10 Yılın Jüri Ödüllü Filmleri
    Liste

    Cannes Film Festivali: Son 10 Yılın Jüri Ödüllü Filmleri

    Selin Tanyeri
    3 gün önce
    Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)
    Sinema Yazıları

    Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

    İpek Ömercikli
    4 gün önce
    Benlik İnşası ve Kişi Olmak: Hive (2021)
    Analiz

    Benlik İnşası ve Kişi Olmak: Hive (2021)

    Tülay Işık Kalafat
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Octavia Spencer, Ma 2 ile Kanlı Partilere Geri Dönüyor!
    Haberler

    Octavia Spencer, Ma 2 ile Kanlı Partilere Geri Dönüyor!

    Ulaş Ceylan
    2 saat önce
    2025 Tribeca Film Festivali Açılışını Yaptı!
    Haberler

    2025 Tribeca Film Festivali Açılışını Yaptı!

    Ahmet Ege Çakırel
    7 saat önce
    F1 Yarışçıları, Brad Pitt’in Yeni Filmini Beğendi Mi?
    Haberler

    F1 Yarışçıları, Brad Pitt’in Yeni Filmini Beğendi Mi?

    Can Turbay
    18 saat önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    3 hafta önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    9 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    9 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    A Real Pain (2024)
    Film Önerileri

    A Real Pain (2024)

    Selin Tanyeri
    3 gün önce
    Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)
    Film Önerileri

    Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)

    İpek Ömercikli
    5 gün önce
    Front Of The Class (2008)
    Film Önerileri

    Front Of The Class (2008)

    Merve Çolak
    7 gün önce
    Spartacus (1960)
    Biyografi / Tarih

    Spartacus (1960)

    Tülay Işık Kalafat
    1 hafta önce
    Joyland (2022)
    LGBTİ

    Joyland (2022)

    Ayşe Yapışık
    1 hafta önce
    Mirai (2018)
    Animasyon

    Mirai (2018)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Cannes Film Festivali: Son 10 Yılın Jüri Ödüllü Filmleri
    Liste

    Cannes Film Festivali: Son 10 Yılın Jüri Ödüllü Filmleri

    Selin Tanyeri
    3 gün önce
    Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)
    Sinema Yazıları

    Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

    İpek Ömercikli
    4 gün önce
    Benlik İnşası ve Kişi Olmak: Hive (2021)
    Analiz

    Benlik İnşası ve Kişi Olmak: Hive (2021)

    Tülay Işık Kalafat
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Octavia Spencer, Ma 2 ile Kanlı Partilere Geri Dönüyor!
    Haberler

    Octavia Spencer, Ma 2 ile Kanlı Partilere Geri Dönüyor!

    Ulaş Ceylan
    2 saat önce
    2025 Tribeca Film Festivali Açılışını Yaptı!
    Haberler

    2025 Tribeca Film Festivali Açılışını Yaptı!

    Ahmet Ege Çakırel
    7 saat önce
    F1 Yarışçıları, Brad Pitt’in Yeni Filmini Beğendi Mi?
    Haberler

    F1 Yarışçıları, Brad Pitt’in Yeni Filmini Beğendi Mi?

    Can Turbay
    18 saat önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    3 hafta önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    9 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    9 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Sinemada İzleyicinin Konumu ve Deneyimi

Şura Aydın Şura Aydın
7 yıl önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 4 min
0
0
Sinemada İzleyicinin Konumu ve Deneyimi

Sinemada İzleyicinin Konumu ve Deneyimi

Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Sinemanın tarihi süreçteki gelişimini düşündüğümüzde toplumsal olayları ve teknolojinin gelişimini temellendirme noktaları olarak alabiliriz. İzleyici kitlesinin beklentileriyle beraber sinemacıların değişen dünyaya nasıl tepki verdikleri filmlerinin içeriğini doğrudan etkilemektedir. Aynı zamanda film yapım süreci içinde kullanılan tekniklerle de bu tepkilerin yansımasını filmin yapısında görmek mümkün olur. Tekniklerin teorik ve eleştirel olarak geliştirilmesinin yanı sıra teknolojinin sunduğu imkanlar bu alandaki düşünceleri genişletmektedir. Örnek olarak sinemaya sesin dahil olması, teknolojik imkanların sinemayı değişime, farklı bir yaklaşım noktasına ittirmesi bu öncü çıkışlardan biriydi. Benzer şekilde İkinci Dünya Savaşı’nı sinemanın diğer büyük etkileyicilerinden biri olarak saymak da mümkün. Savaşın yarattığı toplumsal şok, filmlerin içeriğine, tanıklıklarına ve izleyici kitlesine farklı bir deneyim sunmaya başlamışken dönem içerisindeki stok, enerji, taşınabilirlik sıkıntıları da teknolojinin usûl yaratmadaki rolünü ortaya çıkarmaktadır.

 

Blood Of The Beast (Georges Franju, 1949), büyük bir savaş geçirmiş toplumun ve aktarılmak istenen düşüncelerin nasıl değiştiğine dair örnek oluşturmaktadır. Jeannette Slaniowski bu filme getirdiği yorumunda, gösterilen mekânın, vahşetin ve üst-ses ironisinin toplama kamplarına dair sembolik ve gerçeküstü geleneğe bağlı bir temsiliyet iddiasını belirleyici yaklaşım olarak kullanmaktadır. Aynı zamanda da filmin, vahşeti izleyicisine direkt olarak sunmasından dolayı ortaya çıkan duygusal izlenimin, filmin hatırlanabilirliğini güçlü kılmakta olduğunu da söyler. Bu bakış açısıyla semboller üzerinden düşünmek, filmin sahip olduğu “kendisini duygusal deneyim üzerinden sonraki zamanlarda da hatırlatma gücünü” biraz indirgemekte görünmektedir. Filmde de görüldüğü gibi İkinci Dünya Savaşı’yla beraber toplumun şiddete birebir tanıklığı bir anda artmış ve sinemaya bunu taşıyabilmek, deneyimin kendisini ifade edilebilir kılmak amaçlar arasına girmiştir. Toplama kamplarıyla direkt benzerlik kurmanın biraz ötesine geçerek, gezi belgeseli ritmiyle beraber şiddet imajının gösterilmek istenmesi, yani filmin temel fikri, savaşın ve kampların yaşandığını bilen ve tanık olan insanların hafızasındaki ve hayal gücündeki değişime ulaştırmaktadır. Bir diğer deyişle, Blood Of The Beast (Georges Franju, 1949) , sembollerle ulaşabileceği toplama kampı temsili yerine gösterdikleriyle şiddete tanık olma deneyimini yaşatmayı amaç edinerek toplama kamplarının yaşandığını ve insanların bunu bildiğini ve düşüncelerinin de hayal ettiklerinin de bundan etkilendiğini göstermektedir. Böylelikle film de bu deneyimin bir ürününe dönüşmektedir.

 

 

Benzer dönemin yapımlarından olan Night and Fog (Alain Resnais, 1956) ise izleyicisini savaşa ve toplama kamplarının asıl mekanına ve kayıtlara dair bir tanıklık deneyimine zorlamaktadır. Geçmişten referans alınan bir nokta ile savaşın üzerinden zaman geçmesiyle beraber hatırlanacak tarihi bir olaya dönüştüğü bir başka nokta arasında film boyunca gidip gelinir. Filmin anlatısına göre sadece geçmiş ve şimdi sunulsa da izleyicinin konumu ve düşünceleri de hedeflendiği için aslında biri savaşın gerçekleştiği diğeri de filmin “ardından” kabul ettiği ve çekimin yapıldığı iki geçmiş zamandan ve de sabitlenemeyen şimdiki zamandan bahsetmek daha uygun olacaktır. Sandy Flitterman-Lewis’in de değindiği gibi film izleyicisini “izleyen ve tanık olan” (observer-witness) konumları arasında gidip gelen deneyime zorlamaktadır. Bu durum bir yandan da gösterilen boş ve açık alanları olduğu gibi algılamayı engelleyerek, bir şeylerin eksikliğini duyumsamaya itmektedir. Mekanlar üzerinden gösterilebilen değişime ek olarak direkt görülemese de seyirci hem kendi deneyimiyle hem de sürekli ilerleyen zamanla birlikte bir yorumlama ve yaklaşım biçimi geliştirir. Hatırlamanın çok yönlü yorumlanabilir yapısı, bizi film ne zaman izlenirse izlensin yeniden yapılandırılmış ve şekillendirilmiş olduğuyla karşılaştırmaktadır. Bu da filmi zamandan kopartarak her dönemde canlı ve dinamik tutmaktadır.

 

 

Sinemanın teknolojik olanaklarla da beraber daha da yaygınlaşıp erişilebilir olması hem içerik hem de yapım usulleri üzerine düşünen yönetmenlere çeşitli teknikler deneyip kullanmalarına imkân sağlamıştır. Daha en baştaki Dziga Vertov’un kameranın ve montajın tüm kapasitesini keşfetmeye yönelik çalışmalarına benzer eleştirel ve teorik düşünceler 60’lara yaklaşıldığında French New Wave’e doğru giden bir izde yeniden canlanır. Auteur Teori’nin de sunduğu temel iddiaya göre film yönetmenin kendi üslubunu sunduğu bir ifade alanıdır. Kurmaca olsun ya da olmasın yönetmenin stiliyle beraber filmler kendi aralarında birleşip öznel ayrı bir bütünlük yaratmaktadır. Chris Marker’ın da film yapma yöntemleri ve kullandığı teknikler bu anlamda kendi bakışını ve yaklaşımını yaptığı filme nasıl yansıttığına ulaştırabilecek çıkış noktaları kabul edilebilir. Letter From Siberia (Chris Marker, 1957)’da kullandığı gibi filme belgesel gibi yaklaşırken hem animasyonu hem farklı türden kayıtları hem de montajın esnekliğini dahil ederek kendi bakış açısını, dünyayı yorumlama biçimini de sunmuş olur.  Marker, film kavramını essay film türüyle adlandırabilecek serbest bir deney ve ifade alanı haline getirmiştir. Son olarak; kullandığı farklı tarihi kayıtlarla, fotoğraflarla, renk kullanımının özel bir amaç doğrultusunda dahil olmasıyla ve de kamera hareketleriyle Night and Fog (Alain Resnais, 1956) da bu anlamda farklı tekniklerin bir araya getirilerek hem kendini yansıtan hem de öznelliğini sunan bir örnek olarak gösterilebilir.

Şura Aydın

1996 yılının hoş bir Nisan gününde doğdu. Çocukluğu Adapazarı’nda geçti. Lise öğrenimini Sakarya Anadolu Lisesi’nde tamamladı. Eğitimine halen Boğaziçi Üniversitesi’nde, Psikoloji bölümünde devam ediyor. Günün birinde mandalina olmak istiyor.

Etiketler: alain resnaisavrupabllod of the beastschris markerfranjufransaletter from siberianight and fog
Şura Aydın

Şura Aydın

1996 yılının hoş bir Nisan gününde doğdu. Çocukluğu Adapazarı’nda geçti. Lise öğrenimini Sakarya Anadolu Lisesi’nde tamamladı. Eğitimine halen Boğaziçi Üniversitesi’nde, Psikoloji bölümünde devam ediyor. Günün birinde mandalina olmak istiyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Miyazaki’nin Dilinden: Howl’s Moving Castle (2004)

    Miyazaki’nin Dilinden: Howl’s Moving Castle (2004)

    20 Ocak 2019
    Mekânlar ve Hisler: Ceylan Özgün Özçelik

    Mekânlar ve Hisler: Ceylan Özgün Özçelik

    22 Kasım 2018
    Yeşil Yaşamın Peşinde: Leave No Trace (2018)

    Yeşil Yaşamın Peşinde: Leave No Trace (2018)

    25 Ekim 2018
Sonraki Yazı
Rita Moreno “West Side Story”de Yer Alacak

Rita Moreno "West Side Story"de Yer Alacak

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Av Ya Da Avcı Olmak, İşte Bütün Mesele Bu!: İnsanlar İkiye Ayrılır (2020)

Av Ya Da Avcı Olmak, İşte Bütün Mesele Bu!: İnsanlar İkiye Ayrılır (2020)

Tuba Büdüş
5 Ekim 2021

Bir İçerik Üreticisinin (Gerçek) Anıları: Sweat (2020)

Bir İçerik Üreticisinin (Gerçek) Anıları: Sweat (2020)

Selin Tanyeri
29 Eylül 2021

Sorry We Missed You (2019): Haksızlığa Öfkelenmiyorsan Nasıl Bir İnsansın?

Sorry We Missed You (2019): Haksızlığa Öfkelenmiyorsan Nasıl Bir İnsansın?

Büşra Soylu Küçükkaya
17 Temmuz 2021

Mafya Filmleri

Mafya Filmleri

Fil'm Hafızası
28 Haziran 2021

Bugün Dünün Aynısıydı: Zamansal Döngü Filmleri

Bugün Dünün Aynısıydı: Zamansal Döngü Filmleri

Burakhan Yanık
25 Haziran 2021

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In