/>
</a></div><div class=
Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    Twilight (1990)
    Korku - Gerilim

    Twilight (1990)

    İrem Yavuzer
    6 gün önce
    The Greatest Showman (2017)
    Film Önerileri

    The Greatest Showman (2017)

    Ayşe Yapışık
    6 gün önce
    The Things You Kill (2025)
    Suç - Gizem

    The Things You Kill (2025)

    Rabia Elif Özcan
    2 hafta önce
    Ben Is Back (2018)
    Drama

    Ben Is Back (2018)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Dünya Yaşlanıyor, Sinema Yaşlılara ve Geleceğimize Bakıyor
    Savaş

    Ivan’s Childhood (1962)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
    Love, Rosie (2014)
    Romantik

    Love, Rosie (2014)

    Zeynep İlay Yalçın
    4 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    San Sebastian Film Festivali Günlükleri -3
    Eleştiri - İzlenim

    San Sebastian Film Festivali Günlükleri -3

    Fil'm Hafızası
    7 saat önce
    Ben Geldim Tanrım, Ben İnsan: Cinema Jazireh (2025)
    Eleştiri - İzlenim

    Ben Geldim Tanrım, Ben İnsan: Cinema Jazireh (2025)

    İrem Yavuzer
    6 gün önce
    Unutulmuş Benin: DAHOMEY (2024)
    Film Analizleri

    Unutulmuş Benin: DAHOMEY (2024)

    Ayşe Yapışık
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Çağatay Ulusoy ve Elçin Sangu’nun Rol Alacağı Uykucu Filminden İlk Afiş Yayınlandı!
    Haberler

    Çağatay Ulusoy ve Elçin Sangu’nun Rol Alacağı Uykucu Filminden İlk Afiş Yayınlandı!

    Can Turbay
    2 saat önce
    4. Evrensel Bilim Kurgu ve Fantastik Film Festivali Tamamlandı
    Haberler

    4. Evrensel Bilim Kurgu ve Fantastik Film Festivali Tamamlandı

    Tuğba Uluay
    2 gün önce
    Alone at Dawn Filminin Başrolleri Adam Driver ve Anne Hathaway
    Haberler

    Alone at Dawn Filminin Başrolleri Adam Driver ve Anne Hathaway

    Ahmet Ege Çakırel
    3 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    3 hafta önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    4 hafta önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    2 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    Twilight (1990)
    Korku - Gerilim

    Twilight (1990)

    İrem Yavuzer
    6 gün önce
    The Greatest Showman (2017)
    Film Önerileri

    The Greatest Showman (2017)

    Ayşe Yapışık
    6 gün önce
    The Things You Kill (2025)
    Suç - Gizem

    The Things You Kill (2025)

    Rabia Elif Özcan
    2 hafta önce
    Ben Is Back (2018)
    Drama

    Ben Is Back (2018)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Dünya Yaşlanıyor, Sinema Yaşlılara ve Geleceğimize Bakıyor
    Savaş

    Ivan’s Childhood (1962)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
    Love, Rosie (2014)
    Romantik

    Love, Rosie (2014)

    Zeynep İlay Yalçın
    4 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    San Sebastian Film Festivali Günlükleri -3
    Eleştiri - İzlenim

    San Sebastian Film Festivali Günlükleri -3

    Fil'm Hafızası
    7 saat önce
    Ben Geldim Tanrım, Ben İnsan: Cinema Jazireh (2025)
    Eleştiri - İzlenim

    Ben Geldim Tanrım, Ben İnsan: Cinema Jazireh (2025)

    İrem Yavuzer
    6 gün önce
    Unutulmuş Benin: DAHOMEY (2024)
    Film Analizleri

    Unutulmuş Benin: DAHOMEY (2024)

    Ayşe Yapışık
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Çağatay Ulusoy ve Elçin Sangu’nun Rol Alacağı Uykucu Filminden İlk Afiş Yayınlandı!
    Haberler

    Çağatay Ulusoy ve Elçin Sangu’nun Rol Alacağı Uykucu Filminden İlk Afiş Yayınlandı!

    Can Turbay
    2 saat önce
    4. Evrensel Bilim Kurgu ve Fantastik Film Festivali Tamamlandı
    Haberler

    4. Evrensel Bilim Kurgu ve Fantastik Film Festivali Tamamlandı

    Tuğba Uluay
    2 gün önce
    Alone at Dawn Filminin Başrolleri Adam Driver ve Anne Hathaway
    Haberler

    Alone at Dawn Filminin Başrolleri Adam Driver ve Anne Hathaway

    Ahmet Ege Çakırel
    3 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    3 hafta önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    4 hafta önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    2 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Sürreal Bir Korku Otobiyografisi ya da David Lynch’in Silgi Kafası

merveozveren merveozveren
11 yıl önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 4 min
0
2
Sürreal Bir Korku Otobiyografisi ya da David Lynch’in Silgi Kafası
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

“Her şey güzeldir cennette, her güzel şeye sahipsin, benimkilere de”                                                                                                                         Lady in the Radiator Song

eraserhead-164244l

Yorucu geçen bir günün ardından gözlerinizi kapatın ve yatağınıza uzanın. Gün içindeki tüm olumsuzlukların üzerine rüyanızda gördüğünüz, içinden çıkılamaz bir kabustan sırılsıklam bir halde uyandığınızı hayal edin. Kendinizi nasıl hissedersiniz?

İşte Eraserhead (1977) de bu hissiyatın sinemadaki yansıması…

Atmosferi, rahatsız edici sesleri/sessizlikleri ve grotesk karakterleriyle 1977 yapımı bu film, dört yıllık zorlu yapım sürecinin, tüm uğraşlara değdiğinin açık bir tablosu. Uyku ile uyanıklık arasında gidip gelen filmi anlamak için öncelikli olarak David Lynch’in tarzından biraz bahsetmemiz gerekebilir. Filmlerinde bilinçaltının sinematik yansımasını gözler önüne seren yönetmen, kullandığı simgesel ve karmaşık anlatı diliyle sinemayı bir hikaye anlatma sanatından çok soyut bir boyuta taşımayı tercih ediyor.Çoğu yönetmenin ilk filminde cesaret edemeyeceği kadar metaforlarla dolu bir deneyim sunan Lynch, sinemada sembolizmin doruk noktalarından birine ulaşıyor.

industrial-scene-from-Eraserhead

Eraserhead yönetmenin bilinçaltına itilmiş olan babalık korkularına odaklanırken, bir yandan da bizlere, yaşadığı sanayi toplumuna karşı duyduğu korkuyu anlatıyor. Film boyunca ana karakterin, makine ve tren seslerinden ürkmesi, rüyasında kafasının seri silgi üretimi yapan bir makinede işlenip silgi haline getirilmesi, modern yaşamın, kendi hayatımızı ne kadar zorlaştırdığını bize gösteriyor. Henry Spencer (Jack Nance)’ın olaylara hakim olamaması, bizi doğrudan etkileyen kararlar üzerinde söz hakkımızın kontrolünün olmadığı, hayata karşı her zaman pasif bir izleyici olarak kalacağımızın kapana kısılmışlık duygusunu tüm gücüyle bize  yaşatıyor.

Son derece sınırlı oyuncu kadrosuna sahip olan filmde Henry’nin yanısıra, gözlerimizi alamadığımız bir diğer karakter ise prematüre bir bebek.

eraserhead

Mary X: Evlenmemiz sorun olur mu Henry?

Henry Spencer: Hmmm. Hayır.

Yukarıdaki diyalogdan da sağlam olmayan bir ilişkinin istem dışı doğan bebeği tarafından “yaptırılmış” bir evliliğin bireylere ne ifade ettiği anlaşılabilir. Böyle bir evlilikten doğan bebeğin ebeveynlerine ucube gibi gözükmesi bir rastlantı mı, yoksa yönetmenin, normatif sosyal etkinin olumsuzluğunu gözlerimizin önüne serdiği bir durum mu? Evlilik hayatları boyunca Mary X (Charlotte Stewart)’in bir yok olup bir geri gelmesi de Henry’nin bilincinin yönettiği dünyasında henüz evlilik fikrinin tam olarak oturmamış olması düşüncesini destekler nitelikte. Film boyunca iletişimsizlik ekseninde süregelen bu ilişkide ne Henry’nin ne de Mary X’in bebeği bir kez bile kucağına alıp sevmemesinin de, bunun bir göstergesi olduğunu söylemek yanlış olmaz.

What-Culture-David-Lynch-Eraserhead-Chicken-Dinner

Paradoksal bir şekilde kastrasyona uğramış olan Mary X’in babası, Henry’e gelecek hayatının sinyallerini verir. Eşi Henry’yi taciz eder, babanın sesi çıkmaz, pasivize edilmiş karakteri bir kenarda sessiz durmasını gerektirir. Burada filmin en vurucu sahnesini görürüz: Regl olan tavuk. Tavuk ve yan tarafta yavrularını emziren köpek, doğurganlık ve anneliğin sembolüdür. Fakat burada tavuğu kesme işi Mary X’in olması gerekirken, görev Henry’e verilir ve buradan Mary X’in gelecekteki yetersiz anneliğiyle ilgili fikir sahibi oluruz.

Henry’nin bebek, kadın, üreme korkusu ve aldatma imgeleriyle dolu hayatı giderek daha kötüye döndüğünde tek kaçış noktası yatağının yanındaki radyatörün arkasında düşlediği veya gördüğü küçük sahnede şarkı söyleyen kadındır. Radyatör güzel ve ılık – hayatının tam tersi – Henry’nin huzur bulacağı yerdir. Radyatördeki kadın ise Henry’nin pis ve karmaşık dünyasındaki tek temiz kalmış şeydir. Kendisini eksik hissettiren diğer kadınların aksine arayışını tamamlayacak olan kadın odur ve sahnede şarkı söylerken ayağının altında spermvari yaratıkları ezmesiyle Henry’e kendi cennetini hazırlamaktadır.

Umutsuzluğun içine iyice sürüklendikçe, Henry için artık tek çare bebeğinin kundağını açıp, kendi hayatıyla yüzleşmektir. Fakat kundağı kestiğinde gördüğü şeyin testisi andıran iç organlar olması buradaki son noktadır. Tahammülü tükenen Henry’nin makası saplaması ve bebeği, aslında kendini -üreme güdüsünü- öldürmesi, buradaki iğdiş edilme sembolüyle filmin başından beri hayatını cehenneme çeviren cinsellik dürtüsünden arınmasıdır. Bu arınışın filmdeki ifadesi ise bembeyaz bir ışıkla kendisini karşılayan radyatördeki kadındır.

Ve ekran kararır…

Artık ortada bir sorun kalmamıştır.Çünkü “cennette her şey iyidir.”

*Filmdeki bebeğin nasıl yapıldığını Stanley Kubrick’in, Lynch’e defalarca sorduğu fakat hiçbir zaman cevabını alamadığı söylentileri olmakla birlikte Eraserhead Kubrick’in en sevdiği filmler arasındadır.

**Yönetmenin Eraserhead ile en çok bağdaşan filmi 1970 yılında çektiği, 34 dakikalık The Grandmother’dır.

 



merveozveren

1989 yılında İstanbul’da doğdu. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi jeofizik mühendisliğinde tamamladıktan sonra Anadolu Üniversitesi’nde sosyoloji eğitimi almaya başladı. Sinemaya ayrı bir ilgisi var...

Etiketler: analizanasayfaCharlotte Stewartdavid lynchjack nanceMerve Özverensembolizmstanley kubrick
merveozveren

merveozveren

1989 yılında İstanbul’da doğdu. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi jeofizik mühendisliğinde tamamladıktan sonra Anadolu Üniversitesi’nde sosyoloji eğitimi almaya başladı. Sinemaya ayrı bir ilgisi var...

YazarınDiğer Yazıları

    Eylemin Gölgesinde: Night Moves

    Eylemin Gölgesinde: Night Moves

    25 Temmuz 2014
    Smukke Mennesker (2010)

    Smukke Mennesker (2010)

    12 Temmuz 2014
    Immigrants (L.A. Dolce Vita) (2008)

    Immigrants (L.A. Dolce Vita) (2008)

    10 Temmuz 2014
Sonraki Yazı
Barbara ve Zafer Baran: Retrospektif

Barbara ve Zafer Baran: Retrospektif

Yorumlar 2

  1. burak says:
    11 yıl önce

    Güzel bir yazı olmuş kaleminize sağlık..

    Yanıtla
  2. alican yapıcı says:
    11 yıl önce

    ancak bukadar güzel açıklanabilirdi . benizledimhiçbirşey anlamadımşimdiyazıyı okuyuncabirdaha izlicemvay vee. keşke bnde böyle yorumlama yapabilsem ç…..

    Yanıtla

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Tuba Büdüş
28 Ağustos 2025

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

İrem Yavuzer
7 Temmuz 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Ayşe Ekin Sağıroğlu
28 Kasım 2024

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Fil'm Hafızası
18 Eylül 2024

  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Fil’m Hafızası – Keşfetmenin Keyfi
  • Hakkımızda
    • Hakkımızda
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In