Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    2 gün önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    6 gün önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    2 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    6 gün önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden
    Sinema Yazıları

    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
  • HABERLER
    İrlanda’nın En Prestijli Film Festivali Galway Film Fleadh Başlıyor!
    Haberler

    İrlanda’nın En Prestijli Film Festivali Galway Film Fleadh Başlıyor!

    Elif Arı
    1 gün önce
    Haftalık Sinema Özeti
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    Seher Kızılırmak
    2 gün önce
    Michael Madsen Hayatını Kaybetti
    Haberler

    Michael Madsen Hayatını Kaybetti

    İrem Naz Güvel
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    10 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    2 gün önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    6 gün önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    2 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    6 gün önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden
    Sinema Yazıları

    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 hafta önce
  • HABERLER
    İrlanda’nın En Prestijli Film Festivali Galway Film Fleadh Başlıyor!
    Haberler

    İrlanda’nın En Prestijli Film Festivali Galway Film Fleadh Başlıyor!

    Elif Arı
    1 gün önce
    Haftalık Sinema Özeti
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    Seher Kızılırmak
    2 gün önce
    Michael Madsen Hayatını Kaybetti
    Haberler

    Michael Madsen Hayatını Kaybetti

    İrem Naz Güvel
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    10 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Sürreal Bir Korku Otobiyografisi ya da David Lynch’in Silgi Kafası

merveozveren merveozveren
11 yıl önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 4 min
0
2
Sürreal Bir Korku Otobiyografisi ya da David Lynch’in Silgi Kafası
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

“Her şey güzeldir cennette, her güzel şeye sahipsin, benimkilere de”                                                                                                                         Lady in the Radiator Song

eraserhead-164244l

Yorucu geçen bir günün ardından gözlerinizi kapatın ve yatağınıza uzanın. Gün içindeki tüm olumsuzlukların üzerine rüyanızda gördüğünüz, içinden çıkılamaz bir kabustan sırılsıklam bir halde uyandığınızı hayal edin. Kendinizi nasıl hissedersiniz?

İşte Eraserhead (1977) de bu hissiyatın sinemadaki yansıması…

Atmosferi, rahatsız edici sesleri/sessizlikleri ve grotesk karakterleriyle 1977 yapımı bu film, dört yıllık zorlu yapım sürecinin, tüm uğraşlara değdiğinin açık bir tablosu. Uyku ile uyanıklık arasında gidip gelen filmi anlamak için öncelikli olarak David Lynch’in tarzından biraz bahsetmemiz gerekebilir. Filmlerinde bilinçaltının sinematik yansımasını gözler önüne seren yönetmen, kullandığı simgesel ve karmaşık anlatı diliyle sinemayı bir hikaye anlatma sanatından çok soyut bir boyuta taşımayı tercih ediyor.Çoğu yönetmenin ilk filminde cesaret edemeyeceği kadar metaforlarla dolu bir deneyim sunan Lynch, sinemada sembolizmin doruk noktalarından birine ulaşıyor.

industrial-scene-from-Eraserhead

Eraserhead yönetmenin bilinçaltına itilmiş olan babalık korkularına odaklanırken, bir yandan da bizlere, yaşadığı sanayi toplumuna karşı duyduğu korkuyu anlatıyor. Film boyunca ana karakterin, makine ve tren seslerinden ürkmesi, rüyasında kafasının seri silgi üretimi yapan bir makinede işlenip silgi haline getirilmesi, modern yaşamın, kendi hayatımızı ne kadar zorlaştırdığını bize gösteriyor. Henry Spencer (Jack Nance)’ın olaylara hakim olamaması, bizi doğrudan etkileyen kararlar üzerinde söz hakkımızın kontrolünün olmadığı, hayata karşı her zaman pasif bir izleyici olarak kalacağımızın kapana kısılmışlık duygusunu tüm gücüyle bize  yaşatıyor.

Son derece sınırlı oyuncu kadrosuna sahip olan filmde Henry’nin yanısıra, gözlerimizi alamadığımız bir diğer karakter ise prematüre bir bebek.

eraserhead

Mary X: Evlenmemiz sorun olur mu Henry?

Henry Spencer: Hmmm. Hayır.

Yukarıdaki diyalogdan da sağlam olmayan bir ilişkinin istem dışı doğan bebeği tarafından “yaptırılmış” bir evliliğin bireylere ne ifade ettiği anlaşılabilir. Böyle bir evlilikten doğan bebeğin ebeveynlerine ucube gibi gözükmesi bir rastlantı mı, yoksa yönetmenin, normatif sosyal etkinin olumsuzluğunu gözlerimizin önüne serdiği bir durum mu? Evlilik hayatları boyunca Mary X (Charlotte Stewart)’in bir yok olup bir geri gelmesi de Henry’nin bilincinin yönettiği dünyasında henüz evlilik fikrinin tam olarak oturmamış olması düşüncesini destekler nitelikte. Film boyunca iletişimsizlik ekseninde süregelen bu ilişkide ne Henry’nin ne de Mary X’in bebeği bir kez bile kucağına alıp sevmemesinin de, bunun bir göstergesi olduğunu söylemek yanlış olmaz.

What-Culture-David-Lynch-Eraserhead-Chicken-Dinner

Paradoksal bir şekilde kastrasyona uğramış olan Mary X’in babası, Henry’e gelecek hayatının sinyallerini verir. Eşi Henry’yi taciz eder, babanın sesi çıkmaz, pasivize edilmiş karakteri bir kenarda sessiz durmasını gerektirir. Burada filmin en vurucu sahnesini görürüz: Regl olan tavuk. Tavuk ve yan tarafta yavrularını emziren köpek, doğurganlık ve anneliğin sembolüdür. Fakat burada tavuğu kesme işi Mary X’in olması gerekirken, görev Henry’e verilir ve buradan Mary X’in gelecekteki yetersiz anneliğiyle ilgili fikir sahibi oluruz.

Henry’nin bebek, kadın, üreme korkusu ve aldatma imgeleriyle dolu hayatı giderek daha kötüye döndüğünde tek kaçış noktası yatağının yanındaki radyatörün arkasında düşlediği veya gördüğü küçük sahnede şarkı söyleyen kadındır. Radyatör güzel ve ılık – hayatının tam tersi – Henry’nin huzur bulacağı yerdir. Radyatördeki kadın ise Henry’nin pis ve karmaşık dünyasındaki tek temiz kalmış şeydir. Kendisini eksik hissettiren diğer kadınların aksine arayışını tamamlayacak olan kadın odur ve sahnede şarkı söylerken ayağının altında spermvari yaratıkları ezmesiyle Henry’e kendi cennetini hazırlamaktadır.

Umutsuzluğun içine iyice sürüklendikçe, Henry için artık tek çare bebeğinin kundağını açıp, kendi hayatıyla yüzleşmektir. Fakat kundağı kestiğinde gördüğü şeyin testisi andıran iç organlar olması buradaki son noktadır. Tahammülü tükenen Henry’nin makası saplaması ve bebeği, aslında kendini -üreme güdüsünü- öldürmesi, buradaki iğdiş edilme sembolüyle filmin başından beri hayatını cehenneme çeviren cinsellik dürtüsünden arınmasıdır. Bu arınışın filmdeki ifadesi ise bembeyaz bir ışıkla kendisini karşılayan radyatördeki kadındır.

Ve ekran kararır…

Artık ortada bir sorun kalmamıştır.Çünkü “cennette her şey iyidir.”

*Filmdeki bebeğin nasıl yapıldığını Stanley Kubrick’in, Lynch’e defalarca sorduğu fakat hiçbir zaman cevabını alamadığı söylentileri olmakla birlikte Eraserhead Kubrick’in en sevdiği filmler arasındadır.

**Yönetmenin Eraserhead ile en çok bağdaşan filmi 1970 yılında çektiği, 34 dakikalık The Grandmother’dır.

 



merveozveren

1989 yılında İstanbul’da doğdu. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi jeofizik mühendisliğinde tamamladıktan sonra Anadolu Üniversitesi’nde sosyoloji eğitimi almaya başladı. Sinemaya ayrı bir ilgisi var...

Etiketler: analizanasayfaCharlotte Stewartdavid lynchjack nanceMerve Özverensembolizmstanley kubrick
merveozveren

merveozveren

1989 yılında İstanbul’da doğdu. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi jeofizik mühendisliğinde tamamladıktan sonra Anadolu Üniversitesi’nde sosyoloji eğitimi almaya başladı. Sinemaya ayrı bir ilgisi var...

YazarınDiğer Yazıları

    Eylemin Gölgesinde: Night Moves

    Eylemin Gölgesinde: Night Moves

    25 Temmuz 2014
    Smukke Mennesker (2010)

    Smukke Mennesker (2010)

    12 Temmuz 2014
    Immigrants (L.A. Dolce Vita) (2008)

    Immigrants (L.A. Dolce Vita) (2008)

    10 Temmuz 2014
Sonraki Yazı
Barbara ve Zafer Baran: Retrospektif

Barbara ve Zafer Baran: Retrospektif

Yorumlar 2

  1. burak says:
    11 yıl önce

    Güzel bir yazı olmuş kaleminize sağlık..

    Yanıtla
  2. alican yapıcı says:
    10 yıl önce

    ancak bukadar güzel açıklanabilirdi . benizledimhiçbirşey anlamadımşimdiyazıyı okuyuncabirdaha izlicemvay vee. keşke bnde böyle yorumlama yapabilsem ç…..

    Yanıtla

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

İpek Ömercikli
1 Haziran 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Fil'm Hafızası
2 Nisan 2025

81. Venedik Film Festivali’nden İzlenimler

Hegemonyayı Öldürmek: Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri (2024)

Tülay Işık Kalafat
8 Mart 2025

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Tuba Büdüş
21 Temmuz 2024

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In