Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    The Things You Kill (2025)
    Suç - Gizem

    The Things You Kill (2025)

    Rabia Elif Özcan
    5 gün önce
    Ben Is Back (2018)
    Drama

    Ben Is Back (2018)

    Merve Çolak
    1 hafta önce
    Dünya Yaşlanıyor, Sinema Yaşlılara ve Geleceğimize Bakıyor
    Savaş

    Ivan’s Childhood (1962)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Love, Rosie (2014)
    Romantik

    Love, Rosie (2014)

    Zeynep İlay Yalçın
    2 hafta önce
    One of Them Days (2025)
    Komedi

    One of Them Days (2025)

    Yaşar Gülveren
    2 hafta önce
    Bone Tomahawk (2015)
    Western

    Bone Tomahawk (2015)

    Serkan Kalender
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    32. Adana Altın Koza Ulusal Yarışma Filmleri Günlükleri – 4
    32. Altın Koza

    32. Adana Altın Koza Ulusal Yarışma Filmleri Günlükleri – 4

    Fil'm Hafızası
    12 saat önce
    32. Adana Altın Koza Film Festivali Belgesel Günlükleri – 4
    Sinema Yazıları

    32. Adana Altın Koza Film Festivali Belgesel Günlükleri – 4

    Tuba Büdüş
    19 saat önce
    San Sebastian Film Festivali Günlükleri- 2
    Eleştiri - İzlenim

    San Sebastian Film Festivali Günlükleri- 2

    Fil'm Hafızası
    1 gün önce
  • HABERLER
    Haftalık Sinema Özeti
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    Elif Arı
    9 saat önce
    Adana Altın Koza’da Son Üç Gün
    Haberler

    Adana Altın Koza’da Son Üç Gün

    Ekin Taneri
    1 gün önce
    Wicked: For Good Filminin Son Fragmanı Yayında
    Haberler

    Wicked: For Good Filminin Son Fragmanı Yayında

    Evin Arslan
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    1 hafta önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    2 hafta önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    1 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
    The Things You Kill (2025)
    Suç - Gizem

    The Things You Kill (2025)

    Rabia Elif Özcan
    5 gün önce
    Ben Is Back (2018)
    Drama

    Ben Is Back (2018)

    Merve Çolak
    1 hafta önce
    Dünya Yaşlanıyor, Sinema Yaşlılara ve Geleceğimize Bakıyor
    Savaş

    Ivan’s Childhood (1962)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Love, Rosie (2014)
    Romantik

    Love, Rosie (2014)

    Zeynep İlay Yalçın
    2 hafta önce
    One of Them Days (2025)
    Komedi

    One of Them Days (2025)

    Yaşar Gülveren
    2 hafta önce
    Bone Tomahawk (2015)
    Western

    Bone Tomahawk (2015)

    Serkan Kalender
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
    32. Adana Altın Koza Ulusal Yarışma Filmleri Günlükleri – 4
    32. Altın Koza

    32. Adana Altın Koza Ulusal Yarışma Filmleri Günlükleri – 4

    Fil'm Hafızası
    12 saat önce
    32. Adana Altın Koza Film Festivali Belgesel Günlükleri – 4
    Sinema Yazıları

    32. Adana Altın Koza Film Festivali Belgesel Günlükleri – 4

    Tuba Büdüş
    19 saat önce
    San Sebastian Film Festivali Günlükleri- 2
    Eleştiri - İzlenim

    San Sebastian Film Festivali Günlükleri- 2

    Fil'm Hafızası
    1 gün önce
  • HABERLER
    Haftalık Sinema Özeti
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    Elif Arı
    9 saat önce
    Adana Altın Koza’da Son Üç Gün
    Haberler

    Adana Altın Koza’da Son Üç Gün

    Ekin Taneri
    1 gün önce
    Wicked: For Good Filminin Son Fragmanı Yayında
    Haberler

    Wicked: For Good Filminin Son Fragmanı Yayında

    Evin Arslan
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Adisyon (2025)
    Kısa Filmler

    Adisyon (2025)

    Günsu Akçatepe
    1 hafta önce
    Teamül (2023)
    Kısa Filmler

    Teamül (2023)

    Günsu Akçatepe
    2 hafta önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    1 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Film Analizleri

Küçük Şeyler, Büyük Sessizlikler: Small Things Like These (2024)

Yaşar Gülveren Yaşar Gülveren
2 ay önce
Film Analizleri, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 6 min
0
0
Küçük Şeyler, Büyük Sessizlikler: Small Things Like These (2024)
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Tim Mielants’ın Small Things Like These (2024) filmi, yüzeye yakın sade bir taşra anlatısı gibi görünse de alt katmanlarında hem İrlanda’nın yüzyıllar süren tarihsel suskunluğunu hem de kurumsal şiddetle örülmüş bir belleği taşır. Claire Keegan’ın kısa romanından uyarlanan film, Katolik Kilisesi’nin ve devletin iç içe geçmiş denetim aygıtlarının birey üzerindeki etkilerini görünür kılmakla kalmaz, aynı zamanda karşı-hafıza üretmeye yönelir. Sessizlik ve su yüzüne çıkmamış suçlar, bu anlatının asli özneleri hâline gelir. Filmin merkezi karakteri Bill Furlong, tarihsel bastırılmışlık ile bireysel vicdan arasında sıkışmış bir figürdür ve onun yolculuğu, aslında İrlanda’nın kendi geçmişiyle yüzleşemeyişinin temsili olarak okunabilir.

İrlanda’nın 20. yüzyılda şekillenen sosyo-politik yapısı, Katolik Kilisesi’nin devletle simbiyotik bir ilişki kurduğu, ahlaki ve cinsel normların kurumsal kontrol altında yürütüldüğü bir sistemdi. Özellikle 1937 Anayasası’nda Katolikliğin “özel konumunun” tanınması, bu birlikteliği yasal düzeyde de kutsamıştı [1]. Magdalene çamaşırhaneleri gibi kurumlar, bu ahlaki ve toplumsal düzenin çevresinde değil merkezinde yer alıyordu. 1922–1996 arasında faaliyet gösteren bu çamaşırhaneler, yalnızca “düşkün” kadınların değil, toplumun dışına itilmiş tüm figürlerin – bekâr annelerin, evlatlık verilen çocukların, “normdışı” bulunan genç kızların – hapsedildiği, çalıştırıldığı ve bastırıldığı birer istisna mekânıydı. Giorgio Agamben’in Homo Sacer kuramıyla düşünüldüğünde, bu kadınlar egemen iktidarın hem dışladığı hem de üzerinde mutlak hak iddia ettiği “çıplak hayatlar”a dönüştürülmüştür [2]. Bu kurumlar, yalnızca kiliseye ait değil; polis, sosyal hizmet, aile ve devletin birbiriyle örtüşen işleyişleriyle devam eden entegre şiddet sistemleriydi.

Bu noktada Michel Foucault’nun Hapishanenin Doğuşu’nda analiz ettiği modern denetim biçimleri, filmdeki kasaba atmosferinde net biçimde hissedilir [3]. Görünürde sevgi, merhamet ve huzur vadeden bu taşra yaşamı, gerçekte mükemmel işleyen bir mikro-iktidar düzenidir. İnsanlar birbirinin gözetleyicisi, kilise ise görünmez ama kudretli bir panoptikondur. Film, kilise duvarlarının ardındaki korkuyu doğrudan göstermese de, rahibelerin sessizliği, papazların varlığı, çocukların ürkekliği ve kasaba halkının dilsizliğiyle bu baskıyı görünür kılar. Mielants’ın kamerası, sade planlarla mekânın boşluklarını gösterirken, aslında tam da bu boşluklar aracılığıyla İrlanda’nın kolektif suskunluğunu estetize eder.

Bu suskunluğun en çarpıcı figürü Bill Furlong’dur. Hannah Arendt’in “sıradanlığın içindeki kötülük” kavramı burada tersine çevrilir: Furlong, sıradan bir adam olarak kötülüğe ortak olmayı reddeden biridir [4]. Onun karakteri, aslında İrlanda’nın modern tarihi içinde nadir bulunan vicdani bir özneyi temsil eder. Arendt, bireyin politik eylem kapasitesini “başlangıç yapabilme” yetisi üzerinden tanımlar. Furlong’un sessizce gerçekleştirdiği müdahale, sistemin bütünlüğünü bozan değil; ona ilk çatlağı attıran etik bir başlangıçtır. Bu nedenle film, büyük anlatıların değil, küçük eylemlerin politikasını savunur.

Ancak Furlong yalnızca etik bir özne değildir; aynı zamanda geçmişin travmasıyla şekillenmiş bir bellek taşıyıcısıdır. Freud’un bastırma kuramı çerçevesinde, Furlong’un çocukluğu, toplumun evlilik dışı doğan bir çocuğa biçtiği değersizlikle lekelenmiş bir travmadır [5]. Annesinin onu toplum baskısına rağmen büyütmesi, sessiz bir direniş biçimi olarak geçmişte kalmış gibidir. Bu bastırılmış geçmiş, filmde çamaşırhanedeki kilitli kızla karşılaştığında geri döner. O an, psikanalitik anlamda bir travmatik geri dönüş ve aktarım (transference) anıdır. Bu karşılaşma, Furlong’un yalnızca dışsal değil, içsel bir ahlaki dönüşüm yaşamasına neden olur.

Judith Butler’ın toplumsal cinsiyet performativitesi kuramıyla da filmdeki şiddet okuması genişletilebilir [6]. Magdalene çamaşırhanelerindeki kadınlar, heteronormatif ve dinî temelli kadınlık rejimine uymayan bireyler olarak cezalandırılır. Onların “günahları” bedenleriyle yazılır; saçları kesilir, tek tip kıyafetler giydirilir, konuşmaları yasaklanır. Butler’ın ifadesiyle, kadınların cinsiyet performansları “anormal” olarak işaretlenir ve sosyal ölümle karşılaşırlar. Film, bu ölümün izini doğrudan değil ama mimari olarak sürer. Kilitli kapılar, karanlık koridorlar ve rahibe bakışları, bastırılmış bir cinselliğin, sakatlanmış bir kadınlığın simgesine dönüşür.

Mekânın bu denli güçlü bir şekilde işlenmesi, sinemanın hatırlama işleviyle de doğrudan ilişkilidir. Pierre Nora’nın “lieux de mémoire” (hafıza mekânları) kavramı burada devreye girer [7]. Çamaşırhane, yalnızca bir yapı değil; ulusal bellekteki bastırılmışlığın, inkârın ve suç ortaklığının mekânsal izdüşümüdür. Film, bu mekânı yeniden görünür kılarak, unutulmuş ya da unutturulmuş olanı tarihsel süreklilik içinde bugüne taşır. Furlong’un yürüyüşü bu nedenle yalnızca bireysel değil, ulusal bir yürüyüştür. Kutsal mekânlarda işlenen dünyevî suçlara karşı atılan sessiz bir adım, İrlanda’nın unutmaya çalıştığı travmaların üzerine yürüyüşüdür.

Bu bağlamda film, Giorgio Agamben’in Tanık kavramıyla da okunabilir [8]. Agamben’e göre tanık, yalnızca “olayı gören” değildir; aynı zamanda dile getirilmesi mümkün olmayanın taşıyıcısıdır. Furlong, bu bağlamda görünmeyeni görür, suskunluğu duyar ve dile getirmeyi seçer. Onun müdahalesi, çığlık atmak değil; sessizliği delmektir. Çünkü bazen sessizliği bozmak, bağırmaktan daha politik, daha etik bir eylemdir.

Tanıklık burada yalnızca ahlaki bir refleks değil, aynı zamanda politik bir eylem hâline gelir. Toplumun bilinçli olarak bastırdığı, yokmuş gibi davrandığı bir travmaya dokunmak, bu travmayı temsil etmek ve onun üzerindeki örtüyü aralamak: İşte Furlong’un yürüyüşü, bu anlamda tanıklığın bedenleşmiş hâlidir. Agamben’in “tanık, kendisi yerine konuşulamayanın suskunluğunun adıdır” önermesiyle birlikte düşündüğümüzde, Furlong’un yaptığı şey birini kurtarmaktan çok daha fazlasıdır: O, o güne dek konuşulamayanın, unutulmaya zorlananın, toplumca bastırılanın taşıyıcısı olmayı kabul eder.

Üstelik Furlong’un bu tanıklığı yalnızca başkalarına yönelik değildir; kendi geçmişine, annesine, bastırdığı kimliğe ve çocukluğunun damgalanmışlığına da yönelir. Yani tanıklık hem dışsal bir gerçekliğe hem de içsel bir yüzleşmeye uzanır. Agamben’in tanığı, bir arşiv değil; yaşayan bir yara, sürekli açılan bir hafıza boşluğudur. Furlong da tam bu biçimde, film boyunca sessizliğin taşıyıcısı olarak değil, onu yararak, bozan biri olarak konumlanır. Onun sessizliği bozması, yalnızca bir bireysel kurtuluş değil; kolektif hafızada bir çatlak yaratma çabasıdır. Ve bazen sessizliği bozmak, bağırmaktan daha politik, daha sarsıcı ve daha etik bir eylemdir. Çünkü gerçekten tanıklık eden kişi, yalnızca görmez; gördüğünü taşır, onunla yaşar ve onu başkasına bırakabilecek bir anlatı formuna dönüştürür.

Sonuç olarak Small Things Like These, küçük bir taşra kasabasında geçen sade bir hikâyeyi, İrlanda’nın bastırılmış tarihsel belleğiyle birleştiren etkileyici bir politik sinema örneğidir. Tim Mielants, bireysel vicdanı merkezine alarak, kurumsal şiddetin nasıl sıradanlaştırıldığını gösterirken; aynı zamanda küçük etik müdahalelerin nasıl büyük sessizlikleri kırabileceğini ortaya koyar. Bill Furlong’un yürüyüşü, büyük anlatıların değil, dürüst bakışların ve vicdanın kurtarabileceği bir geleceğe dair kırılgan ama umutlu bir başlangıçtır. Ve belki de yalnızca bu küçük şeyler sayesinde, tarih bir gün yeniden konuşabilir.

Kaynakça

  1. Ferriter, Diarmaid. Occasions of Sin: Sex and Society in Modern Ireland. London: Profile Books, 2009.
  2. Agamben, Giorgio. Homo Sacer: Egemen İktidar ve Çıplak Hayat. Çev. Işık Ergüden. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2013.
  3. Foucault, Michel. Hapishanenin Doğuşu. Çev. Mehmet Ali Kılıçbay. Ankara: İmge Kitabevi, 2019.
  4. Arendt, Hannah. İnsanlık Durumu. Çev. Bahadır Sina Şener. İstanbul: İletişim Yayınları, 2020.
  5. Freud, Sigmund. Bilinçdışı. Çev. Ahmet Cemal. İstanbul: Payel Yayınları, 2014.
  6. Butler, Judith. Cinsiyet Belası: Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilişi. Çev. Zeynep Direk. İstanbul: Metis Yayınları, 2021.
  7. Nora, Pierre. “Between Memory and History: Les Lieux de Mémoire.” Representations, no. 26, 1989, pp. 7–24.
  8. Agamben, Giorgio. Remnants of Auschwitz: The Witness and the Archive. New York: Zone Books, 1999.

Yaşar Gülveren

1995 yılında dünyaya geldi. Bilgisayar Mühendisliği mezunu ve IT Uzmanı olarak özel bir şirkette çalışmakta. Kendini sadece okur yazar olarak tanımlıyor. Ha bir de fırsat buldukça “BaşaTaş Podcast”i çekiyor.

Etiketler: böyle küçük şeylercatholicCillian MuphyClaire Keegandrameileen walshemily watsonirlandakilisemagdalenemichelle fairleysosyopolitikTarihTim Mielants
Yaşar Gülveren

Yaşar Gülveren

1995 yılında dünyaya geldi. Bilgisayar Mühendisliği mezunu ve IT Uzmanı olarak özel bir şirkette çalışmakta. Kendini sadece okur yazar olarak tanımlıyor. Ha bir de fırsat buldukça “BaşaTaş Podcast”i çekiyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Aşkın Bedeli, Seçimlerin Yükü: Materialists (2025)

    Aşkın Bedeli, Seçimlerin Yükü: Materialists (2025)

    11 Eylül 2025
    One of Them Days (2025)

    One of Them Days (2025)

    11 Eylül 2025
    Büyüyen Bakışlar: Sinemada Çocuk Başroller

    Büyüyen Bakışlar: Sinemada Çocuk Başroller

    14 Ağustos 2025
Sonraki Yazı
Nolan’dan Bir İlk Daha: Çekimleri Henüz Bitmemiş Filminin Biletleri Yok Sattı

Nolan'dan Bir İlk Daha: Çekimleri Henüz Bitmemiş Filminin Biletleri Yok Sattı

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Tuba Büdüş
28 Ağustos 2025

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

İrem Yavuzer
7 Temmuz 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Ayşe Ekin Sağıroğlu
28 Kasım 2024

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Fil'm Hafızası
18 Eylül 2024

  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Fil’m Hafızası – Keşfetmenin Keyfi
  • Hakkımızda
    • Hakkımızda
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon – Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu – Fantastik
    • Biyografi – Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku – Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik – Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç – Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Ayvalık Film Festivali 2025
    • 32. Altın Koza
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • Film Analizleri
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosyalar
    • Röportajlar
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Film Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In