NHKM’de yazlık sinema: “İnsanlık Tarihi”
Nâzım Hikmet Kültür Merkezi’nin ön bahçesinde yaz boyu sürecek, açık hava film gösterimleri başlıyor. NHKM Sinema Topluluğu olarak “insanı”, insanın tarihini ele alalım, hep beraber çayımızla, gazozumuzla hem film izleyelim hem sohbet edelim istedik.
Sinemanın kısa tarihi boyunca, insanlık tarihini dönemeç noktalarına dönük çok sayıda film üretildi, açıkçası seçmekte zorlandık. Ama yine de tarihin çarkını ileri doğru ittiren, her sokulduğu karanlıktan bir şekilde çıkmasını bilen, dünü bugüne taşıyan insanlığın tarihini hep beraber izlemek ve konuşmak için 16 filmlik bir liste hazırladık.
İnsan nedir?
Bu çok tanıdık, klişeleşmiş soru insanlığın doğuşundan beridir soruluyor. Tarih boyunca insan denince akla hep başka başka şeylerin geldiğini, bugün ona verdiğimiz anlamın ise aşağı yukarı 300 yıllık bir geçmişi olduğunu düşünürsek zor bir soru olduğunu kabul etmek gerekir.
Ama insanın, onu bütün çağlar boyu birleştiren bir niteliği var. Buğdayın tohumunu, bir yolunu bularak ekmeğe dönüştürmek için gece gündüz uğraşanla, yer çekimi diye bilinen şeyin ışığın yönünü de değiştiriyor olabileceğine kafayı takan kişi aynı mesela. Kilisenin duvarından sokağa dökülen artıklarla beslenmeyi kabul etmeyip, işlediği tarlanın kendisine ait olduğunu iddia edenlerle, şehri bir yağma ordusuna teslim edenleri dinlemeyip şehirlerini korumak için barikatlar kuranların aynı olduğu gibi.
Sadece bu kadar mı? Bütün gün tapınağından çıkmayıp, insanların kendi malı olduğunu düşünenlerle, güneş yüzü görmeden çalışanların yarattığı değeri cebine indirenler de aynı örneğin.
İnsanlık, tarihi boyunca çok sayıda yüce değer yarattı ve yaratılanların önemli bir kısmı da elinden alındı. Ama hiç boyun eğmedi insan.
15 Temmuz Çarşamba günü başlayan programımız Ekim sonuna kadar sürecek. Gösterimler her Çarşamba saat 21:00’de başlayacak ve ücretsiz olacak.
Nazım’ın ön bahçesinde çayımızla, gazozumuzla, yazlık sinemayı yeninden canlandırmaya bekleriz…
ATEŞ SAVAŞI – 15 Temmuz Çarşamba
Yönetmen: Jean-Jacques Annaud
Ülke: ABD, Kanada, Fransa, İngiltere
Yapım yılı: 1981
Süre: 100 dk.
İnsanlık Tarihi başlıklı gösterim dizimizin bu ilk filminde günümüzden 80.000 yıl önceye gidiyoruz. Ateş yakmayı bilmeyen Neandertal insanı ile bizim türümüz yani Homo Sapiens arasındaki ilişkiyi ele alan yönetmen, bizi biz yapanın ne olduğu sorularına yanıtlar arıyor. İnsanlık tarihini dizisi boyunca tartışacağımız insanın aslında ne olduğu sorusuna, hemen ilk yanıtları Ateş Savaşı’nda buluyoruz.
AGORA – 22 Temmuz Çarşamba
Yönetmen: Alejandro Amenábar
Ülke: İspanya
Yapım yılı: 2009
Süre: 127 dk.
İnsanlık Tarihi gösterimlerimizin bu ikinci filminde Roma İmparatorluğunun çözülüşü sürecinde İskenderiye’de yaşayan, gericiliğin hedef tahtasındaki kadın filozof Hypatia’nın hayat hikayesi anlatılıyor. Hypatia, kölelik düzeniyle, çirkin feodal ilişkileriyle batan bir dünya ile mücadele ediyor. Dinci bağnazlık günümüzde hala bir sorun, ancak dünden bugüne ve yarına Hypatia’nın adı kalır, bağnazlık değil…
GİORDANO BRUNO – 29 Temmuz Çarşamba
Yönetmen: Giuliano Montaldo
Ülke: İtalya
Yapım yılı: 1973
Süre: 115 dk.
Aristoteles’in dünya merkezli evren modelini reddettiği için engizisyon tarafından yakılarak ölümle cezalandırılan İtalyan filozof ve bilim adamı Giordano Bruno’nun son yıllarını, Katolik kilisesi ile arasının nasıl ve neden bozulduğunu ele alan film İnsanlık Tarihi gösterimlerimizin üçüncüsü. Orta çağ karanlığına “ölümümü bildirirken siz benden daha çok korkuyorsunuz” diyerek kafa tutan Bruno, insanlık tarihimizdeki muteber yerini hak ediyor.