“Dünyayı verelim çocuklara hiç değilse bir günlüğüne” demiş Nazım Hikmet.
Bu liste yazısında, son on yılda beyaz perdeye yansıyan dünyanın farklı yerlerinde yaşayan çocukların hikâyelerine yer verdim.
Keyifle okuyunuz.
Türkiye: Okul Tıraşı (2021)
Yönetmen Ferit Karahan’ın kendi hayat hikâyesinden yola çıkarak Gülistan Acet ile kaleme aldığı ve yönettiği Okul Tıraşı (2021), Antalya Altın Portakal Film Festivali dâhil yurt içi ve yurt dışındaki birçok festivalden ödülle döndü.
Yusuf ve Memo katı bir disipline sahip yatılı bir okulda okumaktadır. Yusuf, bir sabah rahatsızlanan arkadaşı Memo’yu hastaneye götürmeyi talep eder fakat okul yönetimi bu talebi başta dikkate almaz. Sonrasında durumun ciddiyetini farkına varan idare, Memo’yu hastaneye götürmeye karar verse de yoğun kar yağışı yolların kapanmasına neden olur.
Tam bir ihmalkârlar silsilesi olan okulda, herkes kendi yakasını kurtarmaya çalışır. Otokrasi, baskı ve yalanlar üçgeninde devam eden film boyunca ne Yusuf derdini açıklayabilir ne de yetişkinler onu anlayabilir.
ABD: Sweet Thing (2020)
Ankara Film Festivali’nde izleme şansını bulduğum Sweet Thing (2020), Amerikalı caz şarkısı Billie Holiday’den ismini alan on beş yaşındaki Billie ve kardeşinin yaşadıklarını konu edinir. İhmalkâr anneleri ve alkolik babalarından kaçıp kendi yollarını çizerler. Özgürlüğü keşfeden kardeşler için hayat toz pembe olmasa da daima neşelecek ve gülümseyeceklerdir.
Çocukların duyguları ile renk değiştiren film, özgün kurgusuyla seyirciye samimi ve sıcak bir 90 dakika sunuyor.
Meksika: Los Lobos (2019)
Meksikalı yönetmen Samuel Kishi’nin yarı otobiyografik filmi Los Lobos (2019), Meksika’dan ABD’ye göç eden Lucia ve iki oğlunun yaşadıklarını konu edinir. İngilizce dahi bilmeyen sekiz yaşındaki Max ve beş yaşındaki Leo’nun anneleri işteyken evden çıkmaları yasaktır. Tek istekleri bir gün Disneyland’e gitmek olan kardeşler günlerini dört duvar arasında İngilizce öğrenerek geçirirler. Çocukların hayal güçleri, zor koşulların üstesinden gelmelerine yardımcı olur. Film, çocukların hayal dünyası ile göçmen gerçeklikleri arasında acı tatlı bir anlatı ortaya koyuyor.
Rusya: Loveless (2017)
Andrey Zvyagintsev’in 2017 yapımı Loveless, sosyo-politik bir zeminde modern Rusya’yı ele alır. Filmin başında, Zhenya ve Boris’in evliliği çoktan çökmüştür. Sürekli kavga eden çift, bir an önce boşanıp yeni hayatlarına başlamak ister. İkilinin tartışmalarından birinde öğreniriz ki ikisi de boşandıktan sonra on iki yaşındaki oğulları Alyosha’yı istememektedir. Anne ve babası tarafından istenmediğini öğrenen Alyosha, ortadan kaybolur. Zhenya ve Boris oğullarının yokluğunu iki gün sonra fark edecektir.
Avusturya: Goodnight Mommy (2014)
Gerilim dolu bir filmle devam ediyoruz. Yönetmenliğini Veronika Franz ve Severin Fiala’nın üstlendiği Goodnight Mommy (2014) dokuz yaşındaki ikizler Lukas ve Elias’ın hikâyesini anlatıyor. Her şeyi birlikte yapan ikiz kardeşler, estetik operasyon sonrası eve gelen annelerini karşılar. Yüzü sargılarla sarılmış olan kadının tavırları annelerinki kadar sıcak değildir. İkizler, eve gelen kişinin kimliğinden şüphelenir. Film, anne ile ikiz çocukları arasındaki gerilim ve çatışmadan beslenir.
Suudi Arabistan: Wadjda (2012)
Filmin yönetmeni Haifaa Al Mansour, Suudi Arabistan’ın ilk kadın yönetmenidir. Kız olduğu için kendisiyle alay eden arkadaşına bisiklet yarışı ile meydan okuyan Wadjda, vitrinde gördüğü yeşil bisiklete sahip olmak ister. Yaşadığı yerde kadınların bisiklete binmesi hoş karşılanmayacağı için annesi kızının isteğini reddeder. Din, Wadjda’nın günlük yaşamındaki kısıtlamaların bir parçası olsa da o istediğinden vazgeçmeyecektir. Konusu itibariyle politik bir yönü bulunan film, çocuk karakterinin neşeli dünyasıyla romantik bir duyguya sahiptir.
Fransa: Tomboy (2011)
Laura on yaşında bir kız çocuğudur ve sevgi dolu bir ailede büyümektedir. Yeni taşındıkları mahallede kendisini Mickael olarak tanıtır ve erkek gibi davranmaya başlar. Toplumsal kimlik rollerine kafa tutan kahramanımızın söylediği yalanlar ve çocukça yöntemlerle saklamaya çalıştığı cinsel kimliği çok geçmeden su yüzüne çıkacaktır. Hikâye, Laure/Mickael’in yaşadıkları ve ailesiyle olan iletişimi çevresinde gelişir.
