Bu yıl 9’uncusu düzenlenen Bozcaada Uluslarası Ekolojik Belgesel Festivali’nde (BIFED) ödüller sahiplerini buldu. 101 ülkeden başvuran 1000’in üzerinde belgesel arasından 14’ünün finale kaldığı festivalde, Fethi Kayaalp Büyük Ödülü‘nü yönetmenliğini Meksikalı yönetmen Sergi Pedro Ros’un yaptığı, artık topraklarına su gitmeyen Yaqui Kabilesi’nin direnişine odaklanan Yo’eme Labirenti filmi aldı.
Bu yıl 101 ülkeden, 1000’i aşkın belgeselin başvurduğu, Bozcaada Belediyesi organizasyonuyla, Kadıköy Belediyesi Sinematek/Sinema Evi iş birliğiyle gerçekleştirilen ekoloji temalı belgesel festivali BIFED kapsamında 14 filmin yarıştı. Festivalin Ana Yarışma kategorisinde Fethi Kayaalp adına verilen Uluslararası Yarışma Ödülü’nü Yo’eme Labirenti filmi kazandı. İkincilik ödülü olan Madam Melpho Ödülü‘nü ise Brezilya yapımı Edna filmi kazanmayı başardı. Ayrıca bu sene Ana Yarışma jürisi, geçen senelerden farklı olarak bir filme de mansiyon ödülü vermek istedi. Jüri Özel Mansiyonu kazanan film ise Almanya ve Ekvador yapımı Benim Bu Çalınmış Ülkem filmi oldu.
Öğrenci filmlerine verilen Gaia Ödülü’nü ise Belçika, Portekiz, Macaristan, Brezilya ortak yapımı 0.2 Milligrams of Gold (0.2 Miligram Altın) kazandı. Ayrıca Gaia jürisi, önceki senelerden farklı olarak bu sene öğrenci filmlerinden birine de mansiyon ödülü vermek istedi. Mansiyon ödülü Türkiyeli genç yönetmen Mustafa Aydın’ın Afganistan’dan Türkiye’ye 60 günde yürüyerek göç edenlerin hikayesini anlattığı Haymatlos (Stateless) filmine verildi.
Toplam 4 kategoride 53 filmi izlemek için dünyanın farklı bölgelerinden yönetmenler, iklim mücadelecileri, öğretmenler ve öğrenciler festivalde buluştu. Bozcaada’da festival boyunca film okuma ve yürüyüş atölyeleri gerçekleşti. Ayrıca emek ve ekoloji konularında panel ve söyleşiler yapıldı ve film gösterimlerinin ardından adaya gelen yerli ve yabancı yönetmenler seyircilerin sorularını yanıtladı.
Holzer: Filmlerimiz Birbiriyle Konuşuyor
BIFED ekibinden Nazlı Salcıoğlu’nun sunduğu törende konuşan festival yönetmeni Petra Holzer şunları söyledi:
“Senenin büyük bir kısmında ve son dört ay aralıksız çalışırken son bir ayda tüm ekip son ayrıntıları hazırlarken sizleri görebiliyordum. Yorumlarınızla daha da güçlenen bir his bu; kameralarınızın arkasında, kurgu yaptığınız bilgisayarların arkasında sizleri görebildiğime inanıyorum. Galiba bu nedenle burada bir hayli mutlu insan oluyor. Seçtiğimiz filmler Andres’in de söylediği gibi birbiriyle konuşuyor. Bizler de öyle, birbirimizle konuşuyoruz, gerçekten konuşuyoruz.”
Büyük Ödül, Meksika’da Savaşla Mücadele Eden Yaqui Kabilesini Anlatan Yo’Eme Labireti Filminin
Meksikalı film yönetmeni Sergi Pedro Ros’un filmi Yo’eme Labirenti’ne Fethi Kayaalp Birincilik Ödülü verilmesi hakkında jüri adına Andres Veiel ve Daniel Lambo şu açıklamayı yaptı:
“Film seyirciyi gerçeküstü, ruhani manzaralara götürüp ilkel tribal ayinleri günümüz șiddeti ve yıkımları ile harmanlıyor. Tam ve mecazi anlamıyla, hayata ulaşımları tüketilmiș. Yönetmen, Yaqui halkı ile bir güven baḡı kurup onları empati ve saygı ile gösterip hikayeyi keșfederken kendi hayatını tehlikeye atmıștır. Ana hayat damarları olan yerel nehirlerinden gelen suyu kaybettikten sonra bile film, kabilenin aralıksız direncine odaklanıyor.”
Edna’nın Gerçeklik ve Hayal Arasındaki Hikayesini Anlatan Edna Filmi İkinci Oldu
BIFED jüri üyelerinden Joanna Arong Vazquez ve Daniel Lambo, ikincilik ödülü olan Madam Melpo’yu alan belgeseli açıkladı. Uluslararası Yarışma kategorisinde ikincilik ödülünü kazanan Eryk Rocha’nın Edna belgeselini jüri, “Sert șiirsel görüntüler ile Edna’nın özel hayatı ve topluluḡu hakkındaki düșüncelerini harmanlayarak bizi Edna’nın zorluklar içinde büyüdüḡü dünyasına götürüyor. Hayatı, onurlu bir hayat sürebilmek için ebedi, devamlı ve bitmeyen bir zorluk gibi. Edna’nın unutulması güç olan hatıralarına ve kendi kelimelerine odaklanan film; Brezilya’da, Amazon’da yașayan ve yavaș yavaș kușaktan kușaḡa kendi topraklarından ve kimliklerinden uzaklaștırılan halkın trajik kaderini ortaya çıkarıyor.” açıklamasıyla duyurdu.
Öğrenci Ödülü Gaia’nın Kazananı 0.2 Miligram Altın Oldu
3 kişilik Gaia jüri ekibi Eliane Raheb, Eser Yağcı, Sibel Yardımcı’dan oluşan jüri ekibinin ortak açıklamasıyla yapıldı. Jüriler “Belgesel kapitalizm, sömürgecilik, Avrupa merkezcilik ve insan merkezcilik arasında kurduğu bağlantıları, farklı tarihler, coğrafyalar ve ölçekler boyunca düşünmeye teşvik etmekte.” diyerek belgeseli tanımladı.
“Sinematik dili, kurgusu ve ses kullanımı itibariyla da dikkate değerdir: Sular altında kalması beklenen bir köyün insansız fotoğraflarına eşlik eden rüzgar, çocuk ve çan sesleri oradaki yaşamı hatırlatmakta; yönetmenin nüfuz edemediğini düşündüğü Amazon ormanlarının uzak açı fotoğraflarıyla içinde yürürken kameraya aldığı Ardennes ormanlarının hışırtısı iki farklı orman dünyasına açılmaktadır.” diyerek ödülün kazananı yönetmen Diego Quinderé de Carvalho’yu tebrik ettiler.
Ekvador’daki Yerli Halkın Direnişini Anlatan Benim Çalınmış Ülkem, Jüri Özel Mansiyon Ödülü’nü Aldı
BIFED jürileri Jüri Özel Mansiyon Ödülü’nü açıklayarak kazanan yönetmen Marc Wiese’i duyurdu ve bu ödülü Benim Bu Çalınmış Ülkem’e vermelerinin nedenini açıkladı. “Ekvador’un doḡal kaynaklarının yaḡmalanması ve buna karșı olan yerlilerin zorlukları ile ilgilenen Marc Wiese, hayatını tehlikeye atan çekimleri, etkileyici sinematografisi ve șiirsel anların da gösterimi ile dünyaya umut dolu ve zorlayıcı bir mesaj veriyor. Türkiye’nin de içinde bulunduḡu birçok ülkenin, uluslararası kurumlar ve yerel yetkililer tarafından bu tarz yıkımlara sürüklendiḡini görebiliriz. Daha fazla cesur insanın daḡlarını, nehirlerini ve topluluklarını korumaya çalıștıkları cesur filmlere ihtiyacımız var. Jüri bu umut, mücadele ve adalet duygularını așılayan ve festivalin ‘Savunucuları Savun’ ve ‘Yeșil Adalet’ sloganlarıyla uyușan bu filme özellikle deḡinmek istedi.” açıklamasını yaparak Ana Yarışma Mansiyon Ödülü’nün Ekvadorlu yerli mücadelecilere gittiğini belirtti.
Gaia Jüri Özel Mansiyon Ödülü ise Türkiye’den Mustafa Aydın’ın Haymatlos Filmine Verildi
Jüri, “Mültecilerin, özellikle de Afgan mültecilerin yolculuk ve hayatta kalma mücadelesini aktarmaktaki çabası ve niyetiyle Mustafa Aydın’ın yapımcılığını ve yönetmenliğini üstlendiği Haymatlos filmi jüri tarafından övgüye değer bulunmuştur.” diyerek belgeseli ve yönetmen Mustafa Aydın’ı tebrik etti.
BIFED kapanış töreninin ardından Ana Yarışma’nın kazanan filmi Yo’eme Labirenti salondaki izleyicilerle tekrar buluştu. Ana Yarışma ve Gaia kategorisinin kazanan filmleri, festivalin son gününde 16 Ekim Pazar günü Bozcaada’da izleyicilerle tekrar buluşacak. Sanatçı Pınar Tınç’ın doğada karşılaştığı çeşitli materyallerle tasarladığı “Mavi Zamanı” ismini verdiği heykel, kazanan yönetmenlere verildi. Festivalin bu seneki tasarımını Zeycan Alkış’ın yaptığı çanta ve Fulya Yazan’ın Bozcaada’daki Deli Asma isimli atölyesinde hazırladığı rozetler de festival misafirlerine ve izleyicilerine dağıtıldı.
Bozcaada Belediyesi ve Kadıköy Belediyesi Sinematek Sinemaevi iş birliğiyle gerçekleştirilen Green Film Network üyesi olan BIFED; Demirer Holding’in ana destekçiliğinde ve İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi, Mey/Diageo, Goethe Enstitüsü İstanbul, Avusturya Kültür Ofisi, Alba Sigorta ve Bozcaada Aral Çiftliği destekleriyle yapıldı.
BIFED Ödül Kazanan Filmler
Uluslararası (Ana) Yarışma
- Yo’eme Labyrinth (Yo’eme Labirenti), Sergi Pedro Ros, Meksika, 2019 | Fethi Kayaalp Büyük Ödülü
- Edna, Eryk Rocha, Brezilya, 2021 | Madam Melpho İkincilik Ödülü
Uluslararası (Ana) Yarışma Mansiyon
- This Stolen Country of Mine (Benim Bu Çalınmış Ülkem) – Marc Wiese, Almanya, Ekvador, 2022
Gaia Öğrenci Ödülü
- 0.2 Milligrams of Gold (0.2 Miligram Altın) – Diego Quinderé de Carvalho, Belçika & Portekiz & Macaristan & Brezilya, 2022
Gaia Öğrenci Mansiyon
- Haymatlos (Stateles) – Mustafa Aydın, Türkiye, 2022
