Yapay zekayı hem araç hem de özne olarak merkeze alan Bir Başkasının Rüyası, düşsel anlatısıyla uluslararası festivallerde ilgi topluyor.
Sinema tarihinde vizyona giren ve tamamen yapay zeka kullanılarak üretilen ilk uzun metraj film Post Truth’un (Gerçek Ötesi) ortak yapımcısı ve senaristi olarak adından söz ettiren Vikki Bardot’nun ikinci kısa filminin fragmanı ve afişi yayınlandı. Ayvalık Uluslararası Film Festivali’nde prömiyerini yapan Bir Başkasının Rüyası (Dreamt by Another), hemen ardından Adana Altın Koza Film Festivali’nde gösterildi. Gösterimlerinde son derece pozitif eleştiriler alan filmin Avrupa prömiyeri ise Ekim ayında, Leiden Uluslararası Film Festivali’nde yapılacak. Hollanda’nın yükselişteki festivallerinden olan LIFF, her yıl 100 filme ve 40.000’in üzerinde seyirciye eve sahipliği yapıyor.
Bu hafta 4. Evrensel Bilim Kurgu Ve Fantastik Film Festivali’nde gösterilecek film, Kasım ayında Fethiye Film Festivali’nde de izleyici karşısına çıkacak. Film ayrıca, Latin Amerika prömiyerini Trujillo Uluslararası Bağımsız Film Festivali’nde gerçekleştirdi. Yurtdışından pek çok festivale davet edilen film, önümüzdeki haftalarda gösterileceği diğer festivalleri de açıklayacak.
Yurtdışında Vikki Bardot ismiyle tanınan Gizem Avcıoğlu, yeni kısa filmini “yapay zeka ile yaratım sürecine dair düşsel bir alegori” olarak tanımlıyor. Pinokyo, Kadife Tavşan, Frankenstein ve son olarak Borges’in Dairesel Harabeler’inden pasajları iç içe geçirerek tek bir anlatı kuran film, ‘gerçek olma’ arzusunu merkezine alıyor. Canlanıp varlık kazanan tahta kuklaların, oyuncakların, canavarların yanına yapay zeka ve ürettiği imgeleri ekleyen film, rüya ile gerçek arasındaki sınırı ve dolayısıyla kendi varlığımızı da bulanıklaştırıyor.
Post-Sinemasal Bir Deneyim
Yapay zekanın hem özne hem de araç olduğu bu post sinemasal deneyim, teknolojik yaratımlarla edebiyat tarihinden yaratmak ve canlanmak üzerine örneklerle arasında kurduğu bağ ile dikkat çekiyor. Görsel dokusu Sokurov’dan Reygadas’a, Tarkovsky’den Malick’e kadar pek çok ustadan ilhamla tasarlanmış. Bir Başkasının Rüyası’nda, sanatçının kariyerinde sıklıkla referans olarak kullandığı erken dönem fotoğraf estetiğinin izleri de mevcut. Filmin hayli ön plana çıkan özgün müzikleri ise Alkan Avcıoğlu ile ortak bir çalışmanın ürünü. Bir Başkasının Rüyası, Gerçek Ötesi filminde olduğu gibi ikilinin yapım şirketi Spongeworthy Studio ismi altında çıkıyor.
2023 yılında yapay zeka ile video art koleksiyonları yayınlayan ve aynı yıl yapay zeka ve sanat üzerine bir TEDx konuşması yapan Bardot yapay zeka sanatının öncü isimlerinden birisi. Eserleri kısa süre içerisinde New York, Paris, Londra, Berlin, Roma, Barcelona, Seul, Los Angeles, São Paulo, Dubai ve Miami gibi şehirlerde, dünyanın dört bir yanında sergilendi. Son koleksiyonu Formless ise şu aralar New York’ta Heft Galeri’de sergileniyor. Bardot’nun dijital eserleri gibi sinema alanındaki çalışmaları da, yapay zekanın yenilikçi bir biçimsel ifadenin aracı olarak nasıl kullanılabileceğini gözler önüne seriyor.
“Yapay zeka ile ürettiğim pek çok proje gibi Bir Başkasının Rüyası filmi de her şeyden önce kavramsal bir çalışma” diyor Bardot: “Tüm görüntüler, ses ve müzik yapay zeka ile oluşturulunca, mefhumun kendisi üzerine düşündürmek de oldukça gerekli. Bu araçlar ile ürettiğimiz şeylerin gitgide daha gerçekçi olması ve insanoğlunun can verme arzusu üzerine de bir felsefi sorgulama işlevi görüyor film.” Filmde kullanılan anlatıcı dış ses ise, tıpkı ilk kısa filmi Gecenin Sonuna Yolculuk’ta (Journey to the End of the Night) olduğu gibi, yönetmenin kendi sesinin bir klonu.