Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Kurak Günler (2022)
    Drama

    Kurak Günler (2022)

    Bora Taşçı
    2 ay önce
    Jeanne (2019)
    Film Önerileri

    Jeanne (2019)

    Ekin Tayman
    2 ay önce
    In The Loop (2009)
    Film Önerileri

    In The Loop (2009)

    Burakhan Yanık
    2 ay önce
    A Feature Film About Life (2021)
    Drama

    A Feature Film About Life (2021)

    Doğaç İlbay
    3 ay önce
    Zootopia (2016)
    Animasyon

    Zootopia (2016)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 ay önce
    Nomadland (2020)
    Film Önerileri

    Nomadland (2020)

    Göksu Ertüren
    3 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)
    Eleştiri - İzlenim

    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)

    Mustafa Yılmaz
    2 saat önce
    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)
    Analiz

    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)

    İrem Yavuzer
    3 gün önce
    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları
    Liste

    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

    Tuba Büdüş
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Guillermo del Toro’nun Karanlık ‘‘Pinocchio”sundan Yeni Fragman Paylaşıldı
    Haberler

    Guillermo del Toro’nun Karanlık ‘‘Pinocchio”sundan Yeni Fragman Paylaşıldı

    Tuluhan Sena
    4 gün önce
    Ruben Östlund İmzalı Triangle of Sadness’tan İlk Fragman Geldi!
    Haberler

    Ruben Östlund İmzalı Triangle of Sadness’tan İlk Fragman Geldi!

    İrem Naz Güvel
    4 gün önce
    Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali Jürisi Belli Oldu
    Haberler

    Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali Jürisi Belli Oldu

    Nazlı Esen Albayrak
    5 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    2 gün önce
    Impasse (2009)
    Kısa Filmler

    Impasse (2009)

    Zeynep Özaydın
    9 ay önce
    The Pregnant Ground (2019)
    Kısa Filmler

    The Pregnant Ground (2019)

    Berfin Tataroğlu
    9 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Kurak Günler (2022)
    Drama

    Kurak Günler (2022)

    Bora Taşçı
    2 ay önce
    Jeanne (2019)
    Film Önerileri

    Jeanne (2019)

    Ekin Tayman
    2 ay önce
    In The Loop (2009)
    Film Önerileri

    In The Loop (2009)

    Burakhan Yanık
    2 ay önce
    A Feature Film About Life (2021)
    Drama

    A Feature Film About Life (2021)

    Doğaç İlbay
    3 ay önce
    Zootopia (2016)
    Animasyon

    Zootopia (2016)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 ay önce
    Nomadland (2020)
    Film Önerileri

    Nomadland (2020)

    Göksu Ertüren
    3 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)
    Eleştiri - İzlenim

    Kamera, Tokyo ve Direniş: The Man Who Left His Will On Film (1970)

    Mustafa Yılmaz
    2 saat önce
    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)
    Analiz

    Ruhun Mabedi: Suleiman Mountain (2017)

    İrem Yavuzer
    3 gün önce
    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları
    Liste

    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

    Tuba Büdüş
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Guillermo del Toro’nun Karanlık ‘‘Pinocchio”sundan Yeni Fragman Paylaşıldı
    Haberler

    Guillermo del Toro’nun Karanlık ‘‘Pinocchio”sundan Yeni Fragman Paylaşıldı

    Tuluhan Sena
    4 gün önce
    Ruben Östlund İmzalı Triangle of Sadness’tan İlk Fragman Geldi!
    Haberler

    Ruben Östlund İmzalı Triangle of Sadness’tan İlk Fragman Geldi!

    İrem Naz Güvel
    4 gün önce
    Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali Jürisi Belli Oldu
    Haberler

    Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali Jürisi Belli Oldu

    Nazlı Esen Albayrak
    5 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Kimin Umurunda (2020)
    Kısa Filmler

    Kimin Umurunda (2020)

    Zeynep Özaydın
    2 gün önce
    Impasse (2009)
    Kısa Filmler

    Impasse (2009)

    Zeynep Özaydın
    9 ay önce
    The Pregnant Ground (2019)
    Kısa Filmler

    The Pregnant Ground (2019)

    Berfin Tataroğlu
    9 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Zihinlere Dayatılan Duvarlar: La classe operaia va in paradiso

avatar yasemin
8 sene önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 6 min
0
1
Zihinlere Dayatılan Duvarlar: La classe operaia va in paradiso
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

work2

“Besin denilen bir hammaddeyi alırsınız; vücuttaki farklı makineler bunu işler; ve diğer yandan son ürün çıkar… Bok! İnsan mükemmel bir küçük bok makinesidir. Yazık ki bu ürünün pazarı yok. Yoksa hepimiz birer kapitalist olurduk.”

Elio Petri’nin bir fabrika ve bu fabrikanın işçilerinden Massa’nın özelinde, İtalya’daki üretim sürecinin modernleşmesinin işçi sınıfı üzerindeki etkilerini ironik bir dille ele aldığı filmi La classe operaia va in paradiso (İşçi Sınıfı Cennete Gider, 1971) bu çarpıcı cümlelerle başlar.

Massa fabrikadaki diğer işçilere göre verimliliği daha yüksek bir işçidir ve ismi aylık başarı listesinin başındadır. Bunun nedeni bakmakla yükümlü olduğu iki ailesinin olmasıdır. Karısı ve oğlundan ayrıdır fakat oğlunun mali sorumluluğunu o üstlenmiştir. Ayrıca kuaför sevgilisi Lidia ve oğlu da onunla yaşamaktadır. Tüm bunlar onun parça başı işteki yüksek oranı tutturarak diğer işçilerden daha fazla ücret almasını zorunlu kılar ancak fabrikadaki diğer işçiler bu durumdan hoşnut değillerdir ve ona baskı yapmaya başlarlar. Massa tepki olarak daha hızlı çalışmak istediğinde dikkati dağılır ve parmağını makineye kaptırır. Bu olay Massa’nın yaşamında bir dönüm noktası olur ve deyim yerindeyse asıl film bundan sonra başlar.

Kapitalist iş bölümü, üretim sürecinde işçilerin her parçayı nasıl ve ne kadar süre içerisinde üretmesi gerektiğini önceden belirlemiş ve bunun üzerinden bir ücret sistemi geliştirmiştir; parça başı ücret. Bu sistem işçileri vasıfsızlaştırıp birbirlerinin yerini alabilecek düzeye indirgerken, kapitalistlerin işçiler üzerindeki denetimini güçlendirmiştir. Dolayısıyla işçi insani vasıflarından sıyrılarak makineleşmiş, zihinsel faaliyetleri engellendiğinden mekanik düşünmeye başlamış ve yaptığı işi sorgulamaz hale gelmiştir. Petri’nin fabrikasında da durum bundan farklı değildir.

classeop

Massa’nın kendisine yabancılaşmasında ve makinesiyle özdeşleşmesinde parça başı sisteminin etkisine ek olarak yönetimin başka uygulamaları da etkilidir. İşçilere her sabah fabrikaya girerken onları günaydın diyerek karşılayan ve onlara verimli bir iş gününün sırrının makineleriyle yakın ilişkide olmalarıyla mümkün olduğunu hatırlatan bir söylev dinletilerek motivasyonları artırılmaya çalışılır. Yönetmenin işçinin makineyle özdeşleşmesine yaptığı en dikkat çekici vurgulardan bir diğeri de Massa’nın yeni gelen iki işçiye parça başında nasıl verimli olunacağını anlattığı sahnededir. Onlara fabrikadaki kızlardan birinin kalçalarına konsantre olarak nasıl ritmi sağladığını anlatır ve şöyle der: “Bir parça…bir kalça…bir parça…bir kalça…”  Fabrikanın koşulları işçilerin bireysel yaşamlarına, toplumsal hayatlarına o kadar nüfuz etmiştir ki Massa cinselliği bile mekanik bir düzeyde anlamlandırmadan edemez. Parça başındaki verimliliğinde olduğu gibi gecede kaç kere yaptığıyla övünmekten geri durmaz. İki durumda da onun için önemli olan niceliktir.

Parmağını yitirmeden önce, içinde bulunduğu sisteme uyumlanmış ve yöneticileri tarafından takdir toplayan Massa için,  yanı başındaki direnişler, sendikalıların grevleri ya da Maocu öğrenci gruplarının eylemleri hiçbir anlam ifade etmez. Ancak istirahat sürecinde akıl hastanesindeki eski dostu Militana’yla görüşmesi olaylara bakışını değiştirir. Ona tam olarak ne zaman delirdiğini sorduğunda “buna karar veren başkaları” yanıtını alır. Fabrikadaki olaylar ve grevlerden bahsettiğinde Militana sorunun asıl çözümünün kapitalist sistemin yok edilmesiyle mümkün olacağını söyler. Görüşme esnasında Militana’nın akıl hastanesine yatmasına neden olan sözlerini de öğreniriz. İşverene gidip ne üretmek için çalıştığını öğrenmek istemiştir. Sürekli aynı işi yapan (vida sıkan, parça üreten vb.) ve bir makinenin dişlileri gibi çalışan işçiler üretim sürecinin tamamından bihaber çalışırlar ve ne ürettiklerinin bilgisini sorgulamazlar. Militana’nın burada yaptığı, onun diğerlerinden farklı olarak yabancılaşmaması ve içinde bulunduğu durumu sorgulamasıdır. Akıl hastanesinde olmasının asıl nedeni budur.

11

Yeniden çalışmak üzere fabrikaya döndüğünde Massa, eskisi gibi hızlı çalışmaz ve bu durum eleştirildiğinde de artık patronların cebini doldurmak için kendini zorlamayacağını belirtir. Söyledikleri üzerine fabrikanın psikoloğuna yönlendirilen Massa, Militana’nın ne demek istediğini daha iyi kavrar. Fabrikada başlayan grev hareketinde parça başı ücretlerin artırılmasını talep eden grup ve daha radikal olan, parça başı ücrete dayanan sistemin tümden kaldırılmasını talep eden grup arasında radikal olan gruptan yana çıkar ve yaptığı konuşmayla herkesin beğenisini toplar. Ancak birinci grubun talepleri kabul edilir ve Massa da işten çıkarılır. İşsiz kalan Massa radikallerden yardım talep eder fakat onunla kişisel olarak değil sınıfsal düzeyde ilgilendiklerini bildirirler.

Tüm bunların üzerine sevgilisi tarafından da terk edilen Massa tekrar akıl hastanesindeki dostu Militana’yla görüşür. Bu defa ondan “nerede bir duvar varsa yıkacaksın” yanıtını alır. Bu ziyaretin ardından iyice bunalıma sürüklenen Massa evdeki bir dolu anlamsız eşyayı fark ederek yok eder. Burada Massa’nın ilgisini çeken eşyalar arasında dört adet çalar saat, vazolar, âşık çift biblosu, palyaço resmi, oyuncak hayvanlar vardır. Tüm bunları incelerken ücretlerini ve kaç saatlik çalışmaya tekabül ettiğini yineler sürekli ve tüm bunların mucidiyle bir tanışsam der. Kapitalist sistem iş dışı yaşamı da düzenler ve sahte ihtiyaçlar yaratarak bireye tüketime dayalı yaşam biçimini dayatır. Massa parça başından yüksek ücret alır ancak sistem gerekli tüketim alanını yaratır ve kendisine dönüşümü fazlasıyla sağlar. Lidia’nın Massa’yı terk ederken “Vizon kürk alacağım çünkü ben bunu hak ediyorum.12 yaşımdan beri çalışıyorum” demesi de bunu doğrular nitelikteki sahnelerdendir.

Sevgilisi Lidia’yla tekrar bir araya gelen Massa, sendika delegelerinden de tekrar işe alındığı haberini alır. Delegeler grevin sonuçlandığını ve tekrar işe alındığını zafer kazanmışlar gibi anlatırlar. Sendikanın acımasız, sömürücü, insanlıktan çıkarıcı fabrika şartlarına isyan ettiği için işten atılan bir işçinin yine aynı şartlarda çalışmaya geri dönmesini zafer olarak algılaması oldukça ironiktir.

PDVD_166

Filmin sonunda Massa’yı ve diğer işçileri montaj bandı etrafında görürüz. İşçiler sıra kendilerine geldiğinde tıpkı bir makine gibi sürekli olarak aynı işi yaparlar. Bu sırada Massa fabrikanın sağır edici gürültüsünde yanındaki işçiye gördüğü bir düşü anlatır; düşünde cennettedir. Kulaktan kulağa yayılan düşü merak eden işçiler “ben de orada mıydım”, “ne yapıyorduk” diye sorarlar. Ne yaptıklarını öğrenemeyiz. Cevabı duymadan kamera, montaj hattı boyunca ilerler ve bitmiş ürünü göreceğimizi umarken görüntü donar. Petri bizi aklımızı kurcalayan şu sorularla baş başa bırakır. İşçi sınıfının cennetine ulaşması, bitmiş ürünün bilgisine ulaşmasıyla mı mümkün olacaktı? Yoksa Militana’nın söylediği gibi bireyin özgünlüğüne, toplumsal yaşamına, zihinlere kadar gelip dayatılan duvarların yıkılmasıyla mı?

1972 yılında Cannes Film Festivali’nden Altın Palmiye ile dönen film, sosyalizm propagandası yaptığı gerekçesiyle bir dönem yasaklanmıştır.

Etiketler: 1971anasayfaelio petriFİLM ELEŞTİRİSİgian maria volontéİŞÇİ SINIFI CENNETE GİDERkapitalizmLA CLASSE OPERAIA VA IN PARADISOMAKİNELEŞMEPOLİTİK FİLMWORKING CLASS GOES TO HEAVENyabancılaşmaYasemin Kartal
avatar

yasemin

15 Şubat 1988’te İstanbul’da doğdu. Okumaya, araştırmaya, yazmaya olan merakı sinemaya olan tutkusuyla birleşince sinemayı meslek edinmeye karar verdi. Ve Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-Tv Senaryo yazarlığı bölümünü bitirdi. Sinema yazıları yazıyor ve senaryo çalışmalarını sürdürüyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Bir Rüya İçin Ağıt: Midnight Cowboy

    Bir Rüya İçin Ağıt: Midnight Cowboy

    28 Ağustos 2014
    Bir Yalnızlık Figürü Olarak Anayurt Oteli’nin Zebercet’i

    Bir Yalnızlık Figürü Olarak Anayurt Oteli’nin Zebercet’i

    7 Temmuz 2014
    Mavi ya da Hüznün Konçertosu; Trois Couleurs: Bléu

    Mavi ya da Hüznün Konçertosu; Trois Couleurs: Bléu

    25 Mayıs 2014
Sonraki Yazı
The Ruling Class (1972)

The Ruling Class (1972)

Yorumlar 1

  1. avatar kübra says:
    3 sene önce

    Çok güzel yazmışsınız. Bu filmi yüksek lisans makale ödevlerimden birine konu olarak aldım. Çok yardımcı oldu yazınız. Kaleminize, emeğinize sağlık .)

    Cevapla

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Camino (2008)
Drama

Camino (2008)

Öncü Gülmez
17 Temmuz 2011
Andrea Arnold’dan Üç Kısa: Nasıl Başladı?
Analiz

Andrea Arnold’dan Üç Kısa: Nasıl Başladı?

Bora Taşçı
18 Temmuz 2022
Başka Sinema’dan 45film’lik Bir Yaz Programı
Haberler

Başka Sinema’dan 45film’lik Bir Yaz Programı

Ekin Taneri
17 Temmuz 2022
  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2020

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Playlists
  • Podcasts
  • Etkinlikler
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2020

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In