Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Kurak Günler (2022)
    Drama

    Kurak Günler (2022)

    Bora Taşçı
    2 ay önce
    Jeanne (2019)
    Film Önerileri

    Jeanne (2019)

    Ekin Tayman
    2 ay önce
    In The Loop (2009)
    Film Önerileri

    In The Loop (2009)

    Burakhan Yanık
    2 ay önce
    A Feature Film About Life (2021)
    Drama

    A Feature Film About Life (2021)

    Doğaç İlbay
    2 ay önce
    Zootopia (2016)
    Animasyon

    Zootopia (2016)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 ay önce
    Nomadland (2020)
    Film Önerileri

    Nomadland (2020)

    Göksu Ertüren
    2 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları
    Liste

    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

    Tuba Büdüş
    2 gün önce
    “Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi  (1998)
    Analiz

    “Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi (1998)

    Ekin Tayman
    5 gün önce
    Film Listesi: Anne-Kız İktidar Çatışması
    Liste

    Film Listesi: Anne-Kız İktidar Çatışması

    Büşra Soylu Küçükkaya
    6 gün önce
  • HABERLER
    Özcan Alper’in Son Filmi Aşıklar Bayramı’ndan Fragman Geldi
    Haberler

    Özcan Alper’in Son Filmi Aşıklar Bayramı’ndan Fragman Geldi

    Ekin Taneri
    13 saat önce
    Ayvalık Uluslararası Film Festivali’nin Açılış Filmi Belli Oldu
    Haberler

    Ayvalık Uluslararası Film Festivali’nin Açılış Filmi Belli Oldu

    Ekin Taneri
    2 gün önce
    9.Uluslararası Uşak Kısa Film Festivali Sinemaseverlerle Buluşmaya Hazırlanıyor
    Haberler

    9.Uluslararası Uşak Kısa Film Festivali Sinemaseverlerle Buluşmaya Hazırlanıyor

    Tuluhan Sena
    4 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Impasse (2009)
    Kısa Filmler

    Impasse (2009)

    Zeynep Özaydın
    8 ay önce
    The Pregnant Ground (2019)
    Kısa Filmler

    The Pregnant Ground (2019)

    Berfin Tataroğlu
    9 ay önce
    Aidiyet (2015)
    Kısa Filmler

    Aidiyet (2015)

    Zelal Aria Narin
    9 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Kurak Günler (2022)
    Drama

    Kurak Günler (2022)

    Bora Taşçı
    2 ay önce
    Jeanne (2019)
    Film Önerileri

    Jeanne (2019)

    Ekin Tayman
    2 ay önce
    In The Loop (2009)
    Film Önerileri

    In The Loop (2009)

    Burakhan Yanık
    2 ay önce
    A Feature Film About Life (2021)
    Drama

    A Feature Film About Life (2021)

    Doğaç İlbay
    2 ay önce
    Zootopia (2016)
    Animasyon

    Zootopia (2016)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 ay önce
    Nomadland (2020)
    Film Önerileri

    Nomadland (2020)

    Göksu Ertüren
    2 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları
    Liste

    Ailem Olmadan Asla: Sinemanın Problemli Çocukları

    Tuba Büdüş
    2 gün önce
    “Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi  (1998)
    Analiz

    “Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi (1998)

    Ekin Tayman
    5 gün önce
    Film Listesi: Anne-Kız İktidar Çatışması
    Liste

    Film Listesi: Anne-Kız İktidar Çatışması

    Büşra Soylu Küçükkaya
    6 gün önce
  • HABERLER
    Özcan Alper’in Son Filmi Aşıklar Bayramı’ndan Fragman Geldi
    Haberler

    Özcan Alper’in Son Filmi Aşıklar Bayramı’ndan Fragman Geldi

    Ekin Taneri
    13 saat önce
    Ayvalık Uluslararası Film Festivali’nin Açılış Filmi Belli Oldu
    Haberler

    Ayvalık Uluslararası Film Festivali’nin Açılış Filmi Belli Oldu

    Ekin Taneri
    2 gün önce
    9.Uluslararası Uşak Kısa Film Festivali Sinemaseverlerle Buluşmaya Hazırlanıyor
    Haberler

    9.Uluslararası Uşak Kısa Film Festivali Sinemaseverlerle Buluşmaya Hazırlanıyor

    Tuluhan Sena
    4 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Impasse (2009)
    Kısa Filmler

    Impasse (2009)

    Zeynep Özaydın
    8 ay önce
    The Pregnant Ground (2019)
    Kısa Filmler

    The Pregnant Ground (2019)

    Berfin Tataroğlu
    9 ay önce
    Aidiyet (2015)
    Kısa Filmler

    Aidiyet (2015)

    Zelal Aria Narin
    9 ay önce
  • PLAYLISTS
  • PODCASTS
  • ETKİNLİKLER
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İLETİŞİM/REKLAM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Analiz

Druk (2020): Gelos Bizden Yana Olsun

avatar Fil'm Hafızası
1 sene önce
Analiz, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 8 min
0
0
druk
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Dogma 95 akımının kurucularından olan Danimarkalı yönetmen Thomas Vinterberg, son filmi Druk (2020) – Another Round ile 33. Avrupa Film ödüllerinde En iyi Film ödülünün sahibi oldu. Ayrıca film, en iyi yönetmen, en iyi erkek oyuncu (Mads Mikkels) ve en iyi senaryo ödüllerini de aldı.

Filmin çekimleri sırasında Vinterberg’in 19 yaşındaki kızı trafik kazası geçiriyor ve hayatını kaybediyor. Yönetmen, yaşadığı bu travmatik dönemde, filmi tamamlayamayacağını düşünse de oyuncuların ve set ekibinin desteği ile projeyi bitirebildiğini söylüyor. Belki bunun etkisi ile filmin her karesinde bireyin iyileşmeye ve kendini mutlu kılmaya olan inancını hissediyoruz.

Film bir grup öğretmenin sıradan buldukları hayatlarından çıkış çabalarını anlatıyor. Bu çıkış çabasında Vinterberg, tıpkı Tragedya’nın doğuşundaki gibi Apollon ile Dionysos’u karşı karşıya getiriyor. Böylece, Tragedya’nın doğabilmesi için gerekli olan uyumu/sentezi oluşturuyor.

Dört arkadaş bir akşam aralarından birinin (Nikolaj’ın) doğum gününü kutlamak için yemeğe çıkar. Bu akşam yemeği bir kırılmanın başlangıcı olur. Martin, hayatının rutine gömülmüş ve her geçen gün onu bitiren bir depresyon hâli ile geçtiğini fark eder. Eski heyecanlı ve mesleğine aşık gençlik günlerini hatırlatan arkadaşları, Martin’in kaçtığı devinimsizlik hali ile yüzleşmesine sebep olur. Bu akşam, bir zamanlar profesyonel bir dansçı olan Martin’in dans etmek bir yana hareket etmekten uzak, sıradanlığın yok edici sarmalına kendisini kaptırmış, derste bile oturduğu sandalyesinden kalkmayan bir insana evirildiği gerçeğini gösteren bir aynaya dönüşür.

Martin’in bu hâli, Sartre’ın bulantı olarak tanımladığı bir varoluşsal anlamsızlık dönemi gibidir. Bu dönem kişinin, kendisini manasız ve beyhude bir akışa bıraktığı, bir yandan varlığın ağırlığını omuzlarında hissettiği ama diğer yandan da bu varlığın bir saçmalık olduğunu düşündüğü bir varoluş sıkıntısıdır. Bulantı bu varoluş süreci ile başlar. İnsan tüm yaşamı süresince sorumluluk duygusundan yoksun olamayacağı için bulantıdan kurtulamaz. İnsan, tıpkı Martin gibi hayatı boyunca kendini yaratma çabasına girerek çeşitli eylemlerde bulunur ve bu bulantıdan kaçmaya çalışır.

Bu gece yaşanan yüzleşme Martin’i harekete geçmeye zorlar. Dört öğretmenden biri olan ve psikoloji ile ilgilenen Nikolaj, yemekte psikiyatrist Finn Skårderud’den ve onun teorisinden bahseder. İnsanın vücudundaki alkol oranının düşük olduğunu ve bu oranın az üstünde bireyin daha yaratıcı ve rahat olduğunu anlatır. Bu teoriden ilham alan Martin, iş yeri olan okulda içinde bulunduğu döngüyü yıkmak amacıyla alkol almaya başlar. Ardından diğer üç öğretmen arkadaşı da bu deneye dahil olur. Apolloncu düzenden sıkılan öğretmenler, Dionysos’un yolundan gitmeye karar verirler. Hep birlikte bir dizi kural koyarlar. Hafta sonları ve akşamları saat sekiz sonrası alkol almazlar. Bu deney bir yandan da kendilerince rutine bir başkaldırıdır. Alkol tükettikleri yer, rutinin temsili grounding day mekânı olan okulu kapsar. Film, alkolizme parmak sallamaz ama sallamadan da aşırılığın negatif sonuçlarını gösterir. Sürekli haz odaklı yaşamanın kendini baltalayan bir kısır döngüye girdiğini görmemizi sağlar. Kısacası, bizi varlık ve hiçlik arasındaki ince ipte yürütür.

Billy Wilder’ın The Lost Weekend (1945) filmindeki Don Birham’a benzer ana karakterimiz Martin. Don, alkolü anlatırken, karaciğerini mahveden bir şey olduğunun farkındadır. Ama onu ilgilendiren tarafı alkollü olduğu zaman, zihninin girdiği labirentlerdir. Don, gittiği bardaki barmene, “aniden sıradan olan her şeyin üzerine çıkarsın ve özgüvenin yerine gelir, doruğa doğru yükselirsin”, der. Sartre’ın bahsettiği Tanrı olma arzusuna ulaşma yolu olarak alkolü bulmuştur Don. Eksiği tamamlamak için kendi varoluşuna inanabilmek ve bu varoluştan mutluluk duyabilmek için alkole başvurur. Çünkü alkol aldığında Niagara Şelalesi’nin ortasındaki bir ip cambazı kadar akıllı ve kusursuz göründüğünü düşünür. Bu kusursuz görüntü aslında bir yanılsamadır. Martin de sınıfta alkol aldıkça öğrencileri büyüleyen bir sihirbaz olur. Ama bu durum devam ettikçe alkol ve eğlence kendi kuyruğunu yemeye başlayan bir yılana dönüşür. İnsanın içindeki Dr. Jekyll kaybolur ve yerine nerede ne yapacağı belli olmayan Mr. Hyde gelir. Aşırılığın verdiği zararı beraberinde sürükler. Don da Martin de, başlarda Mr. Hyde olmayı sevseler de sonraları işin içinden çıkamazlar.

Don, sevgilisinin ailesi ile tanışabilecek özgüvene sahip değildir. Bu konuda oldukça çekingen davranır. Martin’in de sınıfta, öğrencilerin ve velilerin karşısındaki davranışları Don ile benzerlik gösterir. İkisi de alkol aldıktan sonra alkolün etkisi ile Don’un tabiri ile Musa heykelinin sakalına şekil veren Michelangelo’ya dönüşür. Küçük düşmemek ve gülünç olmaktan kaçınmak için içilen içki, bir süre sonra küçük düşme ve gülünç olma aracına dönüşür.

Eşi ve işi ile problemleri olan Martin’in hayatı, vücudundaki eksik alkol oranını tamamlaması sonrası yoluna girmeye başlasa da bu durum geçici olur. Nikolaj’ın bilincin yok olduğu sınırları deneyimlemek istemesi her şeyi değiştirir. Alkol dozu artar. Çünkü, Nikolaj, bilincin yitimini merak etmektedir, tıpkı insanın tarih boyunca merak ettiği gibi. Bunun sebebi, insanın ancak bilinç dışında özgürleşebileceğini düşünmesidir.

İnsanın bu merakının köklülüğüne örnek olarak şaman ritüelleri gösterilebilir. Şamanizmin temelinde, şamanın belirli psişik teknikleri ile derin bir depresyon halinden çıkış yöntemleri kullanmaları vardır. Bunun amacı ise Nikolaj’ın arzusu gibi bilinci ortadan kaldırmak ve bilinçaltından görüntülerle karşılaşmaktır. Çünkü insanın şifası bilinç dışı halinde gizlidir. Davul sesi ve dans eşliğindeki gerçekleştirilen bu ritüellerde kendinden geçme ve başka aleme gidebilmek arzulanır. Bu arzu Sartre’ın da bahsettiği, insanın “dünyanın ötesinde olma ve tanrısallaşma” arzusundan kaynaklanmaktadır. Şaman, transa girer ve ruhu böylece özgürleşir ve dolaşır. Bu trans kişiyi iyileştirmek için yapılır. Şamanların ritüellerindeki en önemli yardımcı unsurları, onların ayrılmaz bir parçası olan davullarına, yaşadıkları olumsuz hayat deneyimlerini kazımaları bu iyileşme çabasını gösterir.

“Yürüyüşe çıkabildiğim sürece, hiçbir şeyden korkmuyorum, ölümden bile. Çünkü yürüyebildiğim sürece, her şeyden yürüyerek uzaklaşabiliyorum.” Kierkeegard

Vinterberg’in filmde genç ve kaygılı bir öğrenci üzerinden alıntıladığı Danimarkalı düşünür Kierkegaard’ı seçişi tesadüf değildir. Çünkü Kierkegaard, kaygıyı kat edilen yolda bir eşlikçi olarak görür. Bu yüzden de gereklidir. Kaygı olmaksızın hareket de mümkün değildir. Hareketi ateşleyen fitil kaygıdır. Ona göre sağlık harekette, hastalık ise durağanlıktadır. Martin karakterinin farkındalık öncesi içinde bulunduğu durum tam bir devinimsizlik halidir. Uyuşuk ve uyuşukluğun yarattığı depresyon halidir. Bu hâlden hareket etmeksizin bir çıkış söz konusu değildir. Olumlu ya da olumsuz sonuç doğuracak herhangi bir hareket bu hastalıklı halinden onu çıkarır. Deneyi uygulamaya karar vermeleri karakterlerin devinimsiz yaşamdan çıkmalarını sağlar. Filmde de hareketin bereketi doğurduğuna tanık oluruz. Kierkegaard, sağlıklı bir insanı hareketsizliğin hasta edeceğini söylerken kastettiği durumun içindedir Martin.

“Dünya asla beklediğiniz gibi değil.”

Dans sahnesinde “What a life?” şarkısı eşliğinde eğlenen kalabalık, müziğin ruhunda yeniden tragedyayı doğuruyormuş gibidir. Pandemi nedeni ile eve kapanıp eğlenmenin unutulduğu bu günlerden sanki eski hayatlarımıza dönüşümüzün kutlanışı gibi hissettirir.

Druk (2020): Neşeyi unutturmayan Gelos’un eşlik ettiği, umutlu ve çok büyük laflar etmeden bunu başaran lakonik bir film. Şarap tanrısı Dionysos’un başrolde olduğu filmde kahkaha tanrısı Gelos da ona sıkça eşlik eder. Dionysos, mitolojide önceleri önemsenmeyen ama sonrasında Helen pantheonuna aykırı düşse de benimsenen bu tanrı, yine film boyunca toplumun kurallarına aykırı hareket eder. Tepki ve direncin karşılığı olan, hazzın ve acının uçlarını temsil eden Dionysos’a, kışkırtıcı ve baştan çıkarıcı müzikler eşlik eder.  Zaten bu sebeple Dionysos, psikiyatride manik depresif duygu durumuna karşılık gelir. Vinterberg’in filmde seçtiği müzikler de bunu doğrular niteliktedir.  Bu iniş çıkışlı duygu durumu, bir anlamda Martin’in de içinde bulunduğu davranışlarını açıklar. Dionysos, filmde de kaosu simgeler ve yıkıcı ama aynı zamanda sonrasında da yaratıcılığı doğuran döngüselliği ile güdüsel olanın yıkma gücünü gösterir. Apollon’un antitezidir. “Apollon’daki “kendini bil” deyişi, Dionysos ile tam tersine dönüşür”: “Kendini unut!”

Film, bir orta yaş krizi gibi görünse de aslında onun ötesinde bir şeyden bahseder. Kayıp gençliklerinin peşinden gidişlerinden ziyade daha çok kendi hallerini tedavi için uğraşan insanların mutlu olma çabalarını izleriz. Kapanış sekansı, Martin kendisini bir dansçı olarak görmese de bu durumun güzel ve mutlu bir şekilde dans etmesine engel olmadığını fark etmesi ile biter. Tıpkı şamanların iyileştirici ritüelleri gibi o da kendi iyileştirici ritüelini keşfeder. Aslında mükemmel olma çabasından, tanrısallaşma arzusundan vazgeçer ve kendi varlığı ile yüzleşir. Sonunda olumsuz deneyimler yaşasa da sıradanlığın zehrini kusmuş ve tekrar hayata dönmüş bir Martin’i izleriz. Bu muhteşem dans ile final yapan film, Kierkegaard’ı haklı çıkarır. Dans etmenin büyüsü ve hareketin iyileştirici gücüne hep birlikte şahit oluruz.

Gelos bizden yana olsun.

Semiha İktüeren

 

EKLER:

“Başıma harika bir şey geldi. Göğün yedi kat yukarılarına çekildim. Tanrılar orda saf saf dizilip oturuyorlardı. Ne dilersin dedi Merkür, gençlik mi? Güzellik mi? Güç mü? Uzun ömür mü? Yoksa sandığımızda bulunan öteki nimetlerden birini mi? Sadece bir tanesini seçeceksin ama. Bir an şaşırdım kaldım. Sonra tanrılara şu şekilde hitap ettim. “çok saygı değer çağdaşlar, dileğim tek şudur ki; kahkaha hep benden yana olsun.”  Kierkeegard

Not: Dionysos’un doğuş miti: Zeus ile Semele’nin oğludur. Zeus, ölümlü olan Semele’ye âşık olur. Semele onu insan olarak görür. Ama bir gün tanrı halini görmek ister. Zeus direnir, istemez. Çünkü olacakları bilir. Semele ısrar edince Zeus tanrı olarak görünür ona ve Semele ölür. Dionysos’a hamile olan Semele’nin şiş karnını Zeus alır ve kendi kalçasına diker. Ardından Dionysos, Zeus’un kalçasında büyür ve doğar.

*Groundhog Day /Harold Ramis’in filmi (1993)

*Gelos / Kahkaha Tanrısı / Yunan mitolojisi

*Dionysos / Şarap Tanrısı / Yunan mitolojisi

*Apollon / Işık ve Sanat Tanrısı / Yunan mitolojisinde

*Lakonik / Basit ve öz – Spartalıların öncüsü olduğu lakonizm teriminden gelir

*Dogma 95 / Film akımı – Lars Von Trier ve Vinterberg tarafından kurulmuştur

* Dr. Jekyll ve Mr. Hyde / Robert Louis Stevenson’ın romanı

 

Kaynakça:

  1. Søren Kierkegaard – Kahkaha Benden Yana
  2. Søren Kierkegaard – Kaygı Kavramı
  1. Henidik Dergi
  2. P. Sartre – Varlık ve Hiçlik
  3. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/909608
  4. Nietzsche – Müziğin Ruhunda Tragedyanın doğuşu
  5. Mircea Eliade – Şamanizm

Etiketler: Another RoundDrukmads mikkelsenthomas vinterberg
avatar

Fil'm Hafızası

YazarınDiğer Yazıları

    Onur Mücadelesi Verenlerin Sineması: Kuir Sinema

    Onur Mücadelesi Verenlerin Sineması: Kuir Sinema

    27 Haziran 2022
    Umut Aşılayan Çocuk Filmleri

    Umut Aşılayan Çocuk Filmleri

    29 Nisan 2022
    41. İstanbul Film Festivali Günlükleri – 1

    41. İstanbul Film Festivali Günlükleri – 10

    17 Nisan 2022
Sonraki Yazı
Florence Pugh, Dolly’nin Başrolünde

Florence Pugh, Dolly'nin Başrolünde

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Hayallerim, Aşkım ve Sen (1987)
Drama

Hayallerim, Aşkım ve Sen (1987)

Eli Kebudi
17 Temmuz 2011
“Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi  (1998)
Analiz

“Sonsuzluktan 3.14 uzaklıkta:” Pi (1998)

Ekin Tayman
4 Ağustos 2022
patricia arquette gonzo girl
Haberler

Patricia Arquette’in İlk Yönetmenlik Denemesi Gonzo Girl’ün Başrolleri Belirlendi

Serap Ilgın
20 Temmuz 2022
  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2020

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    • Berlinale Günlükleri
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Playlists
  • Podcasts
  • Etkinlikler
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • İletişim Reklam

Fil'm Hafızası © 2020

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In