"Hak Verilmez, Alınır" Sözüne Anlam Kazandıran Filmler - Sayfa 8 / 10 - Liste, Sinema Yazıları

İnsan ve devlet karşıtlığı hangi zaman diliminde, hangi coğrafyada olursa olsun sürüp gidecektir. En gelişmiş ülkelerden en az gelişmişine kadar bu durum değişmez bir gerçekliktir. "Birey için devlet" adıyla insanlığa sunulan her bir politikanın altında "devlet için birey" olgusunun yattığı şüphe götürmez. İnsanlığa yaşatılan bütün zorlukların altından çıkan politikacılar ve ekonomistlerin gerçek yüzünü, halkın bakış açısından da politikacıların bakış açısından da görmemize olanak tanıyan politik film örneklerinin artması ve daha geniş kitlelere yayılması insanların bir şeylerin farkına varmalarına yardımcı olacaktır. Her kim olursak olalım, hangi kültüre sahip olursak olalım, hiçbirimizin yaşadığı sorun diğerinden farklı değildir; yalnızca sorunlarımızın baş aktörleri değişir. Bireyler kendi sonlarını getirecek olanları desteklemek yerine insanlığı desteklemedikleri sürece kendi haklarını kendileri almadıkları sürece de bu sorunlar sürüp gidecektir. İnsanların bir gün birbirine karşı değil de tüm insanlığa karşı olanlara karşı gelmeleri dileğiyle... 1- Fire At Sea (Gianfranco Rosi-2016) "Dağlar bizi gizleyemedi, insanlar bizi gizleyemedi; biz de denize kaçtık. Deniz gidilecek bir yer değil. Denizde gidilecek bir yol yok." Doğduğunuzdan beri yaşadığınız evi, sokağı, mahalleyi, semti, şehri, ülkeyi bir gün terk etmek zorunda kalsanız ne olurdu? Her gün selam verdiğiniz insanların ölümlerine tanıklık etseniz ya da onlarla birlikte ülkenizden kovulsanız ne yapardınız? Politikacıların, siyasetçilerin suçları yüzünden, olayla bir bağlantınız bile yokken fatura size kesilseydi ne olurdu? Fire At Sea , kaçacakları bir yeri olmayıp denize kaçan mültecilerin hikâyesini anlatıyor. Üstelik kabul edilmeyeceklerini bile bile denizleri aşıp hiç bilmedikleri topraklara kaçan bu insanlara, insan değil de birer sayı gözüyle bakıldığının da farkındalar. Kimse denizde boğulan, sokaklarda hastalıktan ya da açlıktan ölen bu insanların isimlerini dâhi bilmeyecek ve unutulup gidecekler. Belgeselde, buna tanıklık eden İtalyanlara ve gördükleri korkunç gerçekliklere yer veriliyor; böylece savaşların televizyondan izlediğimiz gibi basit olmadığını anlamamıza yardımcı oluyor. 2- Under Sandet (Martin Zandvliet-2015) Savaşın kazananı veya kaybedeni diye bir şey olmadığı söylenir hep. Kazananını bilemiyorum ama kaybedeni kesinlikle insanlık oluyor. Under Sandet , II. Dünya Savaşı'nda Nazilerin mağlubiyetinin ardından yaşananların kısa bir bölümüne tanıklık etmemizi sağlıyor. Nazilerin Danimarka sahillerine yerleştirdiği binlerce mayının temizlenmesi için Almanya'dan askerler toplanıp getiriliyor. Çocuk denilebilecek kadar küçük yaştaki on dört askerin eline bir harita veriliyor ve mayınları bulup birer birer etkisiz hale getirmeleri isteniyor. Onlara birer çocuk gözüyle değil de “pis Naziler” gözüyle bakarak onları ölüme terk ediyorlar. Yemek yok, temizlik yok; yalnızca eve gitme ümitleriyle hayata tutunan bu çocuklara, o konuda dahi yalan söyleniyor. Belki bu savaşı kazandığını düşünen taraflar olabilir, ama insanlıklarını da o mayınlarla birlikte kaybettikleri bir gerçektir. Bu yıl Oscar ödüllerinde, en iyi yabancı film dalında Danimarka'nın adayı olan Martin Zandvliet yönetmenliğindeki Under Sandet , bir savaş filminde görebileceğiniz tüm sahte kahramanlık ve savaşı yüceltme meselelerinden arındırılmış gerçekçiliğiyle, savaşlara pür insanlık çerçevesinden bakmanıza yardımcı olacaktır. 3- Bread and Roses (Ken Loach-2000) Meksika'dan Amerika'ya kaçak yollarla gelen Maya (Pilar Padilla), bir temizlik şirketinde çalışmaya başlar. Bir gün çalıştığı yerde Sam (Adrien Brody) isimli bir sendika çalışanının kovalandığını görür ve ona yardım eder. Tüm temizlik çalışanları özel sektörün elinde denetimsiz bir şekilde, sigortasız, güvencesiz ve karın tokluğuna çalışıyordur. Buna rağmen çoğu karınları doyduğu için patronlarına minnettar ve daha da kötüsü muhtaçtır. İnsan hayatının son derece değersizleştirildiğine kanıt olan Bread and Roses , her yerde görebileceğimiz insani koşullarda yaşama sorununu dile getiriyor. İlk önce fakirleştirilip sonrasında kötünün iyisine hayır diyemeyen insanlarla empati kurma şansı yakaladığımız bu Ken Loach filmini, eğlenceli ama sade anlatımıyla izlemekten keyif alabilirsiniz. 4- Capitalism: A Love Story (Michael Moore-2009) Michael Moore'u Wall Street kapılarına kadar sürükleyen belgesel Capitalism: A Love Story , 2008 ekonomik krizinin temellerini araştırıyor. En önemlisi de mağdur insanlarla konuşuyor, onları arkasına alarak ilerliyor. Bush dönemi ekonomik politikalarının verdiği zararı ortaya dökerken, Obama'dan medet umar gibi bir görüş sergilese de, insanları ezerek üstlerine çıkıp bir yapı inşa eden kapitalist ekonomik yapının kirli çamaşırlarını da önümüze seriyor. Wall Street'in içerisinden değil, dışından ve halkın yanından ekonomik düzene bakan bu belgesel, dışarıdan ne kadar çok bilgi verebilirse o kadar çok bilgi veriyor. 5- It's A Free World (Ken Loach-2007) Başka ülkelerden gelen insanlara iş bulmak için çalışan Angie, bir gün iş arkadaşları tarafından taciz edildiği için kovulur. Kulağa yanlış yazılmış gibi gelse de, doğru; onu taciz edenler yerine, Angie işten çıkarılmıştır. Bu durumda, kendi iş bulma kurumunu kurma kararı alan Angie'nin yaşadıklarını anlatan It's A Free World , bir başkaldırı filmidir. Sırf başka ülkelerden geldikleri için statüleri, o güne kadar yaptıkları her şeyi bir kenara atıp temizlikçilik, bulaşıkçılık, bakıcılık gibi işler yapmaya zorlanan bu insanları kandırmaya çalışan herkesin kendi kazdığı kuyuya düşmesi için didinen Angie'nin hikâyesini keyifle ama bir yandan da üzüntüyle izleyebilirsiniz. 6- Inside Job (Charles Ferguson-2010) Büyük Buhran'dan bu yana dünya ekonomisinin nasıl yönlendirildiğini, bu yönlendirmenin hem halkı hem de ekonomistleri ne hale getirdiğini anlatan Inside Job , meşhur Wall Street'te 1970'li yıllardan bugüne neler döndüğünü sorguluyor. Bankaların, ekonomiyi elinde tutan şirketlerin girdiği işlerin hiç de masum olmadığını, insanlıklarını kaybedip yalnızca para odaklı çalıştıklarını açıkça gözler önüne seren Inside Job , bu bankaların ve şirketlerin savaş destekleyici politikalarını ve yol açtığı kaosu birer birer ortaya döküyor. Adım adım 2008 ekonomik krizine doğru nedenler ve sonuçlarla ilerleyen belgesel son derece cesur bir örnek sergiliyor. 7- I, Daniel Blake (Ken Loach-2016) Daniel Blake, yıllarını çalışmaya adamış, ülkesine karşı bütün sorumluluklarını yerine getirmiş bir İngiltere vatandaşıdır. Ama kalp rahatsızlığından dolayı işinden ayrılıp, kendine uygun başka bir işte çalışabilmek üzere ona iş bulmaları için devlet kurumlarına başvurur. Ama hiç kimse onun bugüne dek ne kadar iyi bir vatandaş olduğuyla, onlara verdiği hizmetlerle ilgilenmez. O sadece çarkın işlemesini sağlayacak bir dişlidir. Ama yaşı ve hastalığı gereği çarkın hareket etmesini sağlayamayacağı için, artık değersizdir de. Daniel Blake'e sürekli olarak kendini ne kadar iyi olduğu konusunda kanıtlaması ve diğerlerinden üstün olduğunu göstermesi istenir. Ama Daniel öyle değildir; herkes gibi onun da insani ihtiyaçlarını karşılamak dışında bir dileği de yoktur. Onun gibi yalnızca yaşamını devam ettirmek isteyen milyonlarca insandan sadece biridir Daniel Blake. 8- 13th (Ava DuVernay-2016) Siyahi köleliğinin bitmediğini, yalnızca şekil değiştirdiğini ve üstüne bir de yasalarla korunduğunu anlatan belgesel 13th , her ne kadar siyahiler üzerine bir belgeselmiş gibi görünse de aslında her ülkede yer alan azınlıklara gösterilen tavrın bir örneği. Hükümetlerin ilk başlarda açık ırkçı yasalar çıkararak siyahilere zulmetmelerinin ardından, günümüze kadar örtük bir ırkçılık devam etmekte. Hor görülen, dışlanan, gururları ayaklar altına alınan siyahilerin önce suça itilip ardından suçlu yaftası yemeleri başlı başına bir insaniyet sorunu teşkil ediyor. Bir Netflix belgeseli olan 13th, kesinlikle izlenmesi gereken bir politik belgesel olarak yer ediniyor. 9- I Am Not Your Negro (Raoul Peck-2016) 13th'ten farklı olarak daha az yasa yardımıyla daha fazla insani olmayı anlatan I Am Not Your Negro , James Baldwin'in Remember This House isimli kitabından uyarlanıyor. Baldwin, kitabını bitirememiş olsa da filmin onun bitirilmemiş işini bitirdiğine şüphe yok.

“Hak Verilmez, Alınır” Sözüne Anlam Kazandıran Filmler

YazarınDiğer Yazıları

Yorumlar 1

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Editörün Seçtikleri

Welcome Back!

Create New Account!

Retrieve your password