Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    1 hafta önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    4 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi
    Röportaj

    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

    İrem Yavuzer
    1 hafta önce
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
  • HABERLER
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    Tuğba Uluay
    3 saat önce
    Night at the Museum Yeniden Başlıyor
    Haberler

    Night at the Museum Yeniden Başlıyor

    Ulaş Ceylan
    1 gün önce
    The Devil Wears Prada 2 Hakkında Bildiğimiz Her Şey
    Haberler

    The Devil Wears Prada 2 Hakkında Bildiğimiz Her Şey

    Ahmet Ege Çakırel
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    11 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    1 hafta önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    4 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi
    Röportaj

    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

    İrem Yavuzer
    1 hafta önce
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
  • HABERLER
    Haberler

    Haftalık Sinema Özeti

    Tuğba Uluay
    3 saat önce
    Night at the Museum Yeniden Başlıyor
    Haberler

    Night at the Museum Yeniden Başlıyor

    Ulaş Ceylan
    1 gün önce
    The Devil Wears Prada 2 Hakkında Bildiğimiz Her Şey
    Haberler

    The Devil Wears Prada 2 Hakkında Bildiğimiz Her Şey

    Ahmet Ege Çakırel
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    11 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Zaman Üzerine Bir Sahne: Nostalghia (1983)

İpek Ömercikli İpek Ömercikli
4 yıl önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 4 min
0
0
Zaman Üzerine Bir Sahne: Nostalghia (1983)
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

“Nostalghia’nın senaryosunda, esas görevimden beni uzaklaştıracak herhangi bir fazlalığın ya da önemsiz bir ayrıntının yer almamasına çok dikkat ettim. Hedefim, dünya ve kendisiyle derin bir açmaza düşmüş, gerçeklik ile arzulanan uyum arasında denge kurmayı başaramamış bir insanın, yani salt vatanından coğrafi uzaklıkta bulunmasından değil, aynı zamanda varoluşun bütünüyle ilgili genel bir hüzünden kaynaklanan o özleme, nostaljiye kendisini kaptırmış bir insanın durumunu olduğu gibi yansıtabilmekti. Sonunda belli bir metafizik birlik ortaya çıkana dek senaryo bir türlü içime sinmedi.” ( Mühürlenmiş Zaman, Tarkovsky 181-182)*

Tarkovsky’nin her filmindeki varoluşla bütünleşme arzusu, bütünleşememenin getirdiği anksiyete, insanlar, kültürler ve hatta boyutlar arası kaçınılmaz uyuşmazlık, şüphesiz ki en çok Nostalghia’da (1983) belirgindir. Rusya ve İtalya, Meryem’e benzeyen Eugenia ve Rusya’yı temsil eden karısı, anlaşılma isteği ve imkânsızlığı arasında kalmış Andrei, Tarkovsky’nin adını taşımasının yanında, belki de tüm gurbetçileri, tüm anavatanlarını terk etmiş insanları hatırlatır. Nostalghia’yı çektikten sonra, Tarkovsky bir daha asla Rusya’ya geri dönmedi. Film çekebilmek için kendi ülkesinden para alamadı ve Sovyet Rusya Tarkovsky’nin filmlerini izletmemekiçin elinden geleni ardına koymadı. Hatta, Venedik Film Festivali’nde Altın Palmiye ödülünü almasını bile engelledi. Bütün bunlara rağmen, filmde Andrei’nin anavatanına duyduğu yoğun ve kör edici özlemde yönetmenin hayatının son yıllarında Rusya’dan hem fiziksel hem ruhsal uzaklaşmasının ona verdiği acıyı görmek mümkün. Andrei, kültürler arası çevirinin imkânsız olduğunu düşündüğü için diğer insanlarla iletişim kurması, en azından dil üzerinden, mümkün değildir. Eugenia, Meryem’e ne kadar benziyorsa bir o kadar inançsızdır, Rusça bilse bile Andrei’yi anlaması mümkün değildir, Andrei de onu anlayamaz. İnsanlarla bağlantı kurmanın ötesinde Andrei kendi yaşamıyla, ölümüyle, geleceği ve geçmişiyle, en çok da şimdi olduğu hâliyle bağlanamaz— sadece filmin sonunda belki de “bir” olabilir.

Andrei’nin hissettiği bu bağlanamama hissi geçmişe, eve ve en fazla da kendi özüne duyduğu nostalji tarafından pekiştirilir, rüya ve gerçek arasında kalmış, evrenin özüne ulaşmanın düşüncesiyle kendi kafasında hapis olmuştur. Belki de bu anne karnından da öteye gitme, Tanrı’nın kendisini bulma isteğidir ve ancak yanında getirdiği imkânsızlıkla birlikte var olabilir. Bu da en çok otel odası sahnesinde belirgindir. Andrei yatağa yatar ve yağmur yağmaya başlar. Yağmur her zaman, ama özellikle Tarkovsky sinemasında, zamanı ve zamanın geçişini simgeler; zamanla birlikte değişimi, döngüyü, her şeyin birbirine dönüşmesini hatırlatarak zamansal ve mekansal sınırları yerle bir eder. Her şeyin birbirine girmesidir aslında. Bu hayal ve gerçek arasındaki sahne tam bir ustalık eseridir. Sinematik dilin en emsalsiz getirilerinden biri belki de farklı boyutları aynı anda ekrana koyabilmesidir, Tarkovsky’nin sinemaya ve varoluşa övgüsüdür bu sahne. Yağmur, odanın içini doldurur, ama aslında doldurmaz. Andrei rüya görüyordur, ama aslında görmüyordur. Andrei karısıyla uyuyordur, ama aslında tektir. Rusya’dadır, ama İtalya’dadır.  Odanın duvarlarla çevrili, tanımlanmış sınırları içine yağmur suyu girmeye başladığı zaman, Andrei’nin anıları, rüyaları ve gerçekliği birbirine karışır; yani, mekan karmaşası bellek karmaşına yol açar, bellek karmaşası da mekan karmaşasına. Bu karmaşanın içinden çıkan da o “birlik”tir— sınırsız ve limitsiz bir zihin yolculuğudur. Odanın içine köpek girer, bu hayalin bir parçasıdır, Rusya kırsalının İtalyan otel odasına sızışıdır, aynı zamanda da ev özleminin Andrei’nin zihnindeki yansımasıdır.  Yağmurun, köpeğin ve dışarıda cam kırılması seslerinin hepsi bir araya gelerek Andrei’yi Rusya’ya götürür. Mekan ve zaman yapı sökümle alt üst edilir, evrensel ve mantıksal yasalar yerine Andrei’nin bu kavramları deneyimleme şekli ön plana alınır.Bundan önceki sahnede Andrei’nin ülke sınırlarının yok edilmesi hakkında konuştuğu düşünülürse, bu sahnenin vermeye çalıştığı his son derece açık hâle gelir. Sınırların yok edilmesi, kültürlerarası çeviri gibi, imkânsızdır; en azından fiziksel bir boyutta. Fakat sinema, bu sahnede görüldüğü gibi, sınırları yok etme olasılığını ve bunun verebileceği hissi hatırlatarak, Andrei’nin hissettiği gibi bir nostalji vadeder. seyirciye. Andrei ancak bilinçler ve gerçekler-arası bir şekilde “bir” olabilir, başka insanlarla veya kültürlerle bağlanarak değil. Bu da şüphesiz ki gerçek bir “bir” oluş değildir. Yağmur için dönüşüm kolaydır, o bir şeyden başka bir şeye çevrilebilir, fakat diller ve insanlar için bu mümkün olmaktan çok uzaktır. Babil Kulesi’nden önceki gerçekliğe geri dönmek imkânsız, diller üstü bir anlayış artık çok uzaktadır. Fakat dil her şey değildir, kendi geçmişine, kendi parçan olan insanlara dönmek bile bağlılık getirmeyebilir— ne de olsa nostalji, sen döndüğün an biter, o zaman ise gerçek başlar. Belki de Andrei— ve Tarkovsky— bu yüzden Rusya’ya geri dönmezler. Dönseler bile anılarındaki ve yüreklerindeki Rusya’yı bir daha göremeyeceklerini bilirler.

*Tarkovski, Andrey. Mühürlenmiş Zaman. Agora Kitaplığı, 2008, pp 181-182.

 

İpek Ömercikli

Aralık 1997’de İstanbul’da doğdu. Boğaziçi Üniversitesi’nde Batı Dilleri ve Edebiyatları okudu, sonra da Kanada'da yüksek lisans yapıp orada bir müzede editör olarak işe başladı. Lise yıllarında kamera arkası daha çok ilgisini çekse de yavaşça filmin teorik ve eleştirel kısmına yöneldi, böyle de devam edecek gibi duruyor.

Etiketler: andrei tarkovskynostalghiarus sinemasızaman
İpek Ömercikli

İpek Ömercikli

Aralık 1997’de İstanbul’da doğdu. Boğaziçi Üniversitesi’nde Batı Dilleri ve Edebiyatları okudu, sonra da Kanada'da yüksek lisans yapıp orada bir müzede editör olarak işe başladı. Lise yıllarında kamera arkası daha çok ilgisini çekse de yavaşça filmin teorik ve eleştirel kısmına yöneldi, böyle de devam edecek gibi duruyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Edward II (1991)

    Edward II (1991)

    10 Haziran 2025
    Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

    Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

    1 Haziran 2025
    Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)

    Nosferatu: Phantom der Nacht (1979)

    31 Mayıs 2025
Sonraki Yazı
Jordan Peele’in Yeni Filminin Kadrosuna Keke Palmer ve Daniel Kaluuya Katıldı

Jordan Peele'in Yeni Filminin Kadrosuna Keke Palmer ve Daniel Kaluuya Katıldı

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

İpek Ömercikli
1 Haziran 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Fil'm Hafızası
2 Nisan 2025

81. Venedik Film Festivali’nden İzlenimler

Hegemonyayı Öldürmek: Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri (2024)

Tülay Işık Kalafat
8 Mart 2025

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Tuba Büdüş
21 Temmuz 2024

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In