Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)
    Film Önerileri

    En Değerli Hediye (2024)

    Tuba Büdüş
    2 gün önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    3 hafta önce
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    2 ay önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 ay önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    2 ay önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Ayvalık Film Festivali’nde Kaçırılmaması Gereken Türkiye Prömiyeri Filmler
    Liste

    Ayvalık Film Festivali’nde Kaçırılmaması Gereken Türkiye Prömiyeri Filmler

    Tuba Büdüş
    2 gün önce
    The Roses (2025): Evliliğin Kara Komedi Anatomisi
    Eleştiri - İzlenim

    The Roses (2025): Evliliğin Kara Komedi Anatomisi

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 gün önce
    Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)
    Analiz

    Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

    Tuba Büdüş
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Altın Koza’da Yarışacak Belgeseller Belli Oldu
    Haberler

    Altın Koza’da Yarışacak Belgeseller Belli Oldu

    Ekin Taneri
    16 saat önce
    A House of Dynamite, Venedik Film Festivali’nde Alkış Topladı
    Haberler

    A House of Dynamite, Venedik Film Festivali’nde Alkış Topladı

    Evin Arslan
    1 gün önce
    Putin’i Canlandıracak Jude Law’ın Yeni Filmi 11 Dakika Ayakta Alkışlandı!
    Haberler

    Putin’i Canlandıracak Jude Law’ın Yeni Filmi 11 Dakika Ayakta Alkışlandı!

    Can Turbay
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    3 hafta önce
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    4 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    1 yıl önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)
    Film Önerileri

    En Değerli Hediye (2024)

    Tuba Büdüş
    2 gün önce
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    3 hafta önce
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    2 ay önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 ay önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    2 ay önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 ay önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Ayvalık Film Festivali’nde Kaçırılmaması Gereken Türkiye Prömiyeri Filmler
    Liste

    Ayvalık Film Festivali’nde Kaçırılmaması Gereken Türkiye Prömiyeri Filmler

    Tuba Büdüş
    2 gün önce
    The Roses (2025): Evliliğin Kara Komedi Anatomisi
    Eleştiri - İzlenim

    The Roses (2025): Evliliğin Kara Komedi Anatomisi

    Büşra Soylu Küçükkaya
    2 gün önce
    Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)
    Analiz

    Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

    Tuba Büdüş
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Altın Koza’da Yarışacak Belgeseller Belli Oldu
    Haberler

    Altın Koza’da Yarışacak Belgeseller Belli Oldu

    Ekin Taneri
    16 saat önce
    A House of Dynamite, Venedik Film Festivali’nde Alkış Topladı
    Haberler

    A House of Dynamite, Venedik Film Festivali’nde Alkış Topladı

    Evin Arslan
    1 gün önce
    Putin’i Canlandıracak Jude Law’ın Yeni Filmi 11 Dakika Ayakta Alkışlandı!
    Haberler

    Putin’i Canlandıracak Jude Law’ın Yeni Filmi 11 Dakika Ayakta Alkışlandı!

    Can Turbay
    2 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Pyskessa (2011)
    Kısa Filmler

    Pyskessa (2011)

    Zeynep Özaydın
    3 hafta önce
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    4 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    1 yıl önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Analiz

Masumiyetin Yitirilişine Dair: Calvary

Artun Bötke Artun Bötke
11 yıl önce
Analiz, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 5 min
0
1
Masumiyetin Yitirilişine Dair: Calvary
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Sezen Aksu ile Meray Okay, uzun yıllar önce yazdıkları bir şarkıda “Eller günahkâr/ Diller günahkâr!/ Bir çağ yangını bu bütün/ Dünya günahkâr!/ Masum değiliz hiç birimiz” demiş. Bu dizeler, John Michael McDonagh’ın son çalışması Calvary (2014) ile o kadar örtüşüyor ki…

Birçok kültürde, dinde veya sistemde; ana öğretinin, birbirine tamamen zıt iki öğe etrafında şekillendiğini görürüz. Çoğunluğunda bu iki uç arası yoktur, tanımlanmaz. Buna en iyi örnek, iyi-kötü ayrımıdır. “Bir insan ya iyi olabilir ya da kötü.” Filmlerde de bu net ayrımı görebiliriz. Hatta ‘saf kötü’ tanımı buradan gelir. Gerçekçilikten oldukça uzak olan bu sınıflandırma eylemi, aslında insanların bazı şeyleri daha kolay anlamasına yardım eder. Hatta görsel sanatların temel unsurlarından olan ‘katharsis’, bu eğilimden yola çıkarak vücut bulmuştur.

Oysaki hayat o kadar basit mi? İnsanlar basitçe sınıflandırılabilir mi? Bir insan, bir an kötülük yaparken, diğer an iyilik yapamaz mı? Calvary, bu ve bunun benzeri sorular üzerine kurulmuş bir dram.

calvary-3

Ana karakterimiz Papaz James’i (Berndan Gleeson), filmin ilk sahnesinde kamera sadece onu çekerken bir günah çıkarma seansında izliyoruz. Yüzünü görmediğimiz kişi, papaza çocukken bir başka papaz tarafından defalarca tecavüze uğradığını anlattıktan hemen sonra tüm soğukkanlılığıyla onu (Papaz James’i), tam bir hafta sonra sahilde öldüreceğini söyleyip ekliyor: “Seni iyi bir papaz olduğun için öldüreceğim Papaz! Çünkü artık kimse kötülerin öldürülmesini umursamıyor.”

Bu şok edici ilk sahneden sonra, sanki bu olay hiç yaşanmamış gibi davranan papazın hayatını izlemeye koyuluyoruz. James bulunduğu kasabanın tüm sorunlarıyla bizzat ilgileniyor. Yürürken gördüğü bir kadının dövülmüş olduğunu anlayınca önce kocasına, sonra da malum sevgililerine gidip konuşmaktan hiç çekinmiyor. Karşılaştığı kasaba doktorunun, inancına yönelttiği tüm aşağılamaları sükûnetle dinleyip en ufak karşılık vermiyor. Naif olduğu her hâlinden belli olan bir kasaba sakini, kendisine hayattan çok sıkıldığını söyleyince ona pornografi önerebiliyor. Sırf insanları geri çevirmek ona yakışmayacağından, kasabanın en zengininin evine gidip bu kibirli adamın kendisine parasıyla böbürlenmesine ses çıkarmıyor.

Ama yavaş da olsa onun da birtakım pişmanlıkları/hataları olduğunu görüyoruz. Filmin başlarında, büyük bir şehirde oturan kızı (Kelly Reilly) geliyor bilekleri bandajlı şekilde. Yakın zamanda intihara teşebbüs ettiği belli olan kız, bu konuda babasıyla konuşmak istemiyor. Böylece aralarındaki iletişimin çok iyi olmadığını anlıyoruz ki film ilerledikçe konunun detaylarına da vâkıf oluyoruz. Papaz olmadan önce evli olduğunu ve kızıyla karısını ihmal ettiğini, eşinin ölümünden sonra ise kendisini papazlığa verdiğinden kızına karşı ilgisizliğini daha da arttırdığını öğreniyoruz. Konuşmalarından, çok sağlıklı olmayan ilişkilerinin daha yeni düzene girdiğini fakat yine de birbirlerinin özel hayatlarından bahsetmekten kaçındıklarını anlıyoruz.

calvary

Kendine ‘kasabanın mutlak iyi papazı’ görevini biçmiş olan ve bunu layığıyla yerine getiren James, zaaflarını katilinin ona biçtiği süre dolmaya başlarken yavaş yavaş göstermeye başlıyor. Bu değişimi de ardı ardına gerçekleşen üç olay tetikliyor, çünkü bu olaylara kadar katilini çok da ciddiye almadığını hissediyoruz. Muhtemelen kafasından “Kim benim gibi bir papazı öldürmek ister ki?” düşüncesi geçiyor. İlkin, tüm kasabanın barda toplanıp gönlünce eğlendiği bir gece, kilisesi kundaklanıyor. Ertesi gece ise köpeği öldürülüyor. Hemen ertesi sabah ise tüm sakinliğiyle sahile doğru yürürken karşılaştığı küçük bir kız çocuğuyla tatlı bir sohbete giriştiğinde, kızın babası bir hışımla gelip kendisine hiç sebep yokken sübyancı muamelesi yapıyor.

James anlıyor ki kaçınılmaz son yaklaşmasa bile titizlikle edindiği ‘iyi papaz olma misyonu’ artık son buluyor. Önce kendini koruma içgüdüsüyle bir silah ediniyor. İçkiyi uzun zaman önce bırakmasına karşın, gece gittiği kasabanın barında içki içip sarhoş oluyor, ardından da olay çıkartıyor. Kasabanın zengini, özür amacıyla ona gelip kiliseye bağış yapmak isteyince, tevazuyla bunu kabul etmek yerine birkaç misli para istiyor.

En sonunda da malum sondan kaçmak için havaalanına gidiyor. O hafta yöreye tatile gelip kocasını trafik kazasında kaybeden bir kadınla karşılaşıyor ve bu karşılaşma, tam uçağa binecekken kararının değişmesini sağlıyor. Uçağı beklerken, hafta başında kocası ölürken tanıştığı bu kadınla konuşan James, ondaki masumiyeti fark edip bir an için umudunu geri kazanıyor. Fakat uçak görevlilerinin, kocasının tabutu üzerine alelade bir eşyaymışçasına yaslanması, bu umudu tamamen yok ediyor. Artık insanlığın değişmeyeceğini, dolayısıyla ona hiçbir ihtiyaç kalmadığını da fark ediyor. Kendisi dâhil kimse masum değildir, bunu ne kadar değiştirmeye çalışırsa çalışsın.

calvary-2

Papaz James rolünde Brendan Gleeson, ne kadar önemli bir aktör olduğunu hepimize bir kez daha hatırlatıyor. Yönetmenle beraber üzerinde çalıştığı ana karakteri tüm detaylarıyla yansıtmasını iyi biliyor. Yan rollerde Kelly Reilly, Aidan Gillen, Chris O’Dowd, M. Emmet Walsh gibi sağlam karakter oyuncuları da ona layığıyla eşlik ediyorlar. Tabii filmin esas başarısı, filmi hem yazan hem yöneten John Michael McDonagh’a ait. Ağabeyi Martin McDonagh (eşsiz kara komediler In Bruges (2008) ve Seven Psychopaths‘ın (2012) yönetmeni) ile beraber İngiltere’nin gözde tiyatro ve film senaristlerinden/yönetmenlerinden olan McDonagh, ilk filmi The Guard‘da (2011) naif ama iyi yürekli bir polisin, bir cinayet vakasını çözmesini kara mizahla anlatmıştı. İkinci filmi olan Calvary‘de bu sefer mizahı kullanmıyor. Hayatın karmaşıklığını ve gerçek dünyadaki insanların belirsizliğini tüm kasvetiyle anlatıyor. Bu atmosfere İrlanda’nın yağmurlu ve netameli kırsal doğası çok uyuyor. Larry Smith’in kamerası böylece oldukça çarpıcı planları da izlememize olanak veriyor.

Filmin, yılın en iyilerinden biri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. 33. İstanbul Film Festivali’nde ülkemiz seyircileri ile buluşan yapım, sanırım ticari gösterim şansı yakalayamayacak. Hâlbuki McDonagh’ın titiz senaryosu ve Gleeson’ın enfes papaz portresi ile insanlığın masumiyetini yitirişine dair düşündürücü bir eser olan Calvary, daha çok kişiye ulaşmalı; içinde yaşadığımız dünyayı daha iyi anlayabilmek ve hayatlarımızı buna göre yönlendirebilmek için.

Artun Bötke

1984'te İzmir'de doğdu. 2008'de İTÜ Makine Mühendisliği'nden mezun oldu. Halen mühendislik yapmasına karşın, çocukluk tutkusu sinemadan hiç vazgeçmedi. Sinema üzerine düşünmeyi, eleştiri ve denemeler yazmayı hep sürdürdü. Kendi sitesinde bunların yanında gezi yazıları başta olmak üzere, hayatından notlar yazmaya devam ediyor. Öncelikle de kendini 'koca evrende yaşayan küçücük bir insan' olarak tanımlıyor.

Etiketler: aidan gillenartun bötkebrendan gleesoncalvarychris o'dowdjohn michael mcdonaghkelly reilly
Artun Bötke

Artun Bötke

1984'te İzmir'de doğdu. 2008'de İTÜ Makine Mühendisliği'nden mezun oldu. Halen mühendislik yapmasına karşın, çocukluk tutkusu sinemadan hiç vazgeçmedi. Sinema üzerine düşünmeyi, eleştiri ve denemeler yazmayı hep sürdürdü. Kendi sitesinde bunların yanında gezi yazıları başta olmak üzere, hayatından notlar yazmaya devam ediyor. Öncelikle de kendini 'koca evrende yaşayan küçücük bir insan' olarak tanımlıyor.

YazarınDiğer Yazıları

    Geçmişten Bugüne Filmekimi’nde Gösterilmiş 14 Önemli Film

    Geçmişten Bugüne Filmekimi’nde Gösterilmiş 14 Önemli Film

    28 Eylül 2016
    Bir Sahne: Peşinde Koşulan Amy’ler

    Bir Sahne: Peşinde Koşulan Amy’ler

    3 Eylül 2016
    Onun Adı Bourne, Jason Bourne

    Onun Adı Bourne, Jason Bourne

    3 Ağustos 2016
Sonraki Yazı
“İran’ın Bob Dylan’ı” Mohsen Namjoo İstanbul’da

"İran'ın Bob Dylan'ı" Mohsen Namjoo İstanbul'da

Yorumlar 1

  1. cenk tüfekçiler says:
    11 yıl önce

    vasat bir yazı. film okuması yapmıyor!

    Yanıtla

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Bir Masalın Gölgesinde: En Değerli Hediye (2024)

Tuba Büdüş
28 Ağustos 2025

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

İrem Yavuzer
7 Temmuz 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Sinemanın Dokuz Canı: Yalnızlar, Cadılar, Mafyalar ve Kediler

Ayşe Ekin Sağıroğlu
28 Kasım 2024

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Dünden Bugüne: Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülünün Sahipleri

Fil'm Hafızası
18 Eylül 2024

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In