Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    4 gün önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    1 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    2 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    2 hafta önce
    Eddington (2025)
    Western

    Eddington (2025)

    Serkan Kalender
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    4 gün önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden
    Sinema Yazıları

    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden

    Büşra Soylu Küçükkaya
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Michael Madsen Hayatını Kaybetti
    Haberler

    Michael Madsen Hayatını Kaybetti

    İrem Naz Güvel
    30 dakika önce
    Tavşan İmparatorluğu’na Tayvan’dan Ödül
    Haberler

    Tavşan İmparatorluğu’na Tayvan’dan Ödül

    Ekin Taneri
    2 saat önce
    Michelle Williams ve Daisy Edgar-Jones, A Place in Hell’de Yer Alacak
    Haberler

    Michelle Williams ve Daisy Edgar-Jones, A Place in Hell’de Yer Alacak

    Ulaş Ceylan
    13 saat önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    10 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    4 gün önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    1 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    2 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    2 hafta önce
    Eddington (2025)
    Western

    Eddington (2025)

    Serkan Kalender
    2 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    4 gün önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    1 hafta önce
    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden
    Sinema Yazıları

    Polizei (1988): İki Coğrafya, Bir Beden

    Büşra Soylu Küçükkaya
    1 hafta önce
  • HABERLER
    Michael Madsen Hayatını Kaybetti
    Haberler

    Michael Madsen Hayatını Kaybetti

    İrem Naz Güvel
    30 dakika önce
    Tavşan İmparatorluğu’na Tayvan’dan Ödül
    Haberler

    Tavşan İmparatorluğu’na Tayvan’dan Ödül

    Ekin Taneri
    2 saat önce
    Michelle Williams ve Daisy Edgar-Jones, A Place in Hell’de Yer Alacak
    Haberler

    Michelle Williams ve Daisy Edgar-Jones, A Place in Hell’de Yer Alacak

    Ulaş Ceylan
    13 saat önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    10 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Özel Dosya

Uzak Doğudan Yansıyanlar: Japon Sineması

Fil'm Hafızası Fil'm Hafızası
7 yıl önce
Özel Dosya, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 18 min
0
0
Uzak Doğudan Yansıyanlar: Japon Sineması

Uzak Doğudan Yansıyanlar: Japon Sineması

Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Okyanustan habersiz

Bir balık gibi

Zamanın içinde insan

 

Avuç içi kadar bir fotoğraf karesine sığabilen uçsuz bucaksız bir gelenek, efsane, tarih, din, inanç; hâsılı bir kültür portresini yalnızca birkaç kelimede yahut bir “an”da yansıtma sanatının doğduğu yerdir Japon sineması. Sinemanın diğer topraklardaki öyküsünden farklı olarak o, dünyanın en doğusunda kendine bir ada kurmuş, bu adada sinemayı yepyeni bir sanat olarak doğurmaktansa var olan sanat geleneklerini zenginleştiren farklı bir ayna olarak geleneğe dâhil etmiştir. Bu nedenle Japon sineması, ilk olarak şiirle başlar; yedi hecelidir bu şiirin ilk dizesi, sonra beş ses daha eklenir ve yine yedi kere seslenerek kapanır şiir. Haiku adı verilen, genelde üç dizeden oluşan bu şiir geleneği, Japon edebiyatının yanı sıra resim ve müzik sanatlarına da keskin, kısa, bir o kadar da öz ifade biçimi olarak da yansımıştır. Dolayısıyla Japon sinemasını değerlendirirken izlediğimiz her bir görüntünün, öncelikle şiirsel bir geleneğin süzgecinden geçen bir ilhamın eseri olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

Geniş bir tarihe yayılıp günümüze kadar canlılığını ilk günkü gibi koruyan efsanelerin, büyük bir mitoloji külliyatının, şiddete, savaşa, acıya uç noktalarda tanık olan bir tarihin objektifindeki Japon sineması, böylesine zengin bir içeriği sinema sanatına ustaca uyarlayarak sinema tarihine adını başarıyla yazdırmıştır. 1800’lerin ortalarına doğru Lumiere kardeşlerle birlikte ilk defa sinema ile tanışan Japon kültürü, o zamana değin sözlü hikâye anlatıcılığı ve halk arasında yaygın olan yerel teatral gösteriler sergilemiştir. Bu yıllarda kadar fotoğraf ve görüntünün beyazperde üzerine yansımasına aşina olmaya çalışan geleneksel kültür, 1900’lere doğru ilk defa kendi ürünlerini vermeye başlamıştır. Kısa film olarak hazırlanan ilk Japon filmlerinde o güne değin sözlü geleneğin ürünü efsanelerde dile getirilen hayalet hikâyelerini konu edinmiştir. Bu durum Japon sinemasının başlangıcı için şaşırtıcı değildir; zira beyazperdeye yansıyanlar, kabuki ve bunraku adı verilen, müzik eşliğindeki hikâye canlandırmalarının bir benzeridir.

1920’lerde sessiz filmlerle başlayan esas akım, gerçekçi ve fantastik sinema olmak üzere iki farklı anlayışı esas alır. Bundan sonra gelişecek olan Japon sineması da 1950’lerdeki Japon Yeni Dalgası’na kadar temel anlamda bu iki anlayışın üzerine inşa edilmiştir. Nitekim bir yanda Dünya Savaşları, bombalamalar, doğal felaketler gibi tüm toplumun milli hafızasına kazınacak haşin olayları göğüsleyen bir tarih, diğer yanda binlerce yıl titizlikle muhafaza edilen bir inanç geleneği, Japonların gerçekçi ve fantastik sinemada ustalaşmalarının en önemli etkenidir. Ancak bu ustalık, XX. yüzyılın son çeyreğine kadar her iki anlayışı da uç noktalara sürükleyen bir sivrilmeye doğru ilerlemiştir. 30’larda yürürlüğe giren sinema kanunlarıyla birlikte yönetimin müdahilinde propaganda filmleri yapılmaya başlanmış, savaş ve vahşet içerikli filmler, sansürsüz ve oldukça gerçekçi görüntülerle perdeye yansıtılmıştır. Bu dönemde patlak veren II. Dünya Savaşı da tarihsel gerçekliklerin belgeselci bir anlayışla sunulmasının bir başka önemli etkeni olmuştur. Yine aynı dönemde, Japon savaş geleneği olan samuraylar Japon sinemasının belirleyici unsurlarından biri hâline gelmiştir. Pek çok samuray filmi, dünya çapında ilgi görerek tarihsel dokuyu beyazperdeye taşımıştır.

Ne var ki 1950’lerle birlikte bağımsız sinemaya ve deneysel çalışmalara kapı aralayan Japon Yeni Dalgası, sinemanın belgesel odaklı yüzünü fantastik kurgulara çevirmiştir. 60’lı yıllarda altın çağını yaşayan ve klasik değerdeki yapımlarını veren Japon Yeni Dalgası, Berlin Uluslararası Film Festivali, Cannes Film Festivali gibi geniş platformlara yayılarak Oscar, Altın Ayı ve pek çok Akademi Ödülü getiren filmlere imza atmıştır. Ancak 70’lerde Japon evine temelli yerleşmeye başlayan televizyon kültürü, sinemanın da durağanlaşmasına neden olur. 1960 yılındaki 1,2 milyarlık izleyici kitlesi, 1980 yılına gelindiğinde 0,2 milyara düşmüştür. Dünya çapındaki ekonomik kriz de sonraki on yıl boyunca deyim yerindeyse sinemanın talihini kapatmıştır. Yine de bireysel çabalar ve yeni yönetmenlerin ortaya çıkmasıyla tüm dünyaya mâl olacak bir tür, bu dönemde yaygınlık kazanmaya başlamıştır: anime.

Sinema literatürüne “Japon animesi” olarak kendini kabul ettiren, üstelik oldukça başarılı pek çok yapıma imza atan bu türle birlikte Japon sineması yeniden canlanır. 2000’li yılların başlarında yılda 800’den fazla filmin yayınlandığı dönemler görülmüştür. Bunların yaklaşık %60’ını animeler oluşturmakta ve televizyon dizilerinden uyarlanan filmler yaygınlık kazanmaktadır. Animelerdeki başarı kadar, yine fantastik unsurlardan ve özellikle Japon geleneğindeki hayaletlerden beslenerek kurgulanan gerilim türündeki filmler de dünya çapında bir başarı elde etmiştir.

Küresel felaketler, savaşlar ve kriz dönemlerini hariç tutarsak tarihinin başlangıcından bugüne yükselen bir ilerleyiş gösteren Japon sineması, bugün başlı başına özerk bir üslup olarak karşımıza çıkıyor. Bu perdede bir yandan Latin alfabesine fersah fersah uzak bir doğu kültürünün esintileriyle tanışırken diğer yandan yabancısı olduğumuz bir adanın, söz konusu insan, inançlar, duygular ve gelenekler olduğunda hepimizi hayrete düşüren, zekice kurgularla kucakladığını görüyoruz.  Sözünü ettiğimiz dönemlere ait özel akımlar, yönetmenler ve eserleriyle daha yakından bakmak için ekibimiz bu ay matineye Japon sinemasını koydu. Alışık olduğumuz batı topraklarının ötesinde, doğunun en ucunda perdeye nelerin yansıdığını gelin beraber inceleyelim.

Fil'm Hafızası

Sayfa 1 / 9
12...9Sonraki
Etiketler: akira kurosawaanimehayao miyazakihirokazu koreedajapon sinemasıjapon yeni dalgasıkenji mizoguchipink filmSamurayseijun suzukitakashi miikeyasujiro ozu
Fil'm Hafızası

Fil'm Hafızası

YazarınDiğer Yazıları

    Keşfetmenin Keyfi hosted by Cem Yiğit Üzümoğlu

    Keşfetmenin Keyfi hosted by Cem Yiğit Üzümoğlu

    24 Haziran 2025
    44. İstanbul Film Festivali Günlükleri-10

    44. İstanbul Film Festivali Günlükleri-10

    21 Nisan 2025
    44. İstanbul Film Festivali Günlükleri-9

    44. İstanbul Film Festivali Günlükleri-9

    20 Nisan 2025
Sonraki Yazı
Fatih Akın’dan Stephen King Uyarlaması!

Fatih Akın’dan Stephen King Uyarlaması!

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

İpek Ömercikli
1 Haziran 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Fil'm Hafızası
2 Nisan 2025

81. Venedik Film Festivali’nden İzlenimler

Hegemonyayı Öldürmek: Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri (2024)

Tülay Işık Kalafat
8 Mart 2025

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Tuba Büdüş
21 Temmuz 2024

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In