Fil'm Hafızası
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    2 hafta önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    4 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi
    Röportaj

    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

    İrem Yavuzer
    1 hafta önce
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
  • HABERLER
    Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri Türkiye’nin Oscar Yolcusu
    Haberler

    Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri Türkiye’nin Oscar Yolcusu

    Ekin Taneri
    5 saat önce
    Ryan Gosling’in Yeni Filmi Vizyona Girmeden Rekor Kırdı!
    Haberler

    Ryan Gosling’in Yeni Filmi Vizyona Girmeden Rekor Kırdı!

    Can Turbay
    22 saat önce
    Yapay Zeka ile Üretilen İlk Uzun Metrajlı Film Gerçek Ötesi Vizyonda
    Haberler

    Yapay Zeka ile Üretilen İlk Uzun Metrajlı Film Gerçek Ötesi Vizyonda

    İrem Naz Güvel
    1 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    11 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
  • ANASAYFA
  • HAKKIMIZDA
    • BİZ KİMİZ?
    • EKİBİMİZ
    • GÖNÜLLÜLÜK İLANLARI
  • FİLM ÖNERİLERİ
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
    The Good Nurse (2022)
    Film Önerileri

    The Good Nurse (2022)

    Rabia Elif Özcan
    2 hafta önce
    We Live in Time (2024)
    Drama

    We Live in Time (2024)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Aniara (2018)
    Film Önerileri

    Aniara (2018)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)
    Film Önerileri

    Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (2014)

    Büşra Soylu Küçükkaya
    3 hafta önce
    Click (2006)
    Film Önerileri

    Click (2006)

    Merve Çolak
    3 hafta önce
    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)
    Film Önerileri

    Bölük Pörçük: Bir Tuncel Kurtiz Biyografisi (2025)

    Tuba Büdüş
    4 hafta önce
  • SİNEMA YAZILARI
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi
    Röportaj

    Anıl Eraslan ile Sound Dreams of Istanbul (2025) Üzerine Bir Söyleşi

    İrem Yavuzer
    1 hafta önce
    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)
    Eleştiri - İzlenim

    Yalnızlıktan Yakınlığa: Fallen Leaves (2023)

    Selin Tanyeri
    2 hafta önce
    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)
    Sinema Yazıları

    Çürüyen Düzenin Aynası: New Order (2020)

    Nesrin Karadağ
    3 hafta önce
  • HABERLER
    Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri Türkiye’nin Oscar Yolcusu
    Haberler

    Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri Türkiye’nin Oscar Yolcusu

    Ekin Taneri
    5 saat önce
    Ryan Gosling’in Yeni Filmi Vizyona Girmeden Rekor Kırdı!
    Haberler

    Ryan Gosling’in Yeni Filmi Vizyona Girmeden Rekor Kırdı!

    Can Turbay
    22 saat önce
    Yapay Zeka ile Üretilen İlk Uzun Metrajlı Film Gerçek Ötesi Vizyonda
    Haberler

    Yapay Zeka ile Üretilen İlk Uzun Metrajlı Film Gerçek Ötesi Vizyonda

    İrem Naz Güvel
    1 gün önce
  • KISA FİLMLER
    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)
    Kısa Filmler

    Mattia Ahmet Minguzzi Belgeseli (2025)

    Deniz Tolga Güneysu
    2 ay önce
    Lucky Fish (2022)
    Kısa Filmler

    Lucky Fish (2022)

    Ayşe Şimal Gürdamar
    10 ay önce
    Sousaphone (2019)
    Kısa Filmler

    Sousaphone (2019)

    Yiğit Aksan
    11 ay önce
  • SPOTIFY
    • Playlists
    • Podcasts
  • ETKİNLİKLER
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • GALERİLER
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İLETİŞİM
No Result
View All Result
Fil'm Hafızası
No Result
View All Result
Home Sinema Yazıları Eleştiri - İzlenim

Siyahın Bin Bir Rengi: The Painted Bird (2019)

Rabia Elif Özcan Rabia Elif Özcan
5 yıl önce
Eleştiri - İzlenim, Sinema Yazıları
Okuma Süresi: 6 min
0
0
Siyahın Bin Bir Rengi: The Painted Bird (2019)
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Kusursuzluğun ortasında beyaz, tek bir renge dönüşür.

Kan, içeriğine ait tek bir kırmızının eseridir.

Gökyüzü mavisi aynı şekilde heyecanlandırır iki farklı gözü.

Ama siyahın dili sonsuzdur. Herkesin kendine ait bir acısı, yası, karası vardır. Suskun da olsa gözyaşına da karışsa herkesin kendi nazarında bin bir siyahı vardır. Her şey boyalıdır bu dünyada, bir tek siyahın rengi görünmez.

Polonyalı yazar Jerzy Kosinski’nin aynı adlı eserinden uyarlanan –ve yine yazarın bizzat senaristliğini yaptığı- 2019 yapımlı The Painted Bird, görsele taşıması hayli zor bir esere soyunmuştur. Ancak edebiyattan ziyade siyahın dilini beyazperdeye hemen hiçbir dokuyu bozmadan ve ayrıntıları atlamadan aktarabilmesi, Vaclav Marhoul’un da ne kadar başarılı bir yönetmen olduğunu ortaya koyar.

Kara’da Bir Yolculuk

Film, II. Dünya Savaşı sırasında daha güvende olabilmesi için ailesi tarafından teyzesinin yanına gönderilen; fakat bundan böyle yapayalnız kalıp ömrü boyunca acının bin bir türlüsüne tanıklık eden bir çift kara gözü konu alır. Filmin kahramanı, neredeyse baştan sona sessizliğin dilinde konuşur. Nitekim kelimelerin dimağı, anlamlı bakışlarının dile getirdiği kadar keskin anlatamaz içindeki acıyı. Dolayısıyla her ne kadar sadık bir uyarlama olsa da kitabından farklı olarak film, bakışların diliyle yazılmıştır desek yanlış bir yorum getirmeyiz.

Ölümün doğal ve belki en rahat yüzünü ilk olarak teyzesinin taşlaşmış bedeniyle karşılaştığında görür kahramanımız. Ne yazık ki bundan sonra karşılaşacağı ölümler, hem savaşın korkunç yüzünün hem de insanlığın kara kalbinin birer eseri olacaktır. Merhamet, kahramanın güzergâhına pek uğramayan bir duygudur. Bu nedenle kahramanımızın bakışları da küçük yaşta karanlığın da koyusuna bürünür. Bir vakit sonra bu bakışlarda çocuksuluğun izini göremeyiz artık. Fakat yetişkinliğe de erişememiş, donuk bir arafta kalmıştır. Böylesi bir araf içinde vermek zorunda kaldığı savaş, koca bir dünya savaşından çok daha derin acıların gelip geçtiği bir “kötülükler panoraması” hâline gelir.

Filmin siyah-beyaz olması da anlamını bu noktada kazanır. Hatta bir adım ileriye giderek görüntülerin siyah-beyazdan ziyade “kara-siyah” bir anlatım taşıdığını söylemek yanlış olmaz. Nitekim Romantizm akımına doğrudan bir eleştiri niteliğindeki çırılçıplak gerçeklikte insanlar ne tümden siyah ne de baştan sona beyazdır. Hâkim olan, kimi zaman beyazın dâhil olduğu, bin bir renkli siyahtır –bir başka deyişle belki grinin her tonu. Karamsarlık, öfke, duman kadar yoğun bir kötülük, acımasızlık, karanlığın hep başka bir yüzünü gösterir. Bu nedenle filmin koyu atmosferinde başka bir renk yer bulamaz, tıpkı aslında içinde çocukluğun bin bir coşkulu renginin cıvıldaması gereken küçük kahramanımızın hiçbir toprakta yer bulamaması gibi.

Kötülük Ne Kadar İçimizde?

Bu denli karanlığın ve içkin bir kötülük hâlinin hâkim olduğu filmin senaryosu, akıllara bu kez William Golding’in kaleminden uyarlanan Lord of the Flies’ı (1963) getirir. Yine ekranda izlediğimiz siyah beyaz görüntüler, bu iki kadim uç arasındaki gri geçişleri bizlerin tonlaması için anlamsal bir boşluk bırakmıştır. Kötülüğün rengi The Painted Bird’deki kadar acımasız ve çok değildir belki. Ama nispeten daha masum bir siyah bile kötülüğün içsel olduğunu, insanın çocukluktan itibaren bu şeytani duygularla hayatını kurduğunu anlatmak ister. Kahramanımızın gözlerindeki masumiyetin günbegün yitip yerini donuk bir kayıtsızlığın alışı da ne bu kötülüğün kabullenildiği gerçeğini gösterir.

Bireysel boyutta kalmayan bu durum, ne yazık ki insanlığın en çıplak hâlidir bir bakıma. Vaclav’ın bu gerçekliğe tuttuğu aynaysa diğer yapay aynalar gibi görüntüyü uzatıp genişletmekten, devleştirip küçültmektense ona “doğrulardan daha gerçek” bir görünüm sunar. Koyu atmosferin oluşturduğu bunaltıcı etkiyi pekiştiren bu durum, art arda sıralanan sarsıcı, çoğunlukla şiddet ve vahşet içerikli olaylarla da izleyicide doğrudan hedeflediği huzursuzluğu oluşturmayı başarır. Üstelik meydana gelen her olayın yarattığı etki, huzursuzluğun bir başka tonundadır. Ve her birinde bir öncekinden daha sert bir tokatla çarpar.

Bu bakımdan izleyici de zamanla acımasızlığın şiddetine dayanamaz ve kahramanımız gibi bunu kabullenmeye, daha doğrusu yadsımaya mecbur kalır. Başta kötülüğün derinliklerine tanık olmayı reddeden bakışlar, sonlara doğru acının donduğu bir şekle bürünür. Artık ne kurşuna dizilen Polonyalı çocuklar, ne şişeyle tecavüze uğratılarak linç edilen kadınlar, ne sürüklenerek can çekişen yaralı atlar ne de ölesiye dövülen insanlar bir anlam ifade eder. Acının ve acımasızlığın kara yüzüne cila çekilmiştir.

Beyazın Adı Yok

Peki, çocukluğun saf masumiyetine dair hiçbir işarete mahal bırakmayan bu siyah gerçekliğin bir sonu yok mudur? Savaş bağlamının hiçbir coğrafyasında umudun ışığı beyaza ilişkin bir iz bulamayan Vaclav, bu sorunun yanıtını bir de din kurumunda arar. Başından geçen sayısız kötülüğün ardından sonunda bir pedere rastlayan kahramanımız, artık sözüm ona beyaz kanatların himayesi altındadır. Yaşadığı acılara isyan etmektense onları göğüslemekten gurur duymasını öğütler peder: “İsa beşeriyetin bütün günahını sırtına yükledi. Ve ölümüyle tüm insanlığı bigünah eyledi… Tıpkı senin gibi.” Fakat hemen her din öğretisinde rastladığımız bu fedakâr ve cefakâr üstlenici, Kantçı bir vicdan ve sorumluluk ülküsüyle mi hareket etmektedir, yoksa yücelik adı altındaki bu kılıf, bireyin daha sonra karşılaşacağı zulmü hoş kılmaya yönelik bir afyon mudur?

Soru, kısa sürede yanıtını bulur; pederin yanında kaldığı dönem, beyaz kanatlar altında küçük kahramanımız için acının bir başka koyusunu gizlemektedir: istismar. Ne var ki acıyı ve zulmü kabullenme ve hatta görmezden gelme noktasına getirilen çocuk için bu durum, günlük yaşantının bir parçası olabilecek kadar normalleştirilmiştir. Nitekim istismara uğradığı gecelerin ardından yatağında “beyaz” giysileri içinde neredeyse bebeksi bir huzurla uyuduğu görülür. Acıyı deneyimlemek, hiçbir koşulda hafifletilemez; ancak daha kötüsü, insanın acıyı deneyimliyor olduğunu fark bile edememesidir.  Kahramanımız böylece uyuyadursun, tüm durumun gayet farkında olan biz izleyiciler için huzursuz gecelerin başladığı nokta, bu kayıtsızlıkla yüzleştiğimiz andır.

Tüm bu dokusal unsurlarına baktığımızda filmin umuda hiçbir surette yer vermemesi, acımasızlığı ise kurgusal bağlamda gerçekte olduğundan daha yoğun ve uç örneklerle yansıtması yönünde sert eleştiriler alması şaşırtıcı değil. Ancak kitabının yayımlandığı dönemde de büyük bir kitle tarafından reddedilen, sansürlenmek istenen bu çıplaklık, senaristin ailesinin II. Dünya Savaşı’nda bizzat yaşadığı olaylara dayanıyor. Bu nedenle yüzleşmekten korktuğumuz gerçeklik, aslında tarih şeridimizde kelimelerin süsleyerek dile getirdiği, “doğru bildiklerimiz”den epey uzaklarda, görmeyi reddettiğimiz “siyah bir karanlıkta” nefes alıyor. Vaclav bunu yansıtmada ne kadar acımasız görünürse görünsün dünyamızın bugünkü gidişatı, hemen her toprakta tazeliğini koruyan kara dumanlar, hiç dinmeyen hüzünlü bebek ağlamaları, bu siyahın dinmeyecek bir sonsuzluğa sahip olduğunu ortaya koyuyor.

Rabia Elif Özcan

1995 yılının temmuz ayında, Konya’da doğdu. Bir elinde kalem, bir elinde kitap; okuyarak ve yazarak büyüdü. Ömrüne kelimelerden bir yol çizmek üzere 2014’te Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümüne başladı. Yürürken, yerken, yaşarken okudu; kelimeleri nefes gibi tüketti, bir bir içindeki mürekkebe doldurdu. Ve gün geldi, bir film şeridinin üzerinde, mürekkep akmaya başladı.

Etiketler: siyahThe Painted Bird
Rabia Elif Özcan

Rabia Elif Özcan

1995 yılının temmuz ayında, Konya’da doğdu. Bir elinde kalem, bir elinde kitap; okuyarak ve yazarak büyüdü. Ömrüne kelimelerden bir yol çizmek üzere 2014’te Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümüne başladı. Yürürken, yerken, yaşarken okudu; kelimeleri nefes gibi tüketti, bir bir içindeki mürekkebe doldurdu. Ve gün geldi, bir film şeridinin üzerinde, mürekkep akmaya başladı.

YazarınDiğer Yazıları

    Tek “Kişilik” Sorun: Cassandra (2025)

    Tek “Kişilik” Sorun: Cassandra (2025)

    4 Temmuz 2025
    The Good Nurse (2022)

    The Good Nurse (2022)

    4 Temmuz 2025
    3:10 to Yuma (2007)

    3:10 to Yuma (2007)

    8 Mayıs 2025
Sonraki Yazı
26 Saraybosna Film Festivali

26. Saraybosna Film Festivali Tamamen Çevrim İçi Ortama Taşınıyor

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Editörün Seçtikleri

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

Ölümü İmgelemek: The Shrouds (2024)

İpek Ömercikli
1 Haziran 2025

All Quiet On The Western Front (2022)

Psycho Therapy: The Shallow Tale of a Writer Who Decided to Write About a Serial Killer (2025) Üzerine

Nesrin Karadağ
17 Mayıs 2025

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Zamansız, Yersiz, Ama Bize Dair: David Lynch’in Ardından

Fil'm Hafızası
2 Nisan 2025

81. Venedik Film Festivali’nden İzlenimler

Hegemonyayı Öldürmek: Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri (2024)

Tülay Işık Kalafat
8 Mart 2025

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Foucault’un Biyo-İktidar* Perspektifinden Atwood’un Feminist Üstopyası: The Handmaid’s Tale (2017-…) -1

Tuba Büdüş
21 Temmuz 2024

  • Biz Kimiz?
  • Gizlilik Politikası
  • KVKK
  • Çerez Politikası
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
    • Biz Kimiz?
    • Ekibimiz
    • Gönüllülük İlanları
  • Film Önerileri
    • Aksiyon / Macera
    • Animasyon
    • Belgesel
    • Bilim Kurgu / Fantastik
    • Biyografi / Tarih
    • Drama
    • Erotik
    • Komedi
    • Korku / Gerilim
    • LGBTİ
    • Müzik / Müzikal
    • Romantik
    • Savaş
    • Suç / Gizem
    • Western
  • Sinema Yazıları
    • 44. İstanbul Film Festivali
    • 25. İzmir Kısa
    • 31. Altın Koza
    • Analiz
    • Eleştiri – İzlenim
    • Liste
    • Özel Dosya
    • Röportaj
  • Haberler
  • Kısa Filmler
  • Spotify
    • Podcasts
    • Playlists
  • Etkinlikler
    • Dinner Talks
    • Fil’m Hafızası Akademi
    • Keşfetmenin Keyfi
  • Galeri
    • BiReplik
    • Bunları Biliyor Muydunuz?
    • Etkinlikler
    • Hafızadan Çıkmayanlar
  • İletişim

Fil'm Hafızası © 2023

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In